Hızla değişen iş dünyası, büyüyen teknoloji ve çeşitlenen iş fırsatlarının son dönemde gündeme getirdiği çekici mesleklerden biri de expat’lık. Peki, göç etmek anlamındaki “expatriate” kelimesinden türeyen expat iş tanımı nedir? Bu meslek neden bu kadar çekici? Bilinmeyen ne tür zorlukları var?
Expat, kendi ülkesi dışında rotasyona tabi tutulan çok uluslu şirket çalışanı anlamına geliyor. Uluslararası şirketler faaliyet gösterdikleri farklı ülkelerde çalışanlarını görevlendiriyor ve expat olan kişi söz konusu ülkede yeni bir hayata başlıyor. Bu hayat çoğunlukla masrafların şirket tarafından karşılandığı bir yaşama biçimi demek. Eğer expat olarak çalışan kişinin çocukları varsa okul masrafları da ödeniyor. Bu yaşama maliyeti ülkeye ve şirkete göre değişkenlik gösterse de genelde ev kirası, spor salonu üyeliği ya da expat eşinin bazı harcamaları gibi masraflar da kişiye ayrılan bütçede yer alıyor. Expat maaşlarının da son derece yüksek olduğunu da belirtmek gerek. Ayrıca expat olmak için söz konusu ülkede oturma ve çalışma izni gerekiyor. Gönderilen çalışanın kalış süresi ise 3 ile 5 yıl arasında değişiyor.
Yüksek maaş ve yurt dışında çalışma fırsatı ile göz dolduran expat’lık ile ilgili daha detaylı bilgiler için aşağıdaki maddeleri incelemekte fayda var.
Expat olmanın avantajları:
-Yeni bir kariyer yolu
-Konaklama, eğitim, çocukların okul maliyeti başta olmak üzere pek çok masrafın şirket tarafından karşılanması
-Yeni bir dil, ülke ve kültür ile tanışma fırsatı
-Yüksek maaş
-Proje bazlı çalışma
-Yakın ülkeleri gezme fırsatı
Expat olmak isteyenlere önemli tavsiyeler:
-Expat olarak geçireceğiniz süre bittiği zaman hangi pozisyonda devam edeceğinizi önceden konuşun.
-Fırsatınız varsa uyum sağlayabileceğiniz bir ülke seçmeye özen gösterin.
-Maaşınızın, döviz cinsinden olsa da yaşayacağınız ülkenin ortalaması altından kalmadığından emin olun.
-Gelir ve konut vergisinin şirketiniz tarafından ödenip ödenmeyeceğini öğrenin.
-Gerekiyorsa mutlaka yabancı dil dersleri alın.
-Expat pozisyonunda görevinizin ne olduğunu ve kime bağlı çalışacağınızı iyi araştırın.
-Gitmeden önce expat eğitimlerine katılın.
Nasıl expat olunur?
Elbette öncelikle çok uluslu ya da yurt dışında da temsilciliği bulunan bir şirkette çalışmak gerekiyor. Bu nedenle bu yönde ilerleyebilecek bir eğitim almak ve saha araştırması yapmak önemli. Başta İngilizce olmak üzere en azından bir yabancı dili akıcı konuşabilmek şart.
Şirketinizin sizi expat olarak görevlendirmesi için uyumlu bir takım üyesi olduğunuzu göstermeniz gerekiyor. Yöneticileriniz gideceğiniz ülkeye, dolayısıyla kültüre de uyum sağlayabileceğinize dair fikir sahibi olmalı. Deneyim her ne kadar artı katacak olsa da deneyimli olmayan kişiler de expat olarak görevlendirilebiliyor. Bu nedenle işte sorumluluk sahibi, dışa dönük ve başarılı olmak expat olma yolunda ilerlemek için gerekli en temel özellikler arasında yer alıyor.
Birleşmiş Milletler’in 2015’te açıkladığı rakamlara göre 2013’te dünyada 232 milyon expat’ın çalıştığı tespit edilmiş. Bu rakam 1960’ta 70 milyonmuş. En çok gidilen ülke Amerika’da 46 milyon expat var. 14 milyon Hintli ise ülkeleri dışında expat olarak çalışıyor. Expat’ların yaklaşık yarısı kadın ve dünyadaki expat’ların sayısı Almanya, Rusya, Brezilya gibi ülkelerden daha fazla. Şaşırtıcı bir bilgi ile yazımızı sonlandıralım. Expat’ların gitmek istediği ülkeler listesinde bir numarada Ekvador var. Bunun nedeni Ekvador’un ucuz ve imkanları fazla olan bir ülke olması.
