Koca bir yıl çalıştınız ve performansınızın değerlendirilme vaktine çok az kaldı. Bu bir yıl boyunca iş hayatınızda neleri başardınız, neler yarım kaldı? Şimdi kariyeriniz için durum değerlendirmesini ve son hamlenizi yapma zamanı… CV ve Kariyer Danışmanı Esra Kemer, her çalışanın performans dönemine yönelik bir hazırlık yapması gerektiğini belirtiyor ve bu dönemde yapılan hazırlığın çalışanların kariyeri için önemli olduğunu söylüyor.
Yılsonu yaklaşıyor. Hedeflerinizi gözden geçirdiniz mi? Bir sene boyunca iş hayatınızda neleri başardınız, neler yarım kaldı? Bireysel olarak yılsonu kapanış çalışmalarına başlamalısınız. İK tarafında da bütçe, yeni yıl eğitim takvimi ve performans sistemine yönelik çalışmalar başladı. Performans görüşmeleri, özellikle tüm çalışanları etkileyen yılsonu değerlendirme süreci, ayrı bir önemi hak ediyor. Bu son süreçte, çalışanların performans görüşmelerine hazırlanmaya başlaması ve hatta hedeflerine bakıp tamamlayabileceklerinin üzerine odaklanması faydalı olur.
İster hedef, ister yetkinlik bazlı performans sistemi olsun; aslında yıl geneline yayılması gereken bir değerlendirme sürecinden bahsediyoruz. Performans görüşmelerinin yıl içerisinde genellikle bir kere yapılması, çalışanlar açısından bu görüşmeleri daha da önemli hale getiriyor. Bazı şirketlerde bu sayı artabiliyor, performans sistemi olmayan şirketlerde ise bu görüşmeler geri bildirim görüşmeleri olarak da yapılabiliyor. Ancak sayı ve adı ne olursa olsun bu görüşmelere dikkat edilmesi ve de özenle hazırlanılması gerekiyor. Son bir atak yaparak bireysel hedeflerinizi gözden geçirmeniz ve kalan şu zamanlarda yapmanız gerekenleri gerçekleştirmek üzere çaba harcamanızda fayda var. Peki, son dakikada neler yapabilirsiniz?
Hedeflerinizi gözden geçirin, kontrol sizde olsun…
İş hayatında hedefiniz yılsonu hedefinize ulaşmak olmalı. Ancak araya küçük hedefler koyabilir ve bu hedeflere ulaştıkça motivasyonunuzu artırabilirsiniz. (Kendinize ufak ödüller vermek, daha hızlı ve emin adımlarla yol almanızı sağlar.) Bunların hiçbirini yapamadınız mı? Hemen bir durum değerlendirmesi yapıp hedeflerinize ulaşmak üzere neler yapabilirsiniz, gözden geçirin. Sizi sonuca yaklaştıracak eylemlerinizi planlayarak tarihlendirin ve hemen harekete geçin. Gerçekçi adımlar planlamanız, zaman ve emek kaybınızı azaltır.
Bundan sonra hedeflerinizi kontrol altına alıp, hem yöneticinizle hem de bireysel olarak hedeflerinizi değerlendirin. Hatta performansınızı yöneticinizden önce kendiniz değerlendirin. Kariyerinizde ilerlemeniz için gelişim alanlarınızı belirleyin ve mutlaka kendinize vereceğiniz ödevleri tamamlayın. “Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgâr yardım edemez.” İstediğiniz yaşam standartlarına ulaşmak için hedefiniz kontrolünüz altında olmalı.
Kendinizi çok iyi tanıyın, özümseyin, bireysel farkındalığınızı artırın ve objektif olun
Performans görüşmelerine hazırlanırken öncelikle kendinizi çok iyi tanıyın. Objektif olun ve mazeretler üretmeden konumunuzu (kariyer hedefinizdeki konumunuza göre) değerlendirin. Bu değerlendirmeyi güçlü ve zayıf yönlerinizi belirleyip, tehditleri ve fırsatları ortaya koyma yöntemi olan SWOT analiziyle yapabilirsiniz.
- Güçlü yanlarınız neler? 5, 6 tane bulun ve örnek olaylarla destekleyin.
- Gelişmesi gereken yanlarınız neler? 2, 3 tane belirleyin ve bunları nasıl geliştirmeniz gerektiğine odaklanın.
- Hedefinize ulaşmanız için fırsatlarınız neler? 1-2 tane belirleyin ve bu fırsatları değerlendirmeye çalışın.
- Hedefinize ulaşmanızı ne engelliyor? Neler sizi tehdit ediyor? 1-2 tane bireysel veya çevresel tehditleri belirleyin ve onları ortadan kaldırmaya çalışın.
- Her zaman güçlü yanlara odaklanmak faydalıdır. Bu sırada kendinizi de geliştirmelisiniz.
- Swot analizinizi yapmak, kariyerinizi planlarken de iş değiştirirken de sağlıklı karar vermenize yardımcı olur. Güçlü yanlarınıza odaklanın ve bunu yaparken de yöneticinize, iş süreçlerinize, ekip arkadaşlarınıza ve hatta müşterilerinize nasıl yansıttığınızı anlatın. “Bana ne katıyorsun?” sorusunun cevabını patronlar duymak ister. Bu nedenle güçlü yönlerinizi anlatın.
- İş süreçlerinde ekstradan neler yaptınız? Projeleriniz, yeni fikirleriniz, kazandırdıklarınız neler? Görev tanımınızın dışında da yöneticinize yaptıklarınızı hatırlatın.
Görev tanımınızı gözden geçirmenizde fayda var. Farklı neler yaptınız? Görev tanımımızda olup da oldukça etkin olduğunuz konular neler? Tüm bu yaptıklarınızın iş süreçlerine katkısını maddi ve manevi olarak belirleyin. Belki satış yapmıyorsunuz ama maliyetleri düşürecek her çalışma, iş süreçlerinde yaptığınız her pratik geliştirme yöneticinizin de performansını etkiliyor. Bu nedenle,
- Yaptığınız her işi listeleyin. Hatta kendinizi takip etmek adına bir müddet yaptığınız işleri tek tek not alın.
- Bu işleri günlük, haftalık veya aylık olarak kategorize edin. Örneğin, raporlamalar ayda bir, sistemsel kayıtlar ise haftada bir gibi.
- Yaptığınız işlerde görev tanımınızın dışında olanları belirleyin. Örneğin, diğer departmanlara yaptığınız işler ve çözdüğünüz problemler neler?
- Günlük iş süreçlerinde yaptığınız iyileştirmelerin, çözdüğünüz problemlerin size ve birime kazandırdıklarını belirleyin. Maddi bir kazanç yokmuş gibi gözükebilir ancak sonuçların bir şekilde maneviyattan maddiyata dönüşü olacaktır. Eğer bütçede, maliyetlerde ya da başka bir şeyde kâr ettirdiyseniz bunları mutlaka hatırlatın. “Vakit = Nakit” ya da “Yeni satış kanalı = Ciroda artış” gibi…
- Sizden beklenen hedefleri kâğıda dökün. Hangilerini yaptınız, hangisini yapamadınız ya da hangisinde sonuca çok yaklaştınız? Bunları ortaya çıkartın, objektif olun ve yöneticinizle görüşeceğiniz için (karşınıza çıkacaklarla ilgili) hazırlıklı olun.
Yeni dönem için kendinize hedef koyun
İşte size ne kadar değerli olduğunuzu anlatmanız için bir fırsat! Yeni dönem kariyer hedefinizi önce kendiniz belirleyin… Bunu yaparken de mutlaka hedefinizi detaylandırın, üzerinde çalışın ve performans görüşmenizde belirtin. Performans görüşmenizde geçmiş dönem hedefleriniz gibi gelecek dönem hedeflerinizden de bahsedebilirsiniz. Gelecek dönem için kendinize hedef koymanız yöneticiniz tarafında da desteklenecektir. Gelişim alanlarınızı bilmeniz; gelişiminiz için çalışacağınızı, farkındalığınızı, azminizi ve isteğinizi gösterir. Gerçekçi hedefler olmasına dikkat etmeyi unutmayın.
- Yeni dönemde hedefinize göre gelişmesi gereken yanlarınızı belirleyin.
- Gelişim alanlarınız için alabileceğiniz eğitimleri, dikkat edeceğiniz her detayı belirleyin, takvimini yapın ve harekete geçin.
- Yöneticinizle sizi desteklemesi üzerine paylaşın, gelişen çalışanlarının olması işlerini kolaylaştırır.
- Hedefiniz terfi ise bunu mutlaka performans görüşmesi formlarına da ekleyin, kayıt altına alınmasını sağlayın.
Kariyerinizi en etkin şekilde kendiniz yönetirseniz, geminizin kaptanı siz olursunuz. Satışların artması, işlerin bitmesi, sistemlerin düzelmesi için sürekli çalışıp duruyorsunuz. Peki, bugün kendiniz için ne yaptınız? Bugün ilk adımı atın ve yılsonu için kendi durum değerlendirmenizi yapın. Düşünen değil hareket geçen yol alır…
