Geri bildirim almak, sadece bir beceri değil, birçok yetkinliği de gerektiriyor. Zenger ve Folkman’ın “The Extraordinary Leader” kitabında belirttiği gibi, bir beceriyi geliştirirken ilgili diğer becerilere de odaklanmak, ana beceriyi güçlendiriyor. Peki, etkili geri bildirim almayı nasıl geliştirebilirsin? İşte, üzerinde çalışman gereken 7 önemli beceri!
John F. Zenger ve Joe Folkman’ın “The Extraordinary Leader” kitabına göre bir beceriyi geliştirmek istediğimizde ona eşlik eden becerileri belirleyip, onları da yavaş yavaş geliştirebilirsek bu süreç ana beceri için de büyük fayda sağlıyor. Örneğin; tenis oynama becerini bütünüyle geliştirmek istiyorsan kondisyonunu, ayak hareketlerini, raket tutma ve topa vurma becerilerini, aynı zamanda zihinsel zindeliğini geliştirmen gerekiyor ve fayda sağlıyor.
Kariyeri boyunca binlerce verilmiş geri beslemeyi inceleyen Joseph Folkman şu enteresan soruyu sormuş:
“Acaba etkili bir biçimde geri besleme alma becerisini artırmak için hangi eşlik eden beceriler üzerinde çalışılabilir?”
Bu çalışmanın sonunda ortaya çıkmış yedi beceriyi sizlerle paylaşmak istedim…
Dürüstlük ve hayatı gerçekçi algılama becerisi
Etkili geri besleme alabilen kişilerin dürüstlük ve doğruluk becerilerinin üstün olduğu görülmüş. Bu beceri içinde diğer insanlarla dürüst ilişki kurabilmek, sözleriyle davranışlarının tutarlılığını sağlayabilmek, söylediğini yapmak ve güvenilir olmak gibi alt etmenler de bulunuyor.
Hepimiz kendimize de ara ara mini yalanlar söyleyebiliriz, bu olayları objektif algılamamızı etkileyebilir. Bu objektif algılamayı yaratacak olan da almakta olduğumuz geri beslemelerdir. Kendimize karşı dürüst olabilir, gelen geri beslemeleri, eylemlerimizi doğrulukla değerlendirebilirsek, gelen geri beslemeden faydalanma imkanımız da artacaktır.
Başkalarına önem ve değer verme
Eğer diğer insanlara az değer veriyorsak, onları az önemsiyorsak, o zaman onlardan gelen geri beslemeyi yok sayma eğilimimiz artacaktır. Diğer insanlara samimi bir ilgi duyan kişilerde arkadaş canlısı olmak, yaklaşılabilir olmak, diğerleri ile iyi iş ilişkileri kurabilmek, empati gösterebilmek ve çatışma olduğunda ortak paydayı kullanarak çoğunluğa uyan çözümü bulabilmek gibi beceriler gelişmiştir.
Değişim üzerine Gene Dalton, Louis Barnes, ve Abraham Zaleznik’in yaptığı araştırmalarda insanların aldıkları geri beslemeyi kabul etmeleri için geri beslemenin “saygı duyulan & güvenilir” bir kaynaktan gelmesi gerektiği belirtilmiş. Buna göre saygı duymadığımız, sevmediğimiz insanlardan aldığımız geri beslemeleri yine yok sayma eğiliminde olabiliriz.
Farklılıklara değer verme
Farklılıklara değer vermeyen kişiler kendilerininki gibi olmayan yaklaşımlara olumsuz yaklaşma eğilimi gösterebilirler. Böyle insanlar kendi düşüncelerinin dışında bir geri besleme aldıklarında yine yok sayabilirler. Farklılıklara değer veren insanlar diğerlerine saygı gösterirler, önyargıda bulunmadan konulara yaklaşabilirler, yeni görüşlere ve bakış açılarına açıktırlar ve farklı görüşten insanlarla etkili bir biçimde birlikte çalışabilirler.
Farklılıklara değer vermeyen insanlar gelen geri beslemeyi tehdit olarak algılayabilirken, farklılıklara açık olanlar da bunu bir değişim fırsatı olarak görebilirler. Böyle gördüklerinde de gelen geri beslemeyi daha etkili değerlendirebilirler.
Başkalarının gelişimini destekleme
Diğerlerinin gelişimi sürecinde yer alan, onları geliştiren, gelişimi gören biri kendi geri besleme aldığında bunu kendi gelişimi için kullanma eğilimi gösterir. Diğerlerinin gelişimini destekleyen insanlar koçluk alıp verme becerisine sahip, diğer insanları öğrenmeye ve gelişmeye teşvik eden, gerektiğinde dürüst ve geliştiren geri besleme verebilen, diğerlerinin kendilerini aşacak hedeflerine ulaşmaları için onları yüreklendiren ve diğer insanların başarıları için kendini adayan kişilerdir.
Koçvari liderlik davranışları gösteren bir yöneticiye geri besleme verdiğinde bunu ciddiye alacağına, ek sorular soracağına ve hayatına bir eylemle gelişim fırsatı katmaya çalışacağından da emin olabilirsin.
İyimserlik
İyimser insanların geri beslemeyi daha etkili algılamalarını düşünmek sürpriz değildir. Karamsar insanlar geri beslemeyi büyütme ve olumsuz etkilerini katlama eğilimi gösterebilirler, birdenbire gelen bir geri besleme ile moralleri bozulup yıkılabilirler. İyimser insanlar olayları daha olumlu tarafından değerlendirme eğilimindedirler ve aldıkları geri beslemede onlara yarayacak ne var diye sorarlar.
İyimser insanlar diğerleri ile ilgili olumlu beklentiler taşırlar, zor bir iş aldıklarında olumlu kalmaya özen gösterirler, sorunlara olumlu bir yaklaşımla bakarlar ve kriz zamanlarında da olumlu bir bakış açısı taşırlar.
Zorlu hedefler belirleme isteği
Aldıkları geri beslemeyi etkili kullanabilen kişiler, kendi sınırlarının ötesinde hedefler belirleme konusunda isteklidirler. Zorlu hedefler belirlemede istekli kişiler meydan okumayı seven, diğerlerinin zorlu görevleri almalarını destekleyen, yapılacak olanın ötesinde yapabileceklerini araştıran ve eyleme geçen ve yüksek standartlar koyan insanlardır.
Zorlu hedeflere açık olan insanlar, geri besleme aldıklarında ona göre kendi kaynaklarını ve planlarını güncelleyebilirler.
Dinleme becerisi
Aldıkları geri beslemeyi en etkili şekilde algılayan ve içselleştiren insanlarda iyi dinleme becerisi olduğunu da görüyoruz. Dinleme konusunda sıkıntısı olanlar, gelen geri beslemeyi de tam dinlememe, anlamama eğiliminde olacak ve açık sorular sorarak doğru anlama yönünde emek sarf etmeyeceklerdir. İyi dinleyiciler dinlemek için zaman ayıracak, anlamadığı yerleri soracak, farklı açılardan gelen geri beslemeyi tam doğru anlamaya çalışacaktır.
İyi dinleyiciler süratle yargıya varmaktan da kaçınacak, gelen geri beslemeyi sonuna kadar dinleme eğiliminde olacak ve sonra kendi pozisyonunu paylaşacaktır.
Daha etkili geri besleme almak için bu listedeki becerilerden hangileri üzerine çalışmak isterdin?
