Son yılların trend terimlerinden biri hâline gelmiş AR-GE nedir diye hiç düşündün mü? Araştırma ve geliştirme olarak bilinen AR-GE tüm kurum ve kuruluşlar için önemli bir süreçtir. Bu konuda daha fazla bilgi sahibi olmak istersen işte AR-GE hakkında bilmen gereken her şey!
AR-GE’nin önemi nedir?
Bir kurum ya da kuruluş hangi sektörde faaliyet gösteriyor olursa olsun AR-GE süreçlerine ihtiyaç duyar. Çünkü bu süreç, bir ürünün ya da bir hizmetin ortaya çıkmasını sağladığı gibi ortaya çıkmış bir ürün ya da hizmetin daha iyi bir versiyonuna ulaşmasına da yardımcı olur. “Araştırma ve geliştirme” olarak tanımlanan AR-GE açılımı son yıllarda birçok şirketin üzerine uzun mesai harcadığı bir iş geliştirme modülüdür. AR-GE’nin önemi bu anlamda oldukça büyüktür. Sadece şirketler ve kurumlar değil, şahıs markaları da bu iş geliştirme tekniğiyle daha fazla büyür. AR-GE doğru sonuca ulaşmada, ortaya konan projeden verim almada ve memnuniyet kazanmada önemli bir etkendir.
Bu süreç bir dizi araştırma ve geliştirme işlemlerinin yürütülmesi kadar basit değildir. Bu araştırma ve geliştirme işlemlerinin bir dizi gereklilikleri ve sorumlulukları bulunur. Bu yüzden şirketlerde araştırma ve geliştirme biriminin doğru yönetileceği şekilde ön hazırlık yapılır. Fakat sadece şirketler, kurum ve kuruluşların kullandığı bir sistem değildir. Ödevler, projeler ya da çeşitli bireysel etkinlikler için de başvurulan yöntemlerden biridir. Günümüzde araştırma geliştirme birim hâline gelmiş ve bu tür çalışmalara verilen önem artmıştır. Çünkü bu süreç, başarıya giden yoldaki en mühim aşamalardan birini kapsar.
AR-GE projeleri için süreçler nelerdir?
Birçok kişi için AR-GE ne iş yapar sorusunun cevabı; araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin dışında daha kapsamlı olarak değerlendirilebilir. Kısacası araştırma geliştirme süreci tek seferlik bir işlem değil, bir süreçtir. Çünkü üzerine düşünülen, harekete geçilen ve titizlikle yürütülen bir dizi faaliyetleri kapsar. Üstelik AR-GE çalışmaları kendi içinde de farklı aşamalara ayrılır. Bu sayede daha planlı bir şekilde hareket edilebilir. En önemli üç bölümü iki tür araştırmaya ve bir tür geliştirmeye dayanır. Öncelikle temel araştırma aşaması üzerinde durulur. Bu aşamada teorik bilgiler üzerinden ilerlenir. Üniversite tezleri bunlara örnek olarak verilebilir. Çünkü büyük bir çoğunluk temel araştırma konusunda yaptığı çalışmaları başkalarıyla paylaşabilir.
Temel araştırmanın ardından gelen aşama uygulamalı araştırmadır. Uygulamalı araştırmada temel araştırmada elde edilen bilgileri teyit etmek amacıyla bir dizi uygulama faaliyetlerini içerebilir. Bunun dışında elde edilen yeni bir bilginin direkt denenmesi de uygulamalı araştırma sürecine dahildir. Bu süreç patent almaya doğru ilerleyebilir. Daha çok değerlendirmeye dayalı işlemleri kapsar. Üçüncü aşama ise deneysel geliştirmedir. Adından uygulamalı araştırmaya benzer birtakım işlemler olabileceği düşünülse de aslında bu süreçte ilk iki aşamadan gelen veriler ve elde edilen tecrübelerle yeni ürünlerin ortaya çıkması amaçlanır. Ayrıca hazır olan eski bir ürünün yeni bir versiyonuyla ortaya konması da yine bu süreçte gerçekleşir.
Kimler AR-GE projelerinde görev alabilir?
Bir şirket içinde araştırma ve geliştirme birimi kurulduğunda ya da bu süreç başlatıldığında kimlerin yer alacağı değişkenlik gösterir. Çünkü AR-GE projeleri birçok ürün ya da hizmet için gerçekleştirilebileceğinden sektörden sektöre göre ihtiyaçlar farklılaşır. Genel olarak bunun için bir departman oluşturulduğunda sadece bu pozisyonda çalışacak kişilere AR-GE sorumlusu, AR-GE ve kalite uzmanı ya da müdürü gibi unvanlar verilir. Bu gibi AR-GE personeli olarak anılabilecek meslek grupları arasında; mühendisler, veri analistleri, proje yöneticileri, bilim insanları ve yazılımcılar yer alabilir. Ancak yine de her sektör için böyle olacağı anlamına gelmez.
Bu alanda çalışacak bir personelin AR-GE sürecine katkı sağlayacak bilgi, beceri ve donanımda olması gerekir. Bu sebeple üretim süreçlerine hâkim olmalı, kriz yönetebilmeli ve raporlama yapabilmelidir. Bu sebeple her şirket hangi personelinin bu birimde görev alacağını onların tecrübeleriyle belirleyebilir. Ayrıca departmana yeni bir eleman almak istediğinde onların bu gibi kriterlerini değerlendirebilir.
AR-GE personeli yetiştiren belirli bir üniversite bölümü yoktur. Çoğunlukla bu görevi mühendisler yürütür. Fakat her şirkette görev dağılımı ve yetkisi değişkenlik göstereceği için bazı durumlarda mühendisler yerine diğer dallardan yetişmiş personellerin sürece dahil olduğu da görülür.
Hangi sektörler AR-GE sürecine ihtiyaç duyar?
Kişiler, kurumlar ve markalar olarak bakıldığında AR-GE çalışmaları için belirli bir sektör sınırlaması yoktur. Herkes bu sürece ihtiyaç duyabilir. Çünkü var olan ve ortaya konması gereken yenilikleri AR-GE birimi yürütür. Bilginin sürekli üstüne konması ve yenilenmesi temeliyle elde edilen AR-GE ürünleri her sektörde bulunan kuruluşun bir adım ileriye gitmesine yardımcıdır. Genellikle AR-GE için bütçe ve kaynak ayıran, bununla birlikte özel bir departman ya da birim oluşturan sektörler; savunma ve havacılık, otomotiv, beyaz eşya, bilgi ve teknoloji, gıda sanayi, elektrik elektronik olarak bilinir. Ancak yenilenen ve gelişen teknolojiyle birlikte şirketlerin güncel ve etkili kalma istekleri AR-GE süreçlerinin sadece bu sektörlerle sınırlı kalmayacağını ortaya koyar. Ayrıca sanatsal bir proje hazırlanacağı zaman bile AR-GE süreçleri kullanılabilir. Bu oluşum günümüzde artık çok önemli bir süreç hâline gelmiştir. Bu sebeple AR-GE, herkesin ihtiyaç duyduğu bir birim olarak değerlendirilebilir. Kullanılan sektör sayısı da gün geçtikçe büyük bir artış gösterir.