İş görüşmesinde İnsan Kaynakları tarafından adaya sorulan sorular kadar adayın İK uzmanına sorduğu sorular da önemli. Aday sorduğu sorularla diğer adaylar arasından kolaylıkla öne çıkabilir.
Mülakatlarda İnsan Kaynakları uzmanları pozisyona en uygun adayı seçebilmek için farklı sorular sorar ve adayın kişiliğine, yeteneklerine ve detaylı özgeçmişine dair bilgiler edinmeye çalışır. Bu sürecin ardından ise mutlaka adaya işle ve şirketle ilgili neler öğrenmek istediği sorulur. Bu noktada adayın sorduğu soruların niteliği son derece önemli. Şüphesiz hedefe yönelik, içi dolu ve kaliteli sorular sorabilen adaylar fark yaratıyor.
İşte adayın mülakatta sorabileceği sorular:
Başvurduğum pozisyonun zorlayıcı tarafları nelerdir?
Adayın bunu sorması o kurumda uzun süre çalışmak istediğini ve işin zor taraflarını öğrenip hazırlanmak istediğini gösterir. Kendine güvenen, zorluklara karşı yılmak yerine gelişim ve değişimle başa çıkmayı tercih eden kişiler işin zorlayıcı taraflarını öğrenip ona göre hazırlanmak ister. Tabii ki bu soruya verilen cevap karşısında adayın takındığı tavır ve tutum da çok önemlidir. İşin zorlayıcı bölümlerini öğrendikten sonra “Ben her zorluğu aşarım, bunlar zorluk mu, bence çok kolay” tarzında yanıtlar gereksiz özgüveni ve yüksek egoyu yansıtır ve işe alım uzmanının kafasında soru işaretleri oluşturur. Aday, zorlukları küçümsemek ve kendini övmek yerine zorlukla başa çıkabilmek için neler yapabileceğini, daha önce yaşamış olduğu somut zorluklarla başa çıktığı örnekleri de paylaşarak aktarmalıdır.
Çalışacağım bölüm ve çalışma koşullarından bahseder misiniz?
Adayın bunu sorması gelecekte çalışmayı hayal ettiği kurumu ve çalışma arkadaşlarını tanımaya hevesli olduğunu gösterir. Tabii bir de bu işi ne kadar çok istediğini… Adayın bu sorunun cevabı karşısında takınacağı tutum ve tavırlar da mülakatı yapan işe alım uzmanına adayın nasıl bir ortamda çalışmak istediğine dair bilgiler verir. Adayın kafasında canlandırdığı kurum ve bölümle gerçeğin ne kadar uyuşacağının göstergesi bu sorudur. Çalışma koşulları adayın işle ilgili bilmesi gereken en kritik konulardan birisidir. Çalışma koşullarıyla ilgili “Çalışma süresinin ne kadarı ofiste ve ne kadarı sahada geçecek? İş sadece ofiste mi yapılacak yoksa iş seyahatleri de yapmak gerekecek mi, gerekli ise yurt içi mi yurt dışı mı ve ne sıklıkta gerçekleşecek?” tarzında sorularla bilgi alınmalıdır.
Anahtar performans göstergelerim (KPI) neler olacak?
Bu sorunun amacı başvurulan pozisyonun başarı kriterleri yani “Bu pozisyonda görev alan kişinin başardım diyebilmesi için neler yapması gerektiği” hakkında bilgi edinmektir. Adayın işi gerçekten istediğini ve kendine güvendiğini gösteren bir sorudur. Aday kafasında işe alınmayı çoktan aşmış ve işe başladıktan sonra nasıl başarılı olacağına odaklanmıştır. Bu soruyla aday başarı yönelimi yüksek ve istekli bir aday olduğunu da işe alım uzmanına göstermiş olur. Diğer yandan başvurduğu pozisyonla ilgili performans kriterlerini öğrenen aday pozisyonun kendisine ne kadar uygun olduğunu, pozisyondan beklenenleri karşılayıp karşılamayacağını bireysel olarak da değerlendirmiş olur.
Bir sene sonra benden neleri başarmamı bekliyorsunuz?
Adayın bu soruyu sorması işi uzun vadeli gördüğünü gösterir. İşe alım uzmanının vereceği cevaba göre ve aday kendine güveniyorsa önüne konacak hedefleri aşabileceğine dair izlenim yaratma imkanı bulur. İşe alım uzmanı bu konuda net ve açıklayıcı bilgi veremezse de adayın kurum hakkında izlenimi olumsuz olacaktır. Yani başvurulan pozisyon için başarı beklentisinin ne olduğunun cevabını işe alım uzmanı bilmiyorsa, bu kurumun kurumsal olmadığını, görev tanımı ve anahtar başarı göstergelerinin neler olduğunun net olmadığını gösterir. Çalışanlarından ne beklediğini tam olarak netleştirmemiş bir kurumun başarılı olması beklenemez.
İşe alım sürecinde hangi adımlar var? Ne kadar süre içinde tamamlamayı planlıyorsunuz?
Adayın işi almak için çok istekli olduğunu ve planlı-programlı düşündüğünü gösteren bir sorudur. Aday işe alım sürecinin her aşamasının zamanlamasını mülakatta öğrendiğinde, kurumların en çok sıkıntı yaşadığı mülakat sonrası adayla iletişimin kopması sorunu da ortadan kalmış olacaktır. Aday işe alım sürecini öğrendiğinde sürekli merak etmekten kurtulacağı için devamlı işe alım uzmanını arayıp sonucunu sormayacaktır. Genellikle adaylar birden fazla kurumla aynı anda işe alım görüşmesi yaptıkları için aralarından birini seçerim dürtüsü ve tabii bir de mülakat heyecanıyla işe alım sürecinin ne zaman tamamlanacağı hakkında işe alım uzmanına soru sormaz. İstikrarlı ve kararlı bir aday zaten kafasında işe başlama için de bir süreç planlamıştır, hele de işe alım süreci çok aşamalı ve uzunsa 3-4 ay işsiz kalmak istemeyecektir.
Kurumda eğitim ve gelişim açısından neler yapılıyor?
Adayın kurumda göreve başladıktan sonra sürekli kendini geliştirmeye hevesli olduğunu gösteren bir sorudur. İşe alım uzmanının verdiği cevap karşısında adayın tavrı ve tutumu da çok önemlidir. İşe alım uzmanı eğitim ve gelişim adına sadece yönetim kadrosu için eğitimler düzenledikleri cevabını verdiğinde adayın tepkisi “Siz sadece yönetim kadrosuna mı değer veriyorsunuz, diğerleri nasıl gelişecek?” olmamalıdır. Kurumda eğitim-gelişim adına hiçbir faaliyet de yapılmıyor olabilir, bu da adaya kurumun seçilmesi uygun bir yer olmadığını gösterir. Değişimin çok hızlı gerçekleştiği ve rekabetin her an arttığı günümüz iş yaşamında kurum olarak gelişmeyenlerin başarılı olması mümkün değildir.
