Avon Türkiye doğrudan satış sektöründe liderliğini sürdürerek, 500’ün üzerinde çalışanıyla hızla büyüyor. Avon İnsan Kaynakları Direktörü Canan Karacan geçtiğimiz yıllarda yaşadıkları değişimi ve İK süreçlerini anlattı. Avon Türkiye, Batı Avrupa, Ortadoğu ve Afrika ülkelerinden oluşan WEMEA Bölgesi içerisinde, Avon dünyasının en hızlı büyüyen üç ülkesi arasında yer alıyor. 2000 yılından bu yana da doğrudan satış sektöründe açık arayla pazar liderliğini sürdürerek 500’ün üzerinde çalışanıyla büyümeye devam ediyor. Avon Türkiye Mayıs 2003’te yüzde 100 çok uluslu yapıya geçti ve İnsan Kaynakları departmanı en önemli sorumluluğu bu değişim sürecinde üstlendi. Yeni yapılanmayla beraber İK departmanı bölümlere ayrıldı ve bölümlerin stratejik iş ortağı olarak çalışmaya başladı. Avon İnsan Kaynakları Direktörü Canan Karacan’la işe alımdan performans değerlendirmeye, eğitim ve kariyer planlamasından kurumsal değerlerin çalışanlar arasında yerleştirilmesine Avon’daki İK süreçlerini analiz ettik.
Avon’un kuruluş ve gelişiminden bahseder misiniz?
Genç ve girişimci bir kitap satıcısı olan David McConnell kitaplarını satın alan bayanlara hediye amacıyla verdiği parfüm numunelerinin kitaplarından daha çok ilgi çektiğini görmüş ve 1886 yılında New York’ta “The California Perfume Company” isimli şirketini kurmuş. Şirket, 1939’da Avon Products ismini alarak tüm dünyada hızla büyümüş ve bir numaralı Doğrudan Satış Organizasyonu olmuş. Avon bugün, 6 kıtada, 100’den fazla ülkede, 40.000’in üzerinde çalışanı ile yıllık ortalama 8 milyar doların üzerinde satış gerçekleştiriyor.
Avon Türkiye’de 1993 yılında Eczacıbaşı ortaklığı ile faaliyet göstermeye başladı ve Mayıs 2003 yılından bu yana da yüzde 100 Avon sermayeli ve çokuluslu yapısı ile faaliyetlerine devam ediyor. Avon Türkiye, WEMEA Bölgesi (Batı Avrupa, Ortadoğu ve Afrika ülkelerinden oluşan) içerisinde, Avon dünyasının en hızlı büyüyen üç ülkesi arasında yer alıyor. 2000 yılından bu yana da doğrudan satış sektöründe açık arayla pazar liderliğimizi sürdürerek 500’ün üzerinde çalışanımız ile hızla büyümeye devam ediyoruz.
İK, Avon Türkiye’de ne zaman kuruldu ve İK olarak en önemli görevleriniz neler?
İK ekibimiz ilk kurulduğumuz yıldan bu yana faaliyetlerine devam ediyor. Organizasyon yapımızın ve iş hacmimizin büyümesi ile birlikte İK ekibi olarak biz de zamanla büyüdük. İK olarak en önemli sorumluluğu 2003 senesindeki değişim sürecinde üstlendik.
2003 senesinde yüzde 100 çokuluslu yapıya geçmemiz, beraberinde pek çok değişikliği getirdi. Öncelikli olarak vizyon, misyon, değerler ve ilkelerimiz Avon’la uyumlu hale getirildi, çalışma şartlarımız ve tarzımız yeniden gözden geçirildi. Bu zaman içerisinde aramıza yeni katılan yeteneklerle birlikte farklılaşmaya başlamak, değişimi en etkin şekilde yönetmek ve yeni kültüre en hızlı sürede uyum sağlamak bizim için önemli süreçlerdi. Tüm bu süreçlerde İnsan Kaynakları olarak rolümüz, değişimin öncüsü olmaktı. Yeni kültürün en uygun şekilde benimsenmesini sağlamak, değişen hedefler ve yeni iş yapımızın gerektirdiği yetkinlikler doğrultusunda yeni yetenekleri kuruluşumuza kazandırarak çalışan sayımızı hızla artırmak temel görevlerimiz oldu.
Aynı zamanda Yüksek Performans Gösteren Takım gelişimine içeriden ve dışarıdan sağladığımız danışmanlıkla ciddi yatırımlar yapıyoruz. İnsan Kaynakları olarak odak noktamız; Avon Türkiye’nin iş hedefleri ile çalışanlarını ortak noktada buluşturan Stratejik İş Ortağı olmak ve aynı zamanda, Çalışılabilecek En İyi Şirket olmaya katkıda bulunmak. Bunun için de doğru yetenekleri belirleyerek kuruluşumuza katmak, profesyonel gelişim ve kariyer olanakları sunarak gelişimi sağlamak, çalışanlarımızın kendilerini değerli hissettikleri, değerlerimiz ile bütünleşmiş yüksek performanslı, elde edilen başarıların takdir edildiği bir çalışma ortamı sunmak temel sorumluluklarımız. Amacımız verimli, sürekli gelişen ve mutlu bir çalışma ortamı oluşturmak.
Kurumsal değerlerinizi nasıl tanımlıyorsunuz?
Beş temel değerimiz “güven, saygı, inanç, alçakgönüllülük ve dürüstlük” Avon’un temellerini oluşturuyor. Bu değerler kurucumuz tarafından 120 yıl önce oluşturulmuş ve o günden bugüne çok az değişiklik göstererek hala tüm dünyada güncelliğini koruyor. Değerlerimizin benimsenmesi ve yaşatılması açık iletişim kanallarının olduğu, farklılıklara değer verilen, sorumluluk alınan ve sorumluluk verilen, paylaşımcı, adil, eşit fırsatların sunulduğu ve en yüksek ahlaki standartların benimsendiği bir güven ortamının oluşturulması ve devamının sağlanması için önemlidir.
İK olarak kurumsal değerlere katkılarınız neler?
Değerlerimizin iş ortamında yaşatılmasını ve kuruluşumuza yeni katılanlar tarafından da benimsenmesi sağlamak görevimiz. Değerlerin günlük hayattaki örneklerle canlandırılması kritiktir. Bu anlamda da İnsan Kaynakları ekibimiz rol model davranışlarıyla çalışanlarımıza yön verir. Bizim üzerimize düşen değerleri yaşamak kadar tüm kuruluşta, başta yöneticilerimizde olmak üzere, doğru davranışların gösterilmesini sağlamaktır. Bu konuda 360 derece anketler ve çalışan bağlılığı anketleri ile destek sağlıyoruz.
Hangi pozisyonlar için eleman arıyorsunuz, işe alımda hangi kriterleri göz önünde bulunduruyorsunuz?
Senelik işe alım planlarımızı iş ortaklarımız ile birlikte belirliyoruz. Sene içerisinde belirlenen dönemlerde de işe alımları gerçekleştiriyoruz. Şirketimizin faaliyet alanının satış olması ile birlikte her sene ağırlıklı olarak satış pozisyonlarımızın işe alımı devam ediyor. Satış Departmanımız için Türkiye’nin çeşitli illerinde yoğun alımlar gerçekleştiriyoruz.
İşe alım sürecimizdeki amacımız, adaylar arasında hiçbir ayrım yapmadan Avon ailesine Güven, Saygı, İnanç, Alçakgönüllülük ve Dürüstlük değerlerimizi benimseyen ve bu değerleri iş yaşamına yansıtan kişileri bünyemize kazandırmak. Global vizyonumuzun önderliğinde, dinamik, sürekli, gelişen ve başarı odaklı bir iş ortamında fark yaratan kişiler ile birlikte çalışmayı hedefliyoruz. Adayların deneyimleri, eğitimleri, sahip oldukları bilgi ve becerileri kadar şirket kültürüne uyumlu olup olmadıkları da bizim için çok önemli. İletişim becerilerinin gelişmiş ve takım çalışmasına yatkın olması, kendisini geliştirmeye önem vermesi, paylaşımcı, planlı, başarı ve sonuç odaklı olması, pozitif enerji sergilemesi bizim önem verdiğimiz özelliklerdir. Aday ve kurum kültürümüz arasındaki uyumdan emin olmak için de birkaç aşamalı bir işe alım süreci gerçekleştiriyoruz.
Çalışanlarınıza sunduğunuz eğitim ve kariyer fırsatları neler?
Avon’un İnsan Kaynakları stratejisi; şirketimizin hedeflerini gerçekleştirecek olan çalışanların ve takımların performanslarının geliştirilmesi ve potansiyellerinin en üst düzeye getirilmesine odaklanmış durumda. Avon Türkiye olarak sürekli öğrenme ve geliştirmenin desteklendiği, bireysel güçlü yönlerin ve gelişmesi gereken alanların geliştirilerek bugünün ve geleceğin iş ihtiyaçlarının karşılandığı bir çalışma ortamı yaratmayı hedefliyoruz. Bunun için sürekli koçluk ve geribildirim yoluyla çalışanların öğrenmesi ve geliştirilmesi gerekiyor.
Tüm çalışanlarımız performans yönetimi sistemi kapsamında gelişimleri ile ilgili hedeflerini paylaşma fırsatına sahip. Tüm çalışanlarımızın herhangi bir önyargı olmaksızın eğitim ve geliştirme faaliyetlerinden yararlanmasını hedefliyoruz. Bunu sağlamak için kuruluş içi veya dışı eğitimler organize ediyor, kütüphane gibi herkesin kullanımına açık olan araçlar sunuyor, çeşitli rehberler geliştirerek çalışanlarımızla paylaşıyor ve performans sisteminden en etkin şekilde fayda sağlanması amacıyla tüm yöneticilere ve çalışanlara rehberlik ediyoruz.
Şirketimizde yerinde büyüme, uzmanlık yolu, görevler ve/veya sınırlararası hareketler, dikey ilerleme gibi farklı kariyer yolları bulunuyor. Bu sürecin bir ortaklık olduğuna inanıyoruz. Çalışanlarımız kendi kişisel gelişimlerinden birincil derecede sorumlu. Yöneticiler ve İnsan Kaynakları olarak biz de bu süreçte çalışanın bir ortağı olarak ona gereken geribildirimi vermekten ve kaynakları sağlamaktan sorumluyuz.
Global stratejik planımız gereği uluslararası olmanın da avantajından yararlanarak mevcut çalışanlarımıza profesyonel gelişme ve kariyer olanaklarının sunulmasına odaklanmış durumdayız. Bu kapsamda yürüttüğümüz projelere örnek olarak yönetim becerilerine yönelik geliştirilmiş farklı düzeydeki yurtiçi ve yurtdışı programların yöneticilerimize sunulmasını, Avon dünyasının konusunda yetkin danışmanları tarafından çeşitli konularda eğitimler ve liderlik gelişimi araçlarıyla düzenli geribildirim verilmesini ve Yönetici Havuzu kapsamında insan kaynağının global olarak değerlendirilmesini verebiliriz.
Performans değerlendirme ve motivasyon için çalışmalarınız neler?
Kuruluşumuzda hedeflere ve yetkinliklere dayanan bir performans yönetim sistemi bulunuyor. Bu sistem; kuruluş hedeflerinin bireylere indirgenmesi ve çalışanlarımızın büyük resme yaptıkları katkıyı görmeleri ve iyi performans gösteren çalışanlarımızı ödüllendirmeyi hedefler. Performans dereceleri ücretlendirmeyle ilişkilendirilmiştir. Buna ek olarak, çalışan memnuniyetine yönelik Çalışan Bağlılığı Anketi, odak grup çalışmaları, takım çalışması aktiviteleri ve çalışanlarımızın ilgisini çekecek öğle seminerleri gibi iç iletişim aktiviteleri organize ediyoruz.
Avon’un kültürünün en önemli noktalarından biri başarının takdir edilmesidir. Yerel ve global ödüllendirme sistemlerimiz aracılığıyla fark yaratan çalışanlarımızı ve takımlarımızı ödüllendiriyoruz. Bu sistemlerle amacımız doğrudan geribildirim verme kültürünü desteklemek ve daha etkin ve kuruluşuna bağlı çalışanların olduğu bir çalışma ortamı yaratmak.
Ofis dışındaki satış sorumlularınızın sayısı çok fazla. Ofis içinde olmayan çalışanlara yönelik İK çalışmalarınız nasıl bir farklılık gösteriyor?
İK olarak bizim sorumluluğumuz ofis içi ve ofis dışı tüm çalışanlarımızı kapsar. Kadromuzda bulunan Bölge Satış Sorumluları ve Bölge Satış Şeflerimiz tüm Türkiye’de faaliyet gösterir. Bu ekiplerin etkin ekip yönetimi ile birlikte satış alanında başarılı olmaları gerekiyor. Tüm İK süreçlerinde kendilerine destek sağlıyoruz. Satış ekibimizin eğitiminden sorumlu olan ayrı bir Saha Eğitim Müdürlüğü ekibimiz de var. İK olarak biz de Saha Eğitim Müdürlüğü ile çok yakın çalışıyoruz. Saha Eğitim Müdürlüğü daha çok ekiplerin satış alanındaki yetkinliklerini geliştirmeye odaklanırken biz de kendilerini diğer eğitim ihtiyaçları doğrultusunda destekliyoruz. Öncelikli hedefimiz etkin bir performans sistemi ile birlikte ekiplerimizi sene içerisinde değerlendirmek, ihtiyaçları doğrultusunda geliştirerek açılacak olan yeni pozisyonlarda iç potansiyelimizi öncelikli olarak değerlendirebilmek ve bu şekilde de satış ekibimiz içerisinde farklı kademelere gelmelerine olanak sağlamak.Satış ekibimize yönelik işe alım sürecimiz de ofis içi alımlarımıza göre farklılıklar gösteriyor. Hangi şehirde açığımız varsa mülakatlarımızı o şehire giderek gerçekleştiriyoruz. Sürecimiz öncelikle değerlendirme merkezi uygulaması, sonrasında da olumlu adayların İK, Bölge Satış Şefi ve Bölge Satış Müdürü ile yaptığı mülakatlarla devam ediyor. Aynı zamanda bu aşamalar devam ederken ilgili aday ile mutlaka bir gün saha çalışması yapıyoruz. Bu şekilde hem bizim adayı saha yapımız içerisinde değerlendirme şansımız oluyor hem de aday Avon’un satış yapısını ve pozisyondan beklenenleri daha yakından görmüş oluyor.
Avon’un sosyal sorumluluk projelerinde İK’nın katkısı nedir?
Avon’un global olarak yürüttüğü sosyal sorumluluk projesinin kapsamında düzenlenen Meme Kanseri ile Mücadele yürüyüşlerine tüm ekip olarak katılıyoruz. Bu yürüyüşlerde gönüllü olup meme kanseri ile mücadele fonuna katkı sağlamak amacıyla hazırlanmış ürünlerin satışında ve tanıtımında görev alıyoruz.
İK olarak bu yılki hedefleriniz neler?
Global Avon olarak 2007 başında İK organizasyon yapımız ve çalışma tarzımız İş Ortağı modeline göre yapılandırıldı. Bu yıl için öncelikli odak noktalarımızdan bir tanesi bu yapıyı başarılı bir şekilde hayata geçirmek. Bir diğeri üst yönetimle birlikte çalışan memnuniyeti çalışmalarına devam ederek çalışan bağlılığı oranımız en az mevcut seviyede korumak ve iş yapış tarzımızı ve süreçlerimizi basitleştirerek daha önemli ve değer yaratan işlere odaklanmak. Bunun bir yansıması performans yönetimi sistemimizde değişiklik ve sadelik olarak görülecek. Yeni sistemin kuruluş genelinde doğru uygulanmasına çalışacak ve global stratejimizin bir parçası olan organizasyonel etkinlik kapsamında tüm seviyelerde eğitim ve geliştirmeye yapılan yatırımlara daha da hız kazandıracağız. Son olarak kuruluş hedeflerimiz doğrultusunda saha organizasyonumuzun hızlı ve etkin bir şekilde büyümesini sağlayacağız.
İK departmanınızda kaç kişi çalışıyor, görev dağılımları neler?
2003 senesinden bu yana İK ekibi olarak büyüdük. Şu anda İK olarak 10 kişilik bir ekibiz. Bununla birlikte idari işler ve güvenlik ekipleri de İK’ya bağlı olarak faaliyet gösteriyor.
Ekibimiz içerisinde önceki senelerde fonksiyonel bazda bir iş bölümü vardı. İşe alım, eğitim ve geliştirme, ücretlendirme ve ek faydalardan sorumlu olan ekipler halinde iç müşterilerimize hizmet sunuyorduk. Bu sene Avon global ile birlikte yeni bir yapılanma süreci yaşadık. Bu süreç ile birlikte yapımız “Stratejik İş Ortağı” olma yönünde değişti. Bölümler bazında ayrıldık ve her bir ekip stratejik iş ortağı olduğu bölümlerin tüm İK fonksiyonlarından sorumlu. Bu şekilde bölümlerimize stratejik anlamda daha yakın olmayı hedefliyoruz.