Hiç birinden geribildirim alırken şunları demek istediğiniz oldu mu? “Her şeyi bilmeden nasıl böyle karar verebiliyorsun? Hiçbir şey anlamıyorsun.” Bunları söylemek yerine susun ve şu 4 kurala kulak verin. Sert bir eleştiri geldiğinde yaptığımız ilk şey elimizde olmadan itiraz etmek ve kendimizi savunmaktır. Maalesef, savunmamızda ne derece doğru olursak olalım, karşımızdaki insana savunmasızlık gibi görünecektir. Sonuç olarak bu durum, size yardımcı olacak bir geribildirimi almayı kabul etmiyormuşsunuz ve kendinizi her türlü eleştiriye kapatıyormuşsunuz gibi görünecektir. Ancak hepimizin en ufak eleştiriye ihtiyacı vardır.
İşte size geribildirim alma sanatının 4 önemli öğesi:
- Dinle
- Empati göster
- Özür dile
- Bir şeyler yap
Dinle: Bir eleştiriyle başa çıkabilmenin tek yolu ne olduğunu bilmektir. Eğer size gelen eleştirilere karşı sabırsızsanız asla tam olarak ne mesaj verildiğini anlamayacaksınız. Kendinizi karşınızdaki insanı dinlemeye zorlayın, böylece eleştirinin ne derece dikkate değer olduğuna karar verebilirsiniz.
En iyi savunmalardan biri iyi yönetilmiş bir saldırıdır. Karşınızdakini konuşturmak için şöyle sorular sorun: “Sana bunu söyleten nedir? Bana bir örnek verebilir misin bahsettiğin konu hakkında? Neden böyle düşünüyorsun? Bu senin için neden problem oluşturuyor?” gibi… Eğer karşınızdaki kişinin eleştirisi bir mantık temeline dayanmıyorsa, saldırınız karşısında kötü eleştiri eriyip gidecektir. Verilen örnekler gerçekten bir problemin olduğunu gösteriyorsa o zaman en azından ne olduğunu biliyorsunuz demektir.
Empati göster: Geribildirim veren kişi sizden herhangi bir savunma olmadan örneklerini sıralamaya başladığında, stresi de azalacaktır. Onun durumu ve bakış açısıyla olaya yaklaştığınızda hızla sakinleşecektir. Söylediklerine katılmasanız da mutlaka empati gösterecek bir şeyler bulabilirsiniz. “Bu durum senin için çok sıkıntı verici olmalı” gibi… Duyulduğunu ve anlaşıldığını hissettiği taktirde daha makul düşünecek ve konuşacaktır.
Özür dile: Bu basit adım birçok problemi çözebilir. Eğer siz ya da şirketiniz birini kıracak bir şey yaptıysa, medeni bir davranış gereği özür dilemeniz, gelecekteki ilişkilerinize bir yatırım olacaktır. “Başınıza gelen şey için özür dilerim, bu şekilde düşünmenize üzüldüm” gibi cümleler sizi çözüm üzerinde çalışmaya yakınlaştıracaktır. Sonuçta hepimizin istediği de çözüm değil midir?
Bir şeyler yap: Karşınızdakinin söylemek istediği her şeyi dinledikten sonra ona şunu sorun: “Daha farklı yapabilmem için herhangi bir tavsiyeniz var mı?” Bu altın soru karşınızdakini yapıcı bir moda sokacaktır. Eğer karşınızdaki kişinin konuyla ilgili sizin kadar bilgisi yoksa, yine soru sorarak onu yönlendirmeye çalışın.
Kısaca yapmanız gereken şey, geribildirimi dinlemek, yaratılan sıkıntıyla ilgili empati göstermek, sizden bekleneni yapamadığınız için özür dilemek ve durumun daha farklı olması için bir şeyler yapmak.