Mobing, görev tanımlarının net olmaması, aynı işi yaptığınız halde bir başkasının sizden daha çok para kazanması, yöneticinizin sizi sürekli eleştirmesi ya da adil olmayan bir iş dağılımı… İş hayatında yaşanan pek çok sıkıntı nedeniyle kişilere ya da durumlara öfke duymanız son derece normal ve doğal. Ancak bu duyguyu dışa vuruş şekliniz yanlışsa, öfkenizi kontrol etmekte zorlanıyorsanız ve de haklıyken haksız duruma düşüyorsanız öfkenizi kontrol etmekte sorun yaşıyorsunuz demektir. Peki, öfke kontrolü için ne yapmanız gerekiyor?
Doğru ifade edildiğinde son derece doğal ve sağlıklı bir duygu olan öfke, kontrol edilemediğinde hem kişiye hem de çevresine birçok açıdan zarar veriyor. Sık yaşanan ve de yanlış bir biçimde dışa vurulabilen bir öfke, kişinin itibarına zarar verebiliyor, iş ilişkilerini yok edebiliyor, karşısına çıkan fırsatları sınırlayabiliyor ve hatta sağlığına zarar verebiliyor. Monster yazarlarından Cheri Swales işyerinde kontrol edilemeyen öfkenin sadece organizasyon için zararlı olmadığını aynı zamanda çalışanda da kronik anksiyete, depresyon, yüksek tansiyon ve kalp hastalığı gibi ciddi sağlık problemlerine neden olabileceğini belirtiyor. Swales, öfkesini yapıcı bir şekilde ele alan çalışanların huzurunun arttığını vurguluyor ve çalışanlara öfke kontrolü için hangi adımları atmaları gerektiğini söylüyor.
Çalışanlar neden sinirlenir?
Çalışanların iş hayatında öfkelendiren pek çok neden yer alıyor. Çalışanların en çok öfkelendiği durumlar ise şöyle sıralanıyor:
-Çalışanlara bekledikleri terfinin yapılmaması/verilen sözlerin yerine getirilmemesi durumunda,
-Yöneticileri tarafından kendilerine verilen hedeflerin sürekli değişmesi durumunda, bu hedeflerin ulaşılması imkansız olması durumunda ve bu hedefe ulaşamadıklarında,
-Mikro yöneticilik anlayışına (aşırı detaycı veya müdahaleci yönetim anlayışı) sahip bir yöneticileri olduğunda ve onlar tarafından sık sık eleştirildiklerinde,
-Çalışan kendisini yöneticisinden daha nitelikli ve yetenekli hissettiğinde,
-Aynı işi yapan bir başka çalışan daha fazla para kazandığında vb…
Öfke bazen de dış kaynaklı olabilir. Boşanma, aile fertlerinden birinin ölümü, mali baskı ve sağlık problemi gibi çalışanların özel hayatında yaşadığı sorunlar kimi zaman strese ve öfkeye neden olabilir. Bu tür zamanlarda ise çalışanlar bu problemlerini işlerine yansıtabilir.
Öfkeyi kontrolü nasıl yapılır?
Çok öfkelendiğiniz bir durumla karşı karşıya geldiğinizde ne yapmanız gerekir? Managing Anger in the Workplace kitabının yazarı Donald Gibson, öfke kontrolü için atılması gereken adımları şu şekilde sıralıyor:
-Öfke duygusundan mümkün olduğunca kaçının. Ancak bunu içinizden geçen duyguları bastırmak amacıyla değil, bakış açınızı değiştirmek için yapın.
-Öfkelendiğinizde nedenini düşünün ve bu öfkenizin gerçekten mantıklı olup olmadığını belirleyin.
-Sağlıklı yaşamaya dikkat edin. Sağlıklı yaşamaya başladığınızda olaylara karşı vereceğiniz tepki de değişir. Bu nedenle egzersiz yapmayı ve düzenli uyumayı ihmal etmeyin.
-Hayatta birçok durum kontrolünüz dışında gelişir. Kızgın olduğunuz anlarda kendinize, “Bu kızgınlığa sebep olan her şeyi çözebilir miyim?” sorusunu sorun. Eğer çözemiyorsanız yönetemeyeceğiniz durumlarla ilgili öfkelenmeyi bırakın.
Çok öfkelendiğinizde ise;
– Birkaç defa derin nefes alıp verin.
-İçinizden sizi sakinleştirecek “rahatla”, “sakin ol” gibi kelimeleri tekrarlayarak sakinleşmeye çalışın.
-Sakinleşmeniz için içinizden yavaşça 10’a kadar sayın.
-Fikirleriyle örnek aldığınız, beğendiğiniz bir kişiyi aklınıza getirin ve “O bu durumun altından nasıl kalkardı?” diye düşünün.
-Gerginliğinizi atmak için gözlerinizi kapatın ve kaslarınızı gevşetin.
-En sevdiğiniz müziği ya da sizi sakinleştirecek bir müziği dinleyin.