.jpg)
Günümüzde önemi giderek artan işten çıkış mülakatlarının önemi şirketler tarafından anlaşılmaya başladı. Çalışan bağlılığı ve yetenek yönetimi sürecine yatırım için önemli veriler kazandıran bu mülakatlar referans isteme sürecinde adaylar için önem kazanıyor.
İnsan kaynaklarından yetenek yönetimine geçtiğimiz bu dönemde yeni kavramlar da gündemimize oturdu. Günümüzde kurumların en önemli sorunları arasında iyi olanı seçmek ve iyi çalışanın kurumda kalmasını sağlamak yer alıyor. Özellikle itibar yönetiminin öneminin gittikçe artıyor ve işe almak kadar işten çıkarmanın da prosedür ve politikalarla desteklenmesi gerektiği ortaya çıkıyor. Çalışanın işten ayrılma tarihinden bir veya iki gün önce yapılan çıkış mülakatları birçok farklı amaca hizmet ediyor. UK Eğitim ve Danışmanlık Genel Müdürü Dr. Umut Köksal, çıkış mülakatların birçok konuda aydınlatıcı olduğuna dikkat çekiyor ve bu mülakatların amaçlarını şöyle açıklıyor: “Çalışanın kurumdan neden ayrılmak istediğini ayrıntılarıyla anlamak, elde edilecek verilerle sorunları irdelemek ve çözüme kavuşturmak, çalışanların işe bağlılığını artırmak için geliştirilebilecek stratejiler için zemin oluşturmak ve turn over’ı azaltmak.”
Tüm pozisyonlara uygulanmalı
Pozisyondan ziyade çıkış mülakatlarının etkin şekilde kurum içerisinde planlanarak gerçekleştirilmesi halinde tüm pozisyonlara ilişkin geri bildirim elde edilebileceğini savunan Köksal, burada kritik olan noktanın, doğru şekilde, sistematik olarak tasarlanması ve uygulamaya alınması olduğunu vurguluyor. Köksal, genellikle yönetici kaynaklı memnuniyetsizlikler, çalışma arkadaşları ile iletişim ve ilişkilerde yaşanan problemlerle, maaş ve diğer sosyal koşulların işten ayrılmaya neden olduğunu aktarıyor.
En az 30 dakika sürmeli
Çıkış mülakatının mutlaka yapılandırılmış bir görüşme şeklinde yani çıkış anketi kullanılarak gerçekleştirilmesi gerektiğini aktaran Köksal, bu ankette, işten çıkış süreciyle ilgili adayın, çalışanın dolduracağı demografik, açık ya da kapalı uçlu, seçmeli soruların yer alması gerektiğini belirtiyor. Köksal ayrıca gözlemlerine dayanarak şu çıkarımlarda bulunuyor: “Türkiye’de uygulamalarda farklı uygulamalar söz konusu, bazı firmalar 1-2 soruyla geçiştirirken bazı firmalar ile daha detaylı bir form ya da soru listesi ile bu görüşmeleri yapma eğilimi taşıyan firma sayısı artıyor. İdeali ise, aslında bence her görüşme de olduğu gibi maksimum 30 – 35 dakikayı geçmemesi, ancak bu sürenin etkin şeklinde kullanılmasının sağlanmasıdır.”
Sakin olup, örneklerle açıklayın
Çalışanların işe alım sürecindeki mülakatlara hazırlandığı gibi bu görüşmeye de hazırlanması önemli. Görüşmesi sırasında işten neden ayrıldığını net bir şekilde, çok uzun olmayan örnekler vererek anlatması ve soruları içtenlikle yanıtlaması ayrılırken bile ilişkilerin sağlıklı kalmasına neden oluyor. İş dünyası uçsuz gibi görünse de ilerde aynı kişilerle çalışılmayacağının veya karşılaşılmayacağının garantisi yok. Çalışan işten negatif bir şekilde de ayrılıyor olsa da işten çıkış görüşmesinde sakinliğini koruyarak kendisini dinleyen yöneticisine durumu ve sorun olarak gördüklerini açık bir şekilde özetleyebilmeli. Geçmiş durumlara takılıp, hırçın bir tavır izlemek, referans alma noktasında çalışanın önüne büyük bir sorun olarak çıkabiliyor.
Referans isteme sürecinde kıymeti anlaşılıyor
“Çıkış mülakatı, aynı zamanda ayrılan çalışan için de kritiktir ve dikkatli şekilde çalışan tarafından değerlendirilmesi gereken bir süreçtir” diyen Köksal, çıkış mülakatının çalışan açısından en önemli yararının referans aşamasında ortaya çıktığını aktarıyor. Ayrıca Köksal, “Önceki işverenden her zaman referans istemek durumunda kalabilen çalışan, çıkış mülakatında çalıştığı yerdeki performansı ve yöneticisinin hakkında neler düşündüğü ile ilgili bilgilere ulaşabilir ve o işyerinden referans istemenin kendisi için ne kadar yararlı olduğuna karar verebilir” diyor.
Çıkış mülakatları yaygınlaşıyor
PERYÖN’ün son yaptığı anket çalışmasından çıkan sonuçlar da işten çıkış görüşmesi yapan şirket sayısının yüksek oranda olduğunu doğruluyor.
İşten ayrılan çalışanlarla ilgili hem çıkış görüşmesi hem de anket uygulaması gerçekleştiren işletmelerin yüzde 31oranında olduğu görülüyor. Sadece çıkış görüşmesini çalışanlarıyla gerçekleştirenlerin oranının yüzde 37 olduğu, yalnızca anket uygulamasını gerçekleştirenlerin ise yüzde 10 oranında olduğu anlaşılmıştır.
İşten ayrılan çalışanlarla ilgili değerlendirme, çıkış görüşmesi ya da anket uygulamanız var mı?
.jpg)
Çıkış mülakatlarının yararları neler?
- Şirket içinde iyileştirmeler yapılmasına olanak sağlıyor.
- Çalışan sirkülasyonlarının nedenlerini ortaya çıkmasını sağlıyor.
- Çalışma koşulları iyileştirilebiliyor
- Eğitim ve gelişim ihtiyacını ortaya koyuyor
- Şirketteki sorunlar daha net görünüyor
- Birçok konuda ayrılacak çalışandan bilgi toplanıyor
