İstifa; doğru zamanda, uygun koşullar oluşturularak ve planlanarak yapıldığında kariyer yönünde olumlu bir adıma dönüşebilir. Bu noktada, bireyin, kariyer yol haritasındaki hedefini bilmesi; bu yola hangi basamaklarla çıkacağını planlaması ve düzelmeyecek sorunları önden görüp, çözümünü üretebilmesi çok önemli. İnsan Kaynakları Profesyoneli, Yazar Canan Duman, istifa etmek isteyen çalışanların nelere dikkat etmesi gerektiğini anlatıyor.
İstifa etmek, her zaman zor alınan bir karar. Çalışanların; kurumdan, yöneticisinden daha sık şikâyet etmesi, şikâyet ettiği konularda iyileşme görmemesi, işin rutin hâle gelmesi, işe duyduğu heyecanı kaybetmesi, kendini işe verememesi, aidiyet duygusunu yitirmesi, baskı altında hissetmesi, gelişim ve terfi imkânı bulamaması, mobbing’e maruz kalması, ağır mesai şartlarına katlanamaması, daha depresif ve mutsuz olması istifa öncesi görünen durumlar arasında yer alıyor. Kimi çalışanlar başka bir iş ile koşullarını değiştirmek isteseler de genelde harekete geçemeyebiliyor ve mevcut işinde kalmaya devam edebiliyor. Çalışanlar, yeni bir iş arayışı içinde olsalar da, iş görüşmelerine katılım sağlasalar da, gerek kıdem haklarını kaybetmemek gerekse risk alıp mevcut düzenlerini bozmamak için değişiklik yapmakta çekimser kalabiliyor. Uzun yıllar aynı kurumda çalışanlar için istifa kararı almak daha da zor olabiliyor.
Çalışanların yol haritalarında yılları doğru planlamaları çok mühim. Heyecan duyulmayan, sevilmeyen bir işe gitmek, fiziksel ve ruhsal sağlığı kaybetmeye neden olabilir. Çünkü stres; çalışma arkadaşları, eşler, çocuklar, aile ve dostlarla olan ilişkileri de olumsuz etkileyebiliyor. Tüm bunlara ilave olarak düşük maaş, kariyer gelişimine katkı sağlayacak beceri, bilgi ve eğitimden yoksun kalmak, mesleki gelişim gösterememek de kişiye huzursuzluk hissi verebiliyor.
İstifayı zorlaştıran unsurlar neler?
- Kişinin mevcut işinden olabildiğince fazla şey aldığını düşünmesi,
- İşine derin bir bağlılık duyması,
- Çalıştığı kurumdan, patronundan ve meslektaşlarından kariyerine yardımcı olabilecek çok şey öğrendiğini düşünmesi,
- Kuruma olan sadakat duygusu
Yukarıda yer alan maddeler nedeniyle kişinin istifa kararı alması zorlaşabilir. Ancak sadakatin, bir kurumda kalmaya veya ayrılmaya karar vermede bir etken olmaması gerekir. Çünkü her işin hatta en iyi olanların dahi, bir son kullanma tarihi bulunur. Çalışanlar, işten ayrılmak için bu süreçte kendilerine birtakım engeller koyabilir. Bu engellere örnek olarak altta yer alan maddeler sıralanabilir:
- Yeni işte neyle karşılaşacağını bilememekten korkmak. (Korkunun nedeni para mı yoksa zorlu iş piyasası mı? Korkunun adını koymak uyarıcı olup, risklerin üstesinden gelmenin yollarını bulmayı sağlar.)
- Konfor alanı dışına çıkamamak.
- Yeni işte beklentileri karşılayamamak korkmak.
- Mevcut işin sağladığı sosyal hakları kaybetmeyi istememek.
- Yeni çalışma ortamındaki kişilerle uyum endişesi yaşamak.
- İstifanın ardından kısa sürede iş bulamamaktan ve ödeme düzenini aksatmaktan korkmak.
İstifa kararını alırken nelere dikkat etmek gerekiyor?
İstifa etmek, iş dünyasının doğal bir parçası olup, doğru bir işte olduğundan emin olmayan çalışanların yapması gerekenler şöyle sıralanabilir:
- Sahip olduğunuz yeteneklerin envanterini çıkarın,
- Güçlü ve zayıf yönleriniz üzerinden kendinizi değerlendirin,
- Hedeflediğiniz iş için eksik gördüğünüz becerilerinizi geliştirin,
- Ne kadar kararlı olduğunuzu test edin,
- Bir adım atmadan önce hayatta ne yapmak istediğinize, kendinizi beş yıl sonra nerede hayal ettiğinizi düşünün,
- Net hedefler belirleyin ve ne istediğini resmedin,
- Hedeflerinizin gerçekleşeceğine inanın.
Sadece bir değişiklik yapmış olmak için iş değiştirmek aynı noktada kalmayı sağlar. Sıradanlıktan uzaklaşmak ve konfor bölgesinin dışına çıkmak, kişisel ve profesyonel ilerleme için gereklidir. İstifa etmek bu açıdan daha kolay görünse de; istifa etmeyip kurumda kalmaya karar verenlerin de şikâyet etmeyi bırakması ve işin gerektiği gibi davranması gerekir.
İstifa tek çözüm mü?
İstifa etmeyi alışkanlık hâline getirmek, sık aralıklarla iş değiştirmek de uygun değildir. Bugün pek çok işveren, çalışanların özgeçmişlerinde yer alan iş değişiklikleri arasındaki süreye dikkat ediyor. Bu nedenle istifa etmek iyi planlanmadığı takdirde, kişinin ileride suçluluk hissetmesine de neden olabiliyor. Bu nedenle, çalışanların iyileştirilmesi mümkün sorunlarının üzerine gitmesi, sorunların çözümü için uğraşması kimi zaman yerinde bir karar olabiliyor.
Bu nedenle, bireyin hangi alanda gelişmek istediğine, neyi başarılabileceğine ve önceliklerinin neler olduğuna ilişkin öz farkındalık içinde olması; kendini tarafsız değerlendirerek kariyerini planlaması gerekiyor. Kendinin farkına vararak anlamaya başlamayan kişiler ise kariyer yollarını çizmekte başarısız olabiliyor.
İstifa mektubunu yazarken nelere dikkat edilmesi gerekir? Okumak için tıklayın.