İyi bir kültüre sahip olmayan iş yeri, genel olarak yorucu ve çoğu zaman da moral bozucudur. Bu nedenle daha iş görüşmesi aşamasındayken, şirketin kültürünün beklentilerine uygun olduğunu anlaman önemli. Peki, bir şirkete dahil olmadan önce kültürünün beklentilerimize uygun olup olmadığını nasıl anlayabiliriz?
Çalışan bağlılığını arttıran ve şirketteki turnover oranını düşüren en önemli etmenlerden biri de şirketin sahip olduğu kültür ve bu doğrultuda hayata geçirdiği uygulamalar… Bu noktada çalışanlar, ne kadar beklentilerine uygun bir kültürle karşılaşırsa bağlılık oranı da aynı oranda güçleniyor. Oldukça ses getiren büyük istifa dalgasını hatırlayalım… Bu dalganın da yaşanmasının nedenlerinden biri olarak beklentilerle uyuşmayan kültürel yapı gösterilebilir.
Kültür, çalışanların o şirkette kalmaya devam etmek istemesinin en önemli nedenlerinden biri. Global düzeyde yapılan bir ankette, iş arayanların %77’si kültürün, ücret ve sosyal haklardan daha önemli olduğunu söylüyor.
Evet kültür, değerlendirilmesi gereken önemli bir kavram; ancak sorun şu ki toksik bir kültürü içine girmeden önce fark etmek gerçekten zor. Bunu anlamaya çalışırken bazen yıllar geçebilir, istenmeyen kariyer hataları yapılabilir. Bu hataları olabildiğince en aza indirmek için şu noktalara dikkat edebilirsin.
Uygulamadaki kararlar
Örneğin; çalışma yeri veya sürelerinde çalışanlara esneklik sunulduğu ifade edildiğinde bunun hangi roller için uygulandığını ve halihazırda oturmuş uygulamaların neler olduğunu sorabilirsin. Böylece esnek çalışma senin için önemli bir kriterse, sana söylenen örnekler karar vermeni kolaylaştıracaktır. Eğer imkanın varsa bir diğer yöntem; potansiyel meslektaşlarına, işleriyle yaşamları arasında denge kurma konusunda ne kadar özgür olduklarını sorabilirsin. Gerçekten esnek bir iş yerinde çalışanlar ister evden ister ofisten çalışsınlar, gelişmek için ihtiyaç duydukları teknik kaynaklara, fırsatlara ve mentorluğa erişmede sorun yaşamamalıdır. Bu nedenle farklı rollerdeki çalışanların kariyerlerini ilerletmeleri için yeterli fırsatları olup olmadığını sorabilirsin.
Sorunlara yaklaşım
Sadece iş hayatında değil günlük hayatımızda da sorunlara yaklaşım tarzımız, belli bir kültürün yansıması oluyor. Örneğin; çatışma yaratma korkusuyla risklerden veya sorunlardan asla bahsetmemek mi yoksa bunları uygun zamanda uygun dille çözerek ilerlemek mi? İkincisi doğru tercih gibi görünse de tercihini ilkinden yana kullanarak hiçbir şey yokmuş gibi davrananlar da olabiliyor. Buradaki öznenin yerine bir şirketi koyduğumuzda o zaman etki alanı daha da genişliyor. Anlaşmazlıklar genel olarak rahatsız edici olsa da aynı zaman da öğretici de olabilir. Bu nedenle olumsuz durumları vaktinde ele almanın önemini bilen ve bunu kültürünün bir parçası haline getirmiş şirketler, öne geçiyor.
Potansiyel işverenin örnekteki ilk yaklaşıma odaklanıyorsa, bunu kısaca sorgulayabilirsin. Örneğin; aynı fikirde olmadığın bir konuyu paylaştığında nasıl bir tepkiyle karşılaşacaksın?Unutmamalı ki güçlü liderler farklı fikirleri duymanın, gelişim adına önemli olduğunu düşünür ve şirket genelinde de insanların kolayca kendini ifade edebilmesi için imkan tanır.
Çeşitlilik
Çeşitlilik, İK alanında son dönemin en önemli gündem maddelerinden biri. Herkes şirket genelinde çeşitli çalışan profilleri olması gerektiği konusunda hemfikir. Ancak burada sorgulanması gereken çeşitliliği uygulamaya çalışırken, bunu bir kesimle sınırlamak ve şirket genelinde uygulamamak. Sen de mülakat aşamasında çalışan profiliyle ilgili edineceğin izlenimde, çeşitliliğin her pozisyon seviyesinde uygulanıp uygulanmadığına bakabilirsin. Her ne kadar araştırmalar, cinsiyet ve etnik çeşitliliğe sahip şirketlerin, olmayanlardan daha iyi performans gösterdiğini açıkça ortaya koysa da hâlâ farklı uygulamalar görülebiliyor.
Kapsayıcı ekipler, yalnızca farklı bakış açılarını dengelemekle kalmaz, aynı zamanda bunları uygulamaya da koyar. Sadece geleneksel baskın sesler değil, tüm sesler karar alma sürecinde etkili olmalıdır. Bu nedenle özellikle liderlik pozisyonlarında kadınların ve farklı ırklardan insanların olup olmadığına bakabilirsin.
Yöneticiler
İyi olmayan bir yönetici çalışan için kötü bir deneyime neden olur. Dönem dönem yapılan bazı araştırmalar da gösteriyor ki istifa eden çalışanların bir kısmı yönetici kaynaklı nedenlerle bu kararı alıyor. Bu nedenle bir ekibe katılmayı düşündüğünde potansiyel yöneticini araştırman, mümkünse onunla görüşmen oldukça önemli. Görüşme şansı bulduğunda uygun bir dille yönetim tarzını ve kendisine doğrudan bağlı çalışanlardan en önemli beklentini sorabilirsin. Bunun dışında yönettiği ekibin şirket genelindeki başarı durumunu anlamaya çalışmak da önemli bir diğer etmen.
Ekiple iletişim
Online yürütülen bir görüşme değilse işe alım sürecinde ofise gittiğinde insanların etkileşim şekline dikkat edebilirsin. Birbirleriyle iletişimleri nasıl? Arkadaş gibi görünüyorlar mı? Bu açılardan gözlem yapmanda fayda var. Ayrıca görüşmede, şirketin ekip ilişkilerinin güçlenmesi konusuna zaman ayırıp ayırmadığını da sorabilirsin.
İş arayışın sonucunda elbette her yönüyle beklentine uygun bir tercih yapman gerekiyor. Bu yüzden maaş ve sosyal hakların ötesine de bakmak gerekiyor. Kültürü anlamak içinse daha derinlere inmek…
Kaynak: Forbes
