Özgeçmişinizi başarılarınızın sıralandığı bir listeden çok, sizin reklamınızı yapan bir araç olarak görmenizde yarar vardır. Her bireyin de kendine özgü yetenekleri, becerileri ve iş deneyimleri olduğuna göre herkese uygun tek bir özgeçmiş formatının olması mümkün değildir.
3 temel özgeçmiş hazırlama formatı vardır;
- Kronolojik Özgeçmiş
- Fonksiyonel Özgeçmiş
- Hedefe Yönelik Özgeçmiş
Aşağıda bu üç özgeçmiş formatı ve onların hangi durumlarda kullanılmalarının yararlı olacağına dair geniş bir açıklama bulacaksınız.
A. KRONOLOJİK ÖZGEÇMİŞ
En yaygın kullanılan özgeçmiş formatıdır. Eğitim ve iş tecrübesi ile ilgili bilgiler sondan başa doğru sıralanır. Kronolojik özgeçmiş, işverenin dikkatini en son iş deneyiminize, oradaki görev ve sorumluluklarınıza, görevinizin niteliğine ve süresine çeker.
Kronolojik özgeçmiş formatını tercih etmenizin yararlı olacağı durumlar aşağıdaki gibidir;
- Profesyonel iş hayatınızdaki iş deneyimleriniz başvurduğunuz pozisyonla yakından ilgiliyse,
- Kariyer hedefiniz doğrultusunda her iş deneyiminiz, sorumluluklarınızı genişletmiş ve kıdeminizi arttırmışsa,
- Şu ana kadarki iş deneyimleriniz piyasanın ve potansiyel işvereninizin talepleriyle örtüşüyorsa,
- İş geçmişinizde uzun zaman boşlukları yoksa,
- Daha önce çalıştığınız iş yerleri çok tanınmış, saygın kuruluşlarsa,
- Çok sık iş değiştirmemişseniz,
- Çok geleneksel bir işe veya firmaya başvuruyorsanız,
KRONOLOJİK ÖZGEÇMİŞİN AVANTAJLARI
- İşverenler tarafından en çok kabul gören ve en klasik özgeçmiş formatıdır.
- Okuması ve takip etmesi kolaydır.
- Çalışma hayatındaki kararlılığı gösterir.
- Sorumluluk artışındaki gelişim sürecini açıkça ortaya koyar.
- Adayların çalıştıkları firmaları ve bu firmalardaki ünvanlarını vurgular.
- Adayların başarılarını ve görevlerini listeler.
KRONOLOJİK ÖZGEÇMİŞİN DEZAVANTAJLARI
- Adayların zayıf yanları belli olur.
- Adayların iş geçmişlerinde büyük zaman boşlukları varsa; bunlar ortaya çıkar.
- Sık iş değiştirme, başvurulan pozisyonla ilgili deneyim eksikliğiniz ve diğer potansiyel problemler kronolojik özgeçmiş ile gözönüne serilir.
- Yeni mezunların çalışma hayatlarındaki deneyimsizlikler ortaya çıkar.
B. FONKSİYONEL ÖZGEÇMİŞ
Fonksiyonel özgeçmiş formatı, kariyer hedeflerinizi destekleyerek, eğitiminizi, becerilerinizi, iş ve staj deneyimlerinizi ortaya çıkarmanız açısından etkili bir özgeçmiş tekniğidir. Bu özgeçmiş tekniği, kronolojik formata göre becerilerinizi, başarılarınız, deneyimlerinizi yansıtma tarzı açısından size daha çok kontrol sağlar.
Fonksiyonel özgeçmiş formatını tercih etmenizin yararlı olacağı durumlar aşağıdaki gibidir;
- İş deneyimlerinizden çok kişisel becerilerinizi ön plana çıkarmak istiyorsanız,
- Piyasaya uzun bir aradan sonra tekrar giriyorsanız,
- İş geçmişinizde uzun zaman işsiz kaldığınız büyük zaman boşlukları varsa,
- Çok sık iş değiştirmişseniz,
- Kariyerinizi değiştirmek istiyorsanız,
- Yaşınızın bir engel olduğunu düşünüyorsanız, (genç/yaşlı)
- Birçok değişik sektörde kısa süreli iş deneyimleriniz olmuşsa,
- Yeni mezunsanız,
FONSİYONEL ÖZGEÇMİŞİN AVANTAJLARI
- Başarıların ve güçlü yanların altını çizer.
- Adayların kişisel becerilerini en verimli kullanabilecekleri şekilde işverene aktarmalarına yardımcı olur.
- Benzer pozisyonların altalta tekrarlanmasına engel olur.
- Profesyonel becerilerin vurgulanmasında esneklik sağlar.
FONKSİYONEL ÖZGEÇMİŞİN DEZAVANTAJLARI
- Yazımı kronolojik olan formata göre daha zordur; üzerinde daha fazla düşünülmesi gerekir.
- Kimi işverenlerde “Adayın gizlediği herhangi bir konu mu var?” şeklinde bir şüphe yaratır ve işverenler bu özgeçmiş formatına ek olarak detaylı iş geçmişi isteyebilirler.
- Eski işvereniniz piyasada itibar gören bir yönetici ya da firmaysa, siz fonksiyonel özgeçmiş formatıyla o firmadaki iş deneyiminizi geri plana atıyorsunuz demektir.
- Geçmiş iş deneyimleriniz başvurduğunuz pozisyonu destekler nitelikteyse, fonksiyonel format bu deneyimleri kronolojik format gibi göz önüne sermeyeceğinden tercih edilmemelidir.
C. HEDEFE YÖNELİK
Hedefe yönelik özgeçmişte kişisel becerilerin, deneyimlerin ve niteliklerin altı çizilir. Fonksiyonel özgeçmişten farkı, kariyer hedefinin belirlenmiş olduğu durumlarda, belirli bir sektörün, belirli bir koluna yönelik başvuru yaparken kullanılmasıdır. Oysa fonksiyonel özgeçmiş, daha çok becerileri ön plana çıkarır ve belli bir kariyer hedefine yönelik değildir. Hedefe yönelik özgeçmiş formatı spesifik olarak başvurulan pozisyon için düzenlenebilir.
Bu formatta bir özgeçmiş hazırlarken öncelikle, başvurulan pozisyonunun talep ettiği nitelikler tespit edilir ve aday bu özellikleri kullanarak özgeçmişin kişisel becerileri anlatan kısmını hazırlar. Her yeni başvuru için ayrı özgeçmiş yazılmasında herhangi bir sakınca yoktur. Örneğin, başvurulan pozisyon reklam sektörünü ilgilendiriyorsa adayın bu alandaki deneyimlerini ön plana çıkarmasına, hedefe yönelik format yardımcı olur.
Hedefe yönelik özgeçmiş formatını tercih etmenizin yararlı olacağı durumlar aşağıdaki gibidir;
- Kariyer hedefinizin ne olduğuna kesinlikle karar vermişseniz,
- Profesyonel iş hayatınızda çeşitli konularda uzmanlaştınızsa ve her uzmanlık alanınız için ayrı bir özgeçmiş oluşturmak istiyorsanız,
- Deneyiminizin olmadığı ama başarılı olabileceğinize inandığınız konuda çalışmak ve bu yönünüzü işverene aktarmak istiyorsanız,
- Belirli bir firmaya ya da pozisyona özel özgeçmiş hazırlıyorsanız,
- İşverene ne istediğinizi tam anlamıyla bildiğinizi ve kariyer hedefinize ulaşmak için gerekli becerilere sahip olduğunuz gösterirmek istiyorsanız
HEDEFE YÖNELİK ÖZGEÇMİŞİN AVANTAJLARI
- Adaya özgeçmiş yazımında esneklik sağlar ve özgeçmişin istenilen yönünün ortaya çıkmasında son derece önemli bir rol oynar.
- İşveren, adayın hedeflediği kariyer için gerekli olan bütün nitelikleri ve becerileri bütünüyle anladığını ve bu pozisyona bilinçli bir şekilde başvurduğunu kavrar.
- Adaya özgeçmişini belirli bir sektöre ya da belirli bir firmaya göre düzenleme şansı verir.
HEDEFE YÖNELİK ÖZGEÇMİŞİN DEZAVANTAJLARI
- Sahip olduğunuz becerilerden tam anlamıyla emin değilseniz, hedefe yönelik özgeçmiş formatından yazılmış bir özgeçmişte belirsizlikler oluşacaktır. Bu da olumlu bir ilk izlenim oluşmasını engelleyecektir.
- Her sektör için ayrı bir özgeçmiş hazırlamak zorunda kalırsınız. Bu da sizin zamanınızı çalar.
- Bu formattaki özgeçmişleri okumak daha çok vakit alır; bunun sonucunda işveren özgeçmişinize olan ilgisini kaybedebililr. Buna engel olmak için özgeçmişinizi sürekli dinamik tutmanız ve kendinizi tekrarlamamanız gerekmektedir.