İşverenlerin beklentileri, her zaman iş arayan adayların, üniversiteye girmek isteyen öğrencilerin, yeni mezunların ve işsiz kesimin geleceğini belirleyen en önemli noktalardan biri olmuştur. Üniversite sınavına giren öğrenciler, çağımızın gözde sektörlerini seçmeye, onlar hakkında uzmanlaşmaya dikkat ederler; çünkü ancak bu şekilde mezun olunca işsiz kalmama şansları olur. Üniversite öğrencileri ve yeni “işsiz” mezunlar kendilerini önde giden sektör ne ise, ona göre kurslar ve sertifika programları ile geliştirmeye çalışırlar. Ya da orta yaşta kriz sonrası işsiz kalan kitle, teknolojiye uymaya ve kendilerini değişen eğilimlere alıştırmaya çalışırlar. Neden? Çünkü bunların hepsi, dönemin işverenlerinin beklentilerine cevap verebilmek için yapılması zorunda olan çabalardır.
Görüldüğü üzere kimi durumlarda insanların kariyerlerine bile karar veren“iş” problemi, işverenlerin beklentilerini anlamakla biraz daha çözülebilir hale gelecektir.
İşveren ile ilk bağlantınız da özgeçmişiniz olacağına göre, özgeçmişinizin belli kurallar dahilinde düzenlenmiş, fonksiyonel ve sizi işverene en iyi şekilde aktaran bir formatı olmalıdır. Bunu sağlamak için yararlı birkaç ipucuna ve işverenlerin özgeçmişlerden neler beklediklerine aşağıdaki yazıda değinilmektedir.
İŞVERENLER NE İSTER?
İşverenler, adayların özgeçmişlerini inceledikleri zaman hangi adayın firma bünyesinde daha iyi çalışabileceğini öngörebilir ve hangi adayın niteliklerinin firmanın gelişim sürecinde daha etkili kullanılabileceğini anlayabilir. Bir adayın özgeçmişi üzerine sorulabilecek belli sorular vardır ve bu soruların her işverene göre yanıtları farklıdır. Eğer sizin özgeçmişiniz işverenin talebini karşılıyorsa, mülakata girmek için hazırlanan kısa listede adınızın olma olasılığı çok yüksektir. Bu sorulara örnek olarak;
Aday,
firmada karşılaşacağı sorunların üstesinden gelebilir mi?
firmaya kısa sürede uyum sağlayabilecek mi?
firmanın hedeflerine ulaşmasına nasıl yardımcı olabilir?
eğitim ve yabancı dil düzeyi, bilgisayar bilgileri açısından yeterli mi?
şu ana kadar ne tip başarılara imza atmış?
iş deneyimi açısından yeterli mi?
Bunlara ek olarak bir de “Başka bir aday yerine, bu adayı tercih etmemi gerektirecek Ne tip nitelikleri var?” sorusu işverenin karar alırken başvurduğu değerlendirme ölçütlerinden bazılarıdır.
ÖZGEÇMİŞ YAZIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR
Teknik bilgilerinizi ayrıntılarıyla yazmaya özen gösterin. Bilgisayar bilgileri bölümüne bildiğiniz bütün programları (MsOffice, Photoshop, Autocat, 3DMax, Macromediaflash, Coreldraw..) programlama dillerin (Visual Basic, ASP, HTML..) ve işletim sistemlerini (Windows, UNIX..) yazın.
Katıldığınız kurs/sertifika programlarından, başvurduğunuz pozisyon ile bağlantılı olanları daha yukarı alarak yazın. Katıldığınız kursları sıralarken, kronoloji düşünmeden birinci sıraya, başvurduğunuz pozisyona kabul edilemenizde en etkili olabilecek kurs/sertifika programı yazılmalıdır. Bu sıralamayı her farklı başvurunuzda yenileyebilirsiniz. Örneğin, ELT sertifikanızı, İngilizce öğretmenliği için yaptığınız bir iş başvurusunda ön sıraya koyarken, işletme üzerine katıldığınız seminerlerin katılım belgelerini alt bölümlere yazmalısınız.
Aynı şekilde kariyer bilgilerinizi sıralarken de aynı sistemi kullanmanızda bir sakınca yoktur. Başvurduğunuz pozisyona yönelik daha önce bir iş deneyiminiz olduysa, bu son işiniz olmasa bile özgeçmişinizde üst sıraya alabilirsiniz.
Özgeçmişinizde kullandığınız kelimelere özen gösterin. Özgeçmişlerde sıklıkla karşılaşılan hatalardan biri de, kullanılan kelimlerin dikkatli seçilmemesi ve bu nedenle kişinin kendisini istediği şekilde ifade edememesidir. Özgeçmişinizi, reklamınızı yapan bir araç olarak düşünün. Bu nedenle tüm güçlü yönlerinize ve iş hayatınızdaki başarılarınızla ilgili her ayrıntıya değinmeye çalışın. Eğer özgeçmişinizin bölümlerine uymayan ama önemli olduğuna inandığınız bir niteliğiniz varsa, ona özel bir alt bölüm hazırlayıp, bu niteliğinizi de özgeçmişinize dahil etmeniz yararınıza olacaktır.
Özgeçmişinizde dürüst olun. Başarılarınızı özgeçmişinize dahil ederken, üslubunuzun açık, öz ve net olmasına dikkat edin. Belirsiz iş tanımlamalarından ve silik projelerden bahsetmeyin; çünkü belirsiz tanımlamalar şüphe uyandırıcı bir ilk izlenime neden olur.
Sıklıkla yazılarda değinilen ve büyük bir yanlış olarak nitelendirilen bir başka hata ise aşağıda anlatılmıştır: Adaylar genellikle kariyerlerinin başında, iş deneyiminden yoksun olmalarının verdiği rahatsızlıkla özgeçmişlerinde gerçek-dışı betimlemeler yapabilir ve özgeçmişlerini yanlış şekilde oluşturabilirler. Bu hiçbir koşul altında bir işveren tarafından kabullenilecek bir durum değildir. İşveren için çalışanın bağlılığının ne kadar önemli olduğu düşünüldüğünde, bu tip bir bilinçli yanlış yönlendirme farkedilidiği anda çok kötü sonuçlar doğuracaktır. Ayrıca işvereni aldatma olarak nitelendirilen bu tip durumları, işverenlerin gözden kaçırmaları söz konusu değildir.
Kimi durumlarda da uzun süre iş bulamamış adayların, bu uzun süre göze çok çarpmasın diye kendilerini “danışman” olarak nitelendirdikleri de işverenler tarafından bilinmekte ve özellikle bu tip titrleri kullanan adayların özgeçmişlerindeki bu bölüm dikkatle analiz edilmektedir. Eğer danışmanlık yapmıyorsanız, özgeçmişinize böyle bir özellik eklemek doğru olmayacaktır.
Özgeçmişinizin uzunluğu genel kural olarak beş yıldan daha az iş tecrübesi için bir sayfa, daha fazla deneyim için de en fazla 3 sayfa olmalıdır.
Özgeçmişinizi kontrol etmeyi ve ettirmeyi ihmal etmeyin. Özgeçmişinizi, olası imla ve harf hatalarını engellemek için, hazırladıktan sonra kontrol edin. Bir süre sonra sürekli okumaktan özgeçmişinizdeki hataları göremeyebilirsiniz. Bu nedenle bir gün bekleyip, yeniden kontrol edin.
Güvendiğiniz bir yakınınıza özgeçmişinizi incelettirin. Bu incelemeyi özgeçmişiniz hakkında objektif ve dürüst fikirler sunabilecek, ayrıntılara önem veren ve yapıcı eleştiriler alabileceğiniz bir kişinin yapmasına özen gösterin. Öneri almaktan çekinmeyin. Hatta eğer şansınız varsa birkaç kişiye daha özgeçmişinizi gösterip, onların da yorumlarını isteyebilirsiniz.
Özgeçmişinizdeki düzen ve organizasyon farkedilmeli. Özgeçmişinizin iyi düzenlenmiş olması oldukça önemlidir; çünkü düzensiz yazılmış bir özgeçmiş, karakterinizin aynası olarak görülür. Bu tip bir özgeçmiş, sizin ciddiyetten uzak ve iş hayatında planlama yapmakta zorlanan bir kişi olarak nitelendirilmenize neden olabilir.