Yükseköğretime geçiş sisteminin bir yolu da TYT’de belirlenen bir puan alıp ayrıca yetenek sınavıyla öğrenci alan fakülte, yüksekokul ve konservatuvarlara girmektir. 2022 YKS’de bin 164 ayrı programa yetenek sınavıyla öğrenci almak üzere 39 bin 641 kontenjan ayrılmıştı. Bu sayı her yıl artmaya devam etmektedir.
Yetenek sınavıyla bir sanat ya da spor dalında eğitim alabilir ve mezuniyet alanına göre bir kariyer planı yapabilirsin. Yetenek sınavıyla öğrenci alan programlar genel olarak Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, İcra Sanatları Fakültesi, Konservatuvar, Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi, Sanat ve Tasarım Fakültesi ile Spor Bilimleri Fakültesi gibi fakültelerde eğitim görürler. Ayrıca burada adı geçmeyen farklı fakültelerin bünyesinde de yetenek sınavıyla öğrenci alınan programlar olabilir.
Bu fakültelerde 118 farklı sanat, spor ve öğretmenlik dalı bulunmaktadır. 2022 YKS’de en yüksek kontenjan spor bilimleri için ayrılmıştı ve toplamda 11 bin 274 öğrenci alımı planlandı. Bunu 6 bin 33 ile Müzik, Görsel Sanatlar ve Beden Eğitimi öğretmenliği gibi öğretmenlik dalları takip etti. Müzik dallarına 4 bin 312, tasarım alanlarına 4 bin 119, resim alanlarına bin 840 ve tiyatro alanındaki programlara ise 736 kontenjan ayrıldı.
Bu okullara girmek istediğinde hem TYT’ye girmek zorunda olduğun hem de o alanda bir yeteneğin olması gerektiği için ayrıca yetenek alanına da hazırlanman gerekiyor. Özellikle devlet üniversitelerine girişte bu okullar için de rekabet yüksek ve giriş koşulları zorlayıcı olabiliyor.
Günümüzde nasıl ki üniversite sınavlarına hazırlayan kurs ve etüt merkezleri varsa, özel yetenek sınavına hazırlayan kurs ve sanat merkezleri de bulunuyor. Bu merkezlerde bir taraftan sahip olduğun ve yerleşmeyi planladığın sanat dalı için gereken yeteneklerini geliştiriyor, diğer yandan da bu okulların seçme sınavında başarılı olmanın yollarını öğreniyorsun.
Yetenek kursları spor, müzik, resim ve görsel sanatlar, tasarım, tiyatro ve dans gibi sanat ve spor dallarında açılıyor.
Yetenek sınavı ile bir bölüme yerleşmek istediğinde bu bölümü tercih listene alamıyorsun. Özetle merkezi sistemle değil her okul kendi yöntem ve takvimi ile öğrencisini belirliyor. Birden çok bölüm veya üniversiteye yetenek sınavıyla girmek istediğin takdirde, bunların yetenek sınavına başvuru ve sınav tarihini kaçırmaman gerekiyor. Her okul farklı bir takvim uyguladığı için bazen başvurduğun iki okulun sınavlarının aynı tarihe denk gelmesi muhtemel olabiliyor. Bu nedenle sınav takvimini dikkatle takip etmen gerekiyor.
