Üniversite sınavına hazırlık yaptığın şu dönemde, birçok konuda bilinçli adımlar atman gerekiyor. Hazırlık aşamasını geçip sıra sınava girmeye geldiğinde ihtiyacın olan püf noktalarını Eğitim Uzmanı Sadık Gültekin, senin için 16 maddede özetledi.
Sınav hazırlıkları şu günlerde tüm hızıyla devam ediyor, bundan eminim. Konu çalışmaları, deneme sınavları, etütler, ek dersler, bireysel tekrarlar plan program dahilinde sürüyor. Bazen havaya giriyorsun, bazen moralin bozuluyor frene basıyorsun, çokça muhasebe yapıyorsun, ama sakın ‘pes’ etme, sakın bırakma. Bu işin ‘püf’ noktası bırakmamak, devam etmektir; bunu sakın aklından çıkarma. Sınav stratejini şimdiden planla. Deneme sınavlarına hangi dersten başlayacağına, okuma hızına, zaman azaldığında nasıl davranman gerektiğine, soruları bitirdiğinde geri dönüp hangi derse bakman gerektiğine şimdiden karar vermelisin.
TYT ve AYT sınavları bilgi, birikim ve yorumlama becerilerini bir arada kullanabilmeyi gerektiriyor. Bu becerilerin hepsine sahip olsan bile, iyi bir sınav stratejin yoksa başarılı olman ya da beklentine ulaşman mümkün olmayabilir. Bu nedenle sınav sırasında yapacaklarını deneme sınavlarına yansıtabilmeli, hangi dersten başlayacağına, soru okuma hızına, yapamadığın soru olursa nasıl hareket edeceğine, zaman azaldığında nasıl davranman gerektiğine, soruları bitirdiğinde geri dönüp hangi derse bakman gerektiğine önceden karar vermelisin. Geleceğini belirleyecek sınavda başarılı olmak için nasıl bir yol izlemen gerekiyor; rakiplerinden bir adım öne geçmek için deneme sınavlarında nelere dikkat etmelisin? İstediğin puanı alabilmek için şimdiden önerilerimize kulak ver…
Panik yapma
Öncelikle şunu belirtmekte yarar görüyorum; deneme sınavlarında sistemini sağlam kurmalısın ve bu sistem üzerinden işleyişi sürdürmelisin. Çoğunuz yıl içinde bir çok deneme sınavına gireceksiniz, önceki yıllarda çıkan soruları da inceliyor ve çözüyorsunuz. Haziran ayında gireceğiniz sınavlar da aslında bu sınavlardan çok da farklı olmayacak; hatta bu girdiğiniz deneme sınavlarından daha da kolay olacak. Korkmayın, deneme sınavlarında karşılaştığınız sorulardan daha kolay sorularla karşılaşacaksınız.
Ne çok hızlı ne çok yavaş
Hız ve tutarlılık arasındaki dengeyi kurman büyük önem taşıyor. Soruları çok hızlı yanıtlayıp bunun neticesinde bol hata yapmak doğru olmadığı gibi, aşırı titiz davranıp her soru üzerinde gereğinden fazla zaman harcaman da doğru olmaz. Hızlı ama isabetli olmak, başarının en önemli unsurudur. İşte, deneme sınavları bu dengenin kurulması için çok elverişli pratik kazandırır.
Arada bir soluklan
Sınava başladığın anda her şeyi unuttuğun duygusuna kapılabilirsin. Bu, geçici bir durumdur. Sınava giren her aday bu durumla karşılaşır. Aynı durum yıllar önce benim de başıma gelmişti. Birkaç soruyu yanıtladıktan sonra bu duygu kendiliğinden yok olur. Değişimi hissetmezsin bile.
Zor soruyla uğraşma
Sana önemli bir ipucu: TYT ve AYT’de sorular 5 farklı kategoride hazırlanıyor. Soruların yüzde 10’u çok kolay, yüzde 20’si kolay, yüzde 40’ı normal, yüzde 20’si zor ve yüzde 10’u da çok zor düzeydedir. Sınavdan niye korkuyorsun? Soruların yüzde 70’i rahatlıkla çözülebilecek türden. Zor sorularla uğraşıp vakit kaybetmek yerine, o süre zarfında 3 kolay soruyu yanıtlaman daha akıllıca olur. Ne kadar çok doğru soru yaparsan, o kadar iyi olur.
Kolay sorulardan başla
Sınavda, birinci sorudan başlayacaksın diye bir kural yok. Ya ilk soru zor soruysa, o zaman ne olacak? Moralin bozulacak, her şey birbirine karışacak, okuduğunu anlamayacaksın ve işler karışacak. Önce hangi testten başlıyorsan, o testin bütün sorularını gözden geçir. 1-2 dakikanı bu işe ayır. Bu, zaman kaybı değildir. Bu göz gezdirme sırasında kolay bir soru gözüne çarpacak ya da daha önce çalıştığın ‘tanıdık’ bir soruyla karşılaşacaksın; böylelikle sınava hangi sorudan başlayacağın kendiliğinden belli olacak.
Sorulara takılma
Bir soruyu belli bir süre geçtiği halde çözemiyorsan, o soru üzerinde fazla zaman kaybetme, yani sorularla savaşma. Her bir soruyu yanıtlamak için bir dakikadan daha fazla süren var. İlk etapta kolay ve normal düzeydeki soruları yanıtla. Böylelikle hem moralini yükseltmiş olursun hem de zamandan kazanırsın. Böylelikle zor ve çok zor soruları yanıtlamak için daha fazla zamanın kalmış olur.
Aceleci davranma
Doğru yanıtı bulduğunu zannederek diğer seçeneklere bakmaman zararına olur. Mutlaka bütün seçenekleri oku. Bu, zaman kaybı değildir. Yanıtın doğru olsa bile mutlaka diğer seçenekleri gözden geçir.
Başladığın testi bitir
Hangi testten başlıyorsan, o testi bitirmeden diğer teste geçme, yani testten teste atlama. Bu durum, seni çok rahatsız eder, aklın sürekli diğer testte kalır, testlere uyum sağlamakta çok zorlanırsın. Kısacası testler arasında dolaşıp durma!
Son dakika değişikliği yapma
Sınavlarda daha önceden belirlediğin stratejiyi uygula. Örneğin; denemelerde ilk Türkçe testinden başlıyorsan , TYT’de de Türkçe testindeki soruları çözerek başla. Alışık olmadığın, son dakikada yaptığın bir değişiklik senin dengeni bozar. En önemli tavsiyem; sakın alışık olmadığın düzeni denemeye kalkışma!
Tüm testleri yanıtlamaya çalış
Genelde SÖZ. öğrencileri, TYT’de Temel Matematik ve Fen Bilimleri testlerini çözmekten kaçınır, önyargılı davranıp, bu testlerle uğraşmazlar. Bu testler hakkında birtakım olumsuz düşünceleri vardır; “sevmiyorum, çalışsam da yapamam, bana az puan kazandırıyor” vb. Bu, yapabileceğin en büyük hatadır. Sadece diğer iki testi çözerek başarıya ulaşman oldukça zordur. Gücün yettiğince bu testleri de yanıtlamaya çalış. Senin alanından tercih yapacak diğer adaylara ancak bu şekilde fark atabilirsin.
Kısa molalar ver
Aynı soruyu veya aynı satırları tekrar tekrar okuyorsan, zihninin dinlenmeye ihtiyacı var demektir. Kalemi, kağıdı bir kenara bırak, gözlerinizi kapat ve arkana yaslan. İşlerin iyi gittiğini kendine telkin et. Dinlendiğin bu süreyi, kayıp zaman olarak değerlendirme; yenilenme, güç toplama süreci olarak düşün. Ayrıca sınavlardan sakın erken çıkma, yoksa bu alışkanlık şekline dönüşür; sınavın her bir dakikasını değerlendirmeye çalış. Şunu unutma; deneme sınavlarında nasıl davranıyorsan, gerçek sınavda da aynısını yapacaksın. Şimdiden disiplinli davranmaya alış!
Tahminde bulunma
Cevabından yüzde 100 emin olmadığın soruları boş bırakma, çünkü senden tahminde bulunmanı istemiyorlar. Genelde boş bırakılan sorular adayları rahatsız eder, seçenekleri eleyerek sonuca gitmeye çalışırlar. Kural şu: Biliyorsan işaretleyeceksin, bilmiyorsan düşüneceksin, çözemiyorsan boş bırakacaksın!
Karışık görünen sorulardan korkma
Soru kökünün veya soru metninin uzun oluşu, senin için daha fazla ipucu anlamına gelir. Uzun sorulardan korkma, baştan ön yargılı davranma. Uzun soruların içinde oldukça fazla ipucu vardır, dikkatli ol! Bu nedenle ilk etapta karmaşık gibi görünen ve uzun metinli sorular, daha kolay çözülebilen sorular olarak algılanmalıdır.
Önce soru kökünü oku
Paragraf tipli sorularda (Türkçe ve Sosyal Bilimler) paragraftan önce soru kökünü oku. Böylelikle zamandan tasarruf etmiş olursun ve paragrafta neyi arayacağını baştan bilmiş olursun.
Altı çizili ve koyu ifadelere dikkat
Soru kökü bazen ‘olamaz’, ‘değildir’, ‘yanlıştır’ veya ‘…mamalıdır’ gibi olumsuz ifadeler taşıyabilir. Zihin hep olumlu soru kalıplarına şartlandığından, sorudaki olumsuz ifadeler gözden kaçabilir. Altı çizili ve koyu yazılan ifadelere çok dikkat et.
Zamanlamayı doğru yap
Her bir teste ne kadar zaman ayıracağını baştan belirle, zamanı gelişigüzel kullanma. Zaman seni değil, sen zamanı yönet. Hangi derse ne kadar süre ayıracağın, her bir sorunun çözümü için gerekli olan süre baştan belirlenmeli. Böylelikle zamanı kontrol altına almış, sınav sırasındaki karmaşadan kurtulmuş olursun.
Konuk Yazar: Sadık Gültekin
Eğitim Uzmanı
Yazara ait diğer yazıları okumak için buraya tıklayabilirsin.
