Doğru tercih listesi nasıl hazırlanır? 

Doğru tercih listesini hazırlamanın ilk yolu bu listede hangi programları bulundurup, hangi programları asla bulundurmayacağını baştan belirlemendir. İlgin, yeteneğin, beklentin ve hedeflerine uygun olan programlar bu listenin omurgasını oluşturmalıdır. Bu bilinçle sürece başlarsan sana uymayan bir programın bu listeye girmesini daha baştan engellemiş olursun.  

Baştan itibaren ilgini çeken programlar az da olabilir, fazla da olabilir. Hiç endişe etme. Alternatifin çok az kalmışsa sonrasında bunu benzer programlarla zenginleştirebilirsin. Çok sayıda program var ve bunların içinden hangisini eleyeyim diye endişe ediyorsan, yine sonrasında diğer bazı filtreleme süzgeci ile bunları eleyebilirsin.  

Programlar ilgi, yetenek ve kariyer hedefine göre netleştikten sonra bunları hem şehir hem de üniversite olarak nerede okuyabileceğinin özet bir çalışmasını yapmalı, bu programların hangi şehirlerde ve hangi üniversitelerde olduğunu bilmelisin. Bu üniversitelerin kamu üniversiteleri mi yoksa vakıf üniversiteleri mi olduğuna da bakmalı gerektirdiği bütçeyi yaklaşık olarak hesaplamalısın. Tüm bunlar için gerek kariyer.net’in gerekse YÖK Atlas gibi digital platformların içeriklerini kullanabilirsin. 

Her kentin öğrencinin kişisel gelişimini besleyen sosyal ve kültürel dokusu birbirinden farklıdır. Ayrıca o kentin ekonomik, sanayi ve ticari altyapısının okumak istediğin programı geliştirmeye ne kadar uygun olduğu da oldukça önemlidir.  Öte yandan eğitim hayatın boyunca kentteki yaşam, barınma ve beslenme gibi temel faktörler de dikkate alman gereken unsurlardır. 

Tüm bunlardan sonra sınav performansın ve önceki yıl yerleşen son adayların yerleşme performanslarını kıyaslayarak geniş bir yelpazeden listeni oluşturmaya başlayabilirsin. Bu aşamada puanlara hiç bakma, sadece yerleştirme puanlarının önündeki sıralara odaklan, temel referansın o olsun. 

Listeyi sanal olarak üç ayrı bölgeye ayırmalısın. Birinci bölge başarı düzeyi senin üstünde ama şans faktörünün az da olsa bulunduğu programlardan, ikinci bölge nispeten başarı düzeyi senin çok yakınında olan programlardan, üçüncü bölge ise olası bir tercih yığılması ve başarı sırası değişikliği yaşanması halinde riskli olmayan, kazanma şansının yüksek ve garantiye yakın programlardan oluşmalı. Son tahlilde birinci bölgede 5-6 ikinci bölgede 10-12 ve üçüncü bölgede ise 7-8 programın olmasını tavsiye ederiz. 

İlk başta bu liste 24’ten daha fazla sayıda programdan oluşabilir, hiç endişe etme. Belki 100’lerce program bu listede yer alabilir. Listene son halini verirken kontenjan dağılımı, puan yakınlığı, üniversite eşdeğerliği, bölüm önceliği… gibi çeşitli eleme kriterlerini kullanarak bunlardan bazılarını zaten eleyerek listeyi 24’e düşüreceksin.  

Listen 24’e indiğine göre artık puandan sıradan bağımsız yapman gereken istek sıran ile bu listeyi 1’den 24’e sıralaman. En çok istediğini en üste, istediğini ama en az istediğini en alta gelecek şekilde sıralamalısın. Ölü tercih efsanesinden korkma. Yerleşme şansın olduğu halde daha çok istediğini alta yazıp, daha az istediğine yerleştiğinde gerçek anlamda tercihlerini o zaman öldürmüş olursun. 

En son bu programların seni kapsamayan, senin taşımadığın özel koşulları var mı yok mu bunları tek tek kılavuzdan check etmeli ve geçerli tik alan tüm programları zamanında ÖSYM’nin Aday İşlemleri Sistemi’ne 9 haneli kodlarını kullanarak girmelisin. Son güne kadar ekleme, çıkarma, yer değiştirme yapabileceğini de asla unutma. 

Sorunun cevabını dinlemek istersen videomuzu izleyebilirsin.

Salim Ünsal, 30 yıllık kariyer hayatı boyunca ülkemizdeki ve dünyadaki merkezi sınavların teknik ve istatistik analizlerini yaparak, adayların sınav psikolojisi ve başarısına etkisi üzerinde çalışmalar yapmıştır. Ülkemizdeki merkezi sınavlarla ilgili önemli bir bilgi kaynağı olan Ünsal, sunduğu güvenilir verilerle adaylara yön göstermektedir. Sınav ve tercih süreciyle ilgili yaptığı birçok radyo ve televizyon yayınıyla geniş kitlelere ulaşmaktadır. Kendini "Rehberlik ekipler amiri" olarak tanımlayan Ünsal, pek çok rehber öğretmenin ve kariyer danışmanının çalışmalarına da rehberlik etmektedir.