Kendim için en uygun bölümü nasıl belirleyebilirim? 

Kendin için uygun bölümün sınırlarını ve çerçevesini henüz belirlemeden puan türünü belirlemiş, sınava hazırlanmış, girmiş ve tercih listeni oluşturmaya başlamışsan biraz geç kaldığını üzülerek söylemeliyim. Daha önceden yapman gereken birtakım çalışma ve araştırmaları yapmadığın için bu süreçte biraz daha dikkatli olman ve acele karar vermen gerekecek. Bu kararının yanlış olmaması için birkaç öneride bulunabilirim. 

Nelerden hoşlandığını, neler yapmanın seni mutlu ettiğini, nasıl bir işin ve geleceğin seni heyecanlandıracağını, kimlerle iş birliği yapmak istediğini, ofis mi arazi mi nasıl bir ortamda çalışmanın seni mutlu edeceğini, iletişim gerektiren işlerin mi yoksa teknik işlerin mi seni sevindireceğini, çalışma ortamın dünya geneli mi yoksa içinde yaşadığın coğrafya mı olmalı gibi onlarca soruyu kendine sormalısın. Bu sorulara verdiğin cevaplar hangi akademik programlarda karşılığını buluyor, bunlara cevap aramalısın. 

Günümüzde geçerliği ve güvenirliği birbirinden farklı çok sayıda meslek ve kariyer envanterleri var. Belki bunlardan da yararlanabilirsin. O envanter veya testler, sorularına verdiğin cevaplara göre doğru olabilecek bazı yönlendirmeler yapabilme gücüne sahip. Yönlendirme yapmadan tamamen aklına ilk gelecek nesnel cevaplarla bu testlerdeki eğilimini bulabilirsin. 

Kendini ne kadar tanısan da programlar ve kariyer alanlarına ilişkin net bilgilerin yoksa kendini bu konuda da geliştirmen son derece yararlı olacaktır. Bir programa girmek için ne tür kişilik özellikleri gerekiyor? Eğitimin boyunca hangi dersleri göreceksin ve bunları başarabilir misin? Mezun olduğunda kazanacağın statü ne olacak ve o programın mezunları genelde nerelerde çalışıp, ne işler yapıyor? O programın işe giriş trafiği nasıl ve kadar kazanıyorlar gibi pek çok sorunun da cevabını az ya da çok bulman gerekiyor. 

Tüm bunları sadece 10-15 günlük tercih sürecine sıkıştırman kendine uygun bölümü bulmakta seni zora sokabilir. Zira çoğu aday işte bu yüzden “Aslında sınava hazırlanmayı zor zannederdik, ama tercih çok daha zormuş” serzenişinde bulunur. Eğer şimdiye kadar bu konuda bir hazırlığın yoksa en azından sınav sonuçları açıklanıncaya kadarki süreci meslekleri ve akademik alanları tanımak için kullanabilirsin. 

Kendine uygun mesleği seçmek için ayrıca; 

  • Üniversite ziyaretlerini sıklaştır, varsa akademisyenlerle konuş, 
  • Meslek elemanları ile tanış ve çalışma koşullarını öğren, 
  • Mesleki ve psikolojik testlere katılarak eğilimlerini belirle, 
  • Üniversitelerin tercih fuarlarını ziyaret ederek ayrıntılı bilgiler almaya çalış, 
  • Öğretmenlerinin ve ailenin seninle ve yeteneklerinle ilgili gözlemlerini öğren, zira senin gözden kaçırdığın bazı özelliklerini belki onlar fark etmiş olabilirler, 
  • Tercih dönemi biraz kaotik dönemdir. Uzmanlığına asla güvenmediğin kişilerin yönlendirmesine biraz kulak tıkamalısın, 
  • Seni tanıyan ve seninle yıllarca yol yürüyen rehber öğretmenlerinle mutlaka görüş, 
  • Kariyer.net platformu son derece güncel ve doğru içeriklerle adaylara yol göstermeye ve karar sürecini kolaylaştırmaya yönelik çalışmalar yapmaktadır. Mutlaka doğru karar sürecinin bir başvuru kaynağı olsun. 
  • Dijital platformlardaki doğru ve güncel bilgilere erişmekten çekinme ama bilgi kirliliğine karşı da kendini korumayı unutma. 
  • Başkası için değil kendin için istediğin meslekleri aramalısın. 
  • Mesleğin sadece geçmişini ve bugününü değil geleceğini de düşünerek bir öngörü ve vizyon çiz. 
Salim Ünsal, 30 yıllık kariyer hayatı boyunca ülkemizdeki ve dünyadaki merkezi sınavların teknik ve istatistik analizlerini yaparak, adayların sınav psikolojisi ve başarısına etkisi üzerinde çalışmalar yapmıştır. Ülkemizdeki merkezi sınavlarla ilgili önemli bir bilgi kaynağı olan Ünsal, sunduğu güvenilir verilerle adaylara yön göstermektedir. Sınav ve tercih süreciyle ilgili yaptığı birçok radyo ve televizyon yayınıyla geniş kitlelere ulaşmaktadır. Kendini "Rehberlik ekipler amiri" olarak tanımlayan Ünsal, pek çok rehber öğretmenin ve kariyer danışmanının çalışmalarına da rehberlik etmektedir.