YKS’ye hazırlanırken çok fazla bilgi kirliliğine maruz kalıyorum. Herkes başka fikirler öne sürüyor. Kendi kararımı verirken bunlardan etkilenmemek için ne yapmalıyım?  

Gerek sınava hazırlanırken gerekse tercih sürecinde seni en çok yorabilecek şeylerin başında ilgili, ilgisiz, bilgili, bilgisiz pek çok kişinin sana yol gösterme çabası geliyor. İyi niyet ve samimiyetle yapılıyorsa elbette değerlidir, ama tüm bu süreçlerin gerektirdiği uzmanlık bilgi ve birikimine sahip olmayanların önerileri kârdan çok zarara yol açabilir. Bu konuda çok seçici davranmalı ve bilgi kaynaklarının yetkinliğine ve uzmanlığına da mutlaka dikkat etmelisin. 

Hem sınava hazırlık hem de tercihleri ve kariyeri belirleme süreci, uzmanlık gerektiren bir danışmanlık sürecidir. Daha önceden sınava hazırlanmış, sınava girmiş, üniversite kazanmış hatta akademik bir mesleği icra ediyor olmak, bu kişilere danışmanlık desteği verebilme yetkinliğini kazandırmaz. Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı günümüz uzmanlık alanlarının en önemlilerinden biridir. Bu sürecin pedagojik, psikolojik ve teknik ayrıntılarını tam olarak bilmeyenlerin yapacağı her yanlış yönlendirme, tüm hayatını olumsuz etkileyebilir.  

Sosyal medyanın da yaygınlaşması ile birlikte gerçek uzmanlığı farklı olan ya da hiç uzmanlık alanı bulunmayanlar, ilgili ilgisiz bilgilerle zihnini bulandırabilirler. Uzmanlığına güvenmediğin ve hakkında bilgi sahibi olmadığın kimseye inanmamalı ve güvenmemelisin. 

Sınava hazırlık ve tercih süreçleri yakın akrabaların da dahil olmak istediği bir süreçtir. Herkes kendi deneyimlerini paylaşma eğilimindedir. Örneğin; yıllar önce okuduğu üniversiteyi ve bölümü hala dünyanın bir numaralı üniversitesi ve bölümü olarak niteleyebilir. Oysa akademi dinamik bir yapıdır ve her yıl öncelikleri, nitelikleri ve kazanımları değişebilir. Sınav sistemleri sıklıkla değiştiği için geçmişin ilke ve kuralları günümüzde kullanılmayabilir. Hatalı tercihler yaparak eğitim hayatını kesintiye uğratan adayların azımsanmayacak bir kısmı, bu tür yanlış yönlendirme ve telkinlerden etkilenenlerdir.  

Bu konuda hataya düşmemek için bilgi havuzunu tek kaynaktan beslememelisin. Bilmediğin bir konu hakkında farklı uzmanların fikrinin ne olduğunu öğrenmeli onlar arasındaki tutarlılığı ölçmelisin. Günümüzde bilgiye erişim çok kolay, ama eriştiğin bilginin doğru olup olmadığını anlayabilmek çok daha zor.  

ÖSYM, YÖK ve MEB gibi resmî kurumların kaynaklarından gelen bilgilere güvenebilirsin. YÖK Atlas, Kariyer.net ve benzeri güvenilir platformların bilgileri güncel ve doğrudur. Sosyal medyada anonim isim kullanmayan, çok takipçili, bilinen, tanınan sınav uzmanlarından doğru bilgiye erişebilirsin. Okul ve kurs rehber öğretmenlerin eğer mesleki ve teknik ayrıntılara hakimse onlardan da istifade etmen yararlı olur. Bir konuda bilgileri yoksa da en azından seni o bilgiyi alacağın doğru adreslere yönlendirirler.  

Üniversitedeki akademisyenlerin asıl işi sınava hazırlık ve tercih süreci olmadığı için onlar süreçle ilgili her şeyi bilmeyebilirler. Ancak üniversitelerin kariyer ve tercih merkezlerinden destek alabilirsin.  

Son tahlilde erişeceğin tüm bilgilerin ışığında kendi kararını kendinin vermesi en doğru olandır. Senin yerine karar verenler yarın senin yanında olmayabilirler. İyi bir danışman da zaten senin yerine karar veren değil senin karar verme sürecini kolaylaştıran kişidir. 

Sorunun cevabını dinlemek istersen videomuzu izleyebilirsin.

Salim Ünsal, 30 yıllık kariyer hayatı boyunca ülkemizdeki ve dünyadaki merkezi sınavların teknik ve istatistik analizlerini yaparak, adayların sınav psikolojisi ve başarısına etkisi üzerinde çalışmalar yapmıştır. Ülkemizdeki merkezi sınavlarla ilgili önemli bir bilgi kaynağı olan Ünsal, sunduğu güvenilir verilerle adaylara yön göstermektedir. Sınav ve tercih süreciyle ilgili yaptığı birçok radyo ve televizyon yayınıyla geniş kitlelere ulaşmaktadır. Kendini "Rehberlik ekipler amiri" olarak tanımlayan Ünsal, pek çok rehber öğretmenin ve kariyer danışmanının çalışmalarına da rehberlik etmektedir.