İş hayatında birçok insan tipi olduğunu ve bu tiplerden pozitif yaklaşımda olanları bir önceki yazımızda sizinle paylaşmıştık. Peki, negatif insan profilleri hangileri olabilir? İnsan kaynakları proje danışmanı İpek Aral, sorunun cevabını yazımızda açıkladı.
Bir önceki yazımızda “Kurumsal hayattaki 10 pozitif insan profili”ni açıklamıştık. Tabii ki pozitifin yanında negatif profiller de var. Bu yazımızda bu profildeki insanları ele alacağız.
İnsan kaynakları mesleğine uzun yıllarını vermiş insanlara bıyık altı gülerek bir soru yönetilir sıklıkla:
“Sen insan sarrafı mısın?”
Cevap: Haddimize düşmez.
İnsanları tanımak ve tutum setlerini analiz edebilmek için İK uzmanı olmak gerekmez. Şimdi gidip kurumunuzdaki kıdemli insanlara sorarsanız, onlar da yaşadıkları tecrübeler üzerinden insanlar hakkında ‘Kara mizahi’ tanımlamalar yaparlar.
Ben de bir İK uzmanı olarak iş hayatında rastladığım ve beni yoran insan profillerini sizlerle paylaşmak istedim;
Sürekli bahane bulanlar
Bu insanlar iş hayatında en sık rastladığımız gruptur. İşin gecikmesi, olmaması, dağılması durumlarında onların her zaman bir dolu bahanesi vardır. Bazen o bahaneler o kadar yaratıcıdır ki şaşırır kalırsınız. “Bahane üretecek zihin kapasitelerini işi bitirmek için harcasalar hiçbir sıkıntı yaşanmazdı” diye düşünürsünüz esefle.
“Benden sonrası tufan”cılar
Bu insanlar aşırı ve yersiz özgüvenleri nedeniyle varlıklarını kurum için vazgeçilmez zannederler ve yokluklarında kurumun yok olacağına inanırlar. Etraflarını da bu tezle iknaya uğraşırlar ve tahmin edilebileceği gibi yokluklarında kuruma pek de bir şey olmaz.
Mağdurlar
Bu insanlar her durumda, her zaman mağdurdur. Bütün olaylar onlar aleyhine yürür, bütün insanlar onlar aleyhine çalışır. Hayata neden bu kadar küskün olduklarını çözemediğim insan grubudur mağdurlar. Belki özgüven eksikliği, belki de geçmişte yaşanan olumsuzluklar onları her an savunmada tutar.
“Küçük dağları ben yarattım”cılar
Bu insanlar ilginç bir şekilde egosunu sürekli olarak ortaya koymayı kendisine hak görenlerdir. “Biz” demeyi sevmezler. Her zaman onlar için “Ben ve tek ben” vardır. Oysa ki bir insanın aklı alçakgönüllü tutumlarıyla yansır. Elbette her insanın egosu vardır ve bu doğaldır. Egoyu yerinde kullanmaksa hayati bir sanattır.
“Olmaz”cılar
Bu insan grubu bir şeyin nasıl olmayacağı üzerine kurgular yaparak hayatlarını sürdürenlerdir. “Olmazcı”lar, bir konuyu 360 derece ele alırken, bir noktaya kadar faydalıdır. Ancak kontrol ellerine geçerse, kurum içinde ne iş iyileştirme ne inovasyon ne de büyüme gerçekleşemez. Çok tehlikelilerdir.
“Ben biliyordum”cular
Bu insanlar bir şeyler yaşanırken susarlar, sıklıkla fikir beyan etmezler, çekimser kalırlar. Ne zaman ki bir şeyler olumsuz gider, o zaman konuşmaya başlarlar ve ilk söyledikleri cümle “Ben biliyordum” olur. Bizler de bu insanlara “Madem biliyordun, neden söylemedin?” deme gereği görmeyiz. Bu durumun detaylı yorumunu size bırakıyorum.
Bekleyen romantikler
Bu insanlar sürekli beklerler. Yaptıkları işin görülmesini, söyledikleri fikrin duyulmasını, herkesin kendilerini anlamasını beklerler. Onlara “Ekmek aslanın ağzında, peşine düşeceksin, ısrar edeceksin, takip edeceksin” deriz, bu söylemimize de naif yapıları nedeniyle bozulurlar.
Tembeller
Bu insanlar çok iş yapıyormuş gibi görünüp, aslında hiçbir şey yapmayanlardır. Elleri sürekli meşguldür; ama onların ne iş yaptığını kimse çözemez. Sorduğunuzda hep yoğun ve çok çalışmaktan yorgundurlar. Özellikle kalabalık şirketlerde kendilerini çok iyi kaybettirirler. Ellerinde dosya masalarından bir kalkarlar ve onları bir daha bulamazsınız.
Hem bilmez hem de beğenmezciler
Bu insanlar kurumda yaşanabilecek her türlü değişime, kendi kontrol alanları daralabileceği riski nedeniyle karşı olanlardır. Öğrenmek, anlamak istemezler. Yapılan hiçbir çalışmayı da beğenmezler. Onların elinde etrafa takılacak bir düzine kulp her zaman vardır.
Fatura kesenler
Bu insanlar bütün yaşanan olumsuz olayların sorumluluğunu başkalarına yükleyenlerdir. Asla ve asla onların yaşananlarda bir payı ve hatası yoktur, olamaz da.
Diğer taraftan, iş hayatında karşınıza çıkabilecek en vahim durum, etrafınızdaki bir çalışanın birden çok profil özelliğini sergiliyor olmasıdır. İşte onlar ekiplerini en çok yoranlardır. Eminim herkesin yaşanmışlıkları üzerinden bu listeye katabileceği nice insan profilleri vardır.
Hadi, biraz da siz düşünün! 🙂
Konuk Yazar: İpek Aral / İnsan Kaynakları Proje Danışmanı
Yazara ait diğer yazıları okumak için hemen tıkla!