İş ve sosyal hayat içerisinde stres nedeniyle, farklı seviyelerde gergin anlar yaşayabilirsiniz. Böylesi bir durumla karşılaştığınızda, stresin etkilerini nasıl azaltabileceğinizi bilmiyorsanız, Wellbeing Uzmanı & Eğitmen Seren Aydoğdu’nun örnek uygulaması yol gösterici olacak.
Kuşkusuz modern insanın en büyük sorunu stres. Şehir yaşantısı, iş/özel yaşam dengesizlikleri, finansal zorlanma, çevresel şartlar ve en önemlisi zamanla olan yarış, özellikle iş insanlarını kronik stresle baş başa bırakıyor.
Stres faktörleri her ne kadar diğer insanlarla ve durumlarla olan ilişkileri kaynak olarak alsa da etkileri bireysel olarak hissedilir. Kronik stresin birey üzerinde hem ruhsal hem bedensel hem de zihinsel dengeyi bozan çok ciddi sonuçları vardır.
Bugün toplumun çok büyük bir kesiminde teşhisi konulmuş en az bir sağlık sorunu; uykusuzluk, anksiyete, kaygı bozukluğu, panik atak, cilt rahatsızlıkları, fibromiyalji, migren, depresyona bağlı antidepresan kullanımı, travma sonrası stres bozukluğu, hassas bağırsak sendromu, obezite ve yüksek tansiyon gibi tanılar rapor edilmektedir.
Kronik stresin sinir sistemimizde yarattığı hasar sonucu meydana gelen bu bedensel rahatsızlıklar, günlük yaşantının kalitesini düşürür ve aynı zamanda bireyleri zihinsel ve ruhsal olarak yıpratır. Zihinsel ve ruhsal yıpranmanın sonucunda ise kişinin davranış ve tepkilerinde; gerginlik, öfke patlaması, tahammülsüzlük, empatiden uzaklaşma, doğru karar alamama, haklılığını ispatlama, ego savaşı, sisli düşünceler, atalet, erteleme, asosyalleşme, aşırı rekabet, kıskançlık, saldırganlık, umutsuzluk, tükenmişlik vb. his ve tutumlar gözlemlenir.
Kısacası kronik stres, bireyin yaşantısının her alanında yıkıcı etkilere sahiptir. Kişi, stres ile olan ilişkisini yönetmek adına düzenli olarak yapacağı günlük stres azaltıcı egzersizlerle ruhen, bedenen ve zihnen kendisini beslemeli ve de güçlendirmelidir.
Bununla beraber bugün sizlerle paylaşmak istediğim konu; stresin ani şekilde ve çok yüksek seviyede hissedildiği kriz anlarında, nasıl içsel olarak kendimizi dengeleyebiliriz ve stresin bozduğu dengeyi en kısa sürede en etkili şekilde nasıl tekrar düzenleyebiliriz?
Ani gelişen ve günlük yaşantımız esnasında bizi anlık olarak gerginlik ve öfkeye sevk eden durumlar karşısında bireyin kendi başına yapabileceği en etkili yöntem nefes egzersizleridir. Beynimizde sakinleşmemizi sağlayan hormonları salgılayan parasempatik sinir sistemi üzerinde, nefes egzersizlerinin öncelikli komutu bulunur. Yani herhangi bir gerginlik anında bilinçli olarak yapabileceğiniz nefes egzersizleriyle beyninize anlık olarak sakinleşme komutu gönderebilirsiniz.
Özellikle ofis yaşamında karşılaştığınız toksik durumların ve tartışma ortamlarının sinir sisteminizde yarattığı ani gerginlikler için sizlere önerim, kadim pranayama tekniklerinden olan Nadishodana nefes tekniği. Kriz anında kendinize ayırabileceğiniz 3 dakikada sizi en kolay şekilde sakinleştirerek dengeye gelmenizi sağlayacak nefes egzersizlerinden biri olduğunu söyleyebiliriz.
Nadishodana uygulaması için yalnız kalabildiğiniz bir ortamda dik oturmalı, gözlerinizi ve ağzınızı kapatarak sağ elinizin işaret ve orta parmağınızı iki kaşınızın ortasına yerleştirmelisiniz. İlk olarak sol burnunuzdan nefes vererek baş parmağınızla sağ burnunuzu kapatmalı, ardından sol burnunuzdan nefes alarak yüzük parmağınızla sol burnunuzu kapatmalı ve sağ burun deliğini açarak nefesinizi sağ burun deliğinizden vermelisiniz. Yine ardından aynı burun deliğinden yani sağ burun deliğinizden nefesi alıp, baş parmağınızla sağ burnunuzu kapatıp sol burun deliğinizi açarak nefesinizi vermeli ve yine yüzük parmağınızla sol burun deliğinizi kapatarak sağ burnu açıp nefesinizi vermelisiniz.
Uygulamayı yaparken normal nefes kapasitenizden daha fazlasını almak için çabalamamalısınız, bu sizi hiperventilasyona sevk eder ve baş dönmesi, karıncalanma gibi şikayetlere sebebiyet verebilir. Bu sebeple normal nefes alış ve aldığından fazla nefes veriş, sizin için güvenli ve sağlıklı olacaktır. Bu işlemi 3 dakika dolana kadar yavaş bir ritimde tekrar ederek, kriz anında beyninizdeki dengelenme mekanizmasını acilen devreye sokabilir sizi desteklemesini sağlayabilirsiniz.
Stresin verdiği yıpranmışlıkların onarılarak wellbeing seviyesinin yükseldiği iş ortamlarına destek olması umuduyla…
Konuk Yazar: Seren Aydoğdu
Wellbeing Uzmanı – Eğitmen