Giderek dijitalleşen dünyada vergi ödemelerini yapmak artık birkaç tıkla mümkün olduğundan sen de E-Beyanname işlemi ile belgeni kolayca hazırlayabilirsin. E-beyanname nasıl verilir, ne şekilde hazırlanır ve avantajları nelerdir gibi soruların yanıtlarını yazımızda bulabilirsin.
Teknolojinin gelişmesi ve bilgisayar kullanımının artması ile birlikte pek çok kurum ve kuruluş, işlemlerini bilgisayar üzerinden yapar. Fiziksel şekilde hazırlanan belge ile aynı hukuki nitelikte olup sadece gönderiliş biçimi bakımından internet ortamının kullanılmasından ibarettir. Kurumlar arası yazışmalar fiziki ortamdan bilgisayar ortamına taşınırken vatandaş için de büyük kolaylıklar sağlanmış olur. Kurumlara gitmeye gerek kalmadan tüm resmi işlemler internet bağlantılarının olduğu her yerden yapılır. E-Beyanname nedir sorusunun en genel yanıtı, vatandaşın vergi dairesine gitmesine gerek kalmadan belgenin dijital ortamda gönderilmesini sağlayan bir uygulama olduğudur.
E-Beyanname ile vergi dairelerindeki ve muhasebe bürolarındaki işlemler daha hızlı yürütülür. Depolama işi bilgisayar ortamında yapılır ve ciddi miktarda kağıt tasarrufu elde edilmiş olur. Ayrıca bir eksiklik ya da hata durumunda, fiziksel evraklardaki gibi süre kaybı yaşanmadan tüm sorunlar kolaylıkla giderilir.
Bu belgeyi işletme sahipleri, serbest meslek erbapları, emekliler, mülk sahipleri ve gelir elde eden kişiler verir. Elde ettikleri gelirlerin vergilerini ödemek için E-Beyanname verilmeli ve düzenlenen tahakkukta belirtilen bedeli vergi dairesine ödemelidir. Örneğin; Yıllık Kurumlar Vergisi Beyannamesi verilme ve ödenme süresi nisan ayının son günüdür ve belgenin verilmesi için üç yol vardır. Bunlar:
- Vergi dairesine fiziki olarak müracaat edip form doldurmak
- İnternet Vergi Dairesi üzerinden vermek
- E-Devlet üzerinden e beyanname girişi yaparak vermek olarak belirtilebilir.
Vergi daireleriyle bilgi alışverişi ve iletişimin sağlanmasını ve otomatikleştirmesini sağlamaya yönelik teknolojinin kullanılmasıdır. Belgesini E beyanname sistemi üzerinden vermek isteyenler, Gelirler İdaresi Başkanlığının internet sitesinden giriş yaparak Dijital Vergi Dairesi E-Beyanname kısmını tıklayarak işlemlerini gerçekleştirebilirler. Ayrıca e-Devlet sistemine giriş yaparak da elektronik ortamda gönderebilirler. Bu uygulamaları serbest muhasebeciler, noterler, belediyeler, mali müşavirler, il özel idareleri gibi özel ve tüzel kişilikler ile kurumlar kullanabilir.
E-Beyanname çeşitleri nelerdir?
E-Beyanname çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
- KDV (Katma Değer Vergisi)
- Muhtasar Beyanname
- Damga Vergisi
- Geçici Vergi
- Basit Usulde yıllık Gelir Vergisi
- Yıllık Gelir Vergisi
- Yıllık Kurumlar Vergisi
- Kira Gelir Vergisi
- BA/BS formları
E-Beyanname sistemine nasıl kayıt olunur?
Bilgisayar ortamında E-Beyanname hazırlayabilmek için bilgisayara bazı programların yüklenmesi gerekir. Bu programlardan bazıları şunlardır:
- JRE ( Java Runtime Environment) : Programın sorunsuz çalışması için gereken uygulamadır.
- BDP – Düzenleme Programı: E-Beyanname elektronik ortamda bu programla hazırlanır.
- BDP Yardım- Düzenleme Programı
- Adobe Acrobat Reader: Tahakkuk fişleri ve belgenin görüntülenmesini sağlayan program.
Bu programlar yüklendikten ve kullanılmaya başlandıktan sonra belli zaman dilimlerinde güncellemelerinin de yapılması gerekir. Yeni versiyon güncellemelerini yapabilmek için GİB ( Gelirler İdaresi Başkanlığı) web sitesinden yararlanabilirsin. İşlemlerin sorunsuz ve hızlı gerçekleşmesi için güncellemeleri düzenli ve zamanında yapman önemlidir.
Tüzel ya da gerçek kişiysen ve belgeni elektronik ortamda düzenleyerek göndermek istiyorsan, vergi dairesine başvurman gerekir. Kanuni temsilcin varsa işlemlerini senin adına yürütebilir. ‘Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık Yetkisi Talep Formu’ doldurulmak suretiyle E-Beyanname sistemine kayıt olmak için başvuru yapılır. Daha sonra gerekli programlar indirilir. Program kurulumu yapmak için GİB İnternet Vergi Dairesi internet sitesinde yer alan Düzenleme Programı indirilmelidir. Sistem kaydı onaylandıktan sonra E-Beyannameni doldurabilir ve vergi dairesine gönderebilirsin.
E Beyanname nasıl doldurulur?
E beyanname hazırlama işlemleri için internete gerek yoktur, çünkü program bilgisayara indirilir. İnternet olsun ya da olmasın e beyanname formunu bilgisayara indirdikten sonra kolayca hazırlayabilirsin. Form hazırlanırken bilgilerin erişilebilir olması gerekir. Örneğin; gayrimenkul için verilecekse tapu bilgilerinin ve kimlik bilgilerinin göz önünde olması gerekir. Form doldurulurken dikkatli olunmalı ve yanlışlık yapılmamalıdır. Sistemin geçmiş yıllardaki belgeleri görüntüleyebilme imkanı sağlaması sayesinde geçmiş döneme ait belgelerini de kontrol edebilirsin.
E beyanname nasıl doldurulur konusuna bir örnek verecek olursak: Kira geliri beyan etmek için e-Devlet uygulaması üzerinden kolayca doldurabilirsin. Öncelikle T.C. kimlik numarası ve şifren ile e-Devlet sistemine giriş yapmalısın. Arama bölümüne GİB yazıp sisteme giriş yaptıktan sonra ‘Hazır Beyan Sistemi’ sekmesinden ‘Beyanname Doldur’ kısmını seçmelisin. ‘Hızlı Erişim ve Hazır Beyan’ sekmesine yönlendirildikten sonra ‘Hızlı Erişim Hazır Beyan’ sekmesini tıklayabilirsin. Kira geliri bölümünü seçip açılan sayfada ‘2024 Beyannamesi Doldurma’ seçeneğine tıklamalı ve tüm bilgileri doğru ve eksiksiz girdiğinden emin olmalısın. Son olarak ‘3A’ kısmındaki Gayrimenkul Sermaye İradı ve kira gelirlerinin tutarını yazarak onaylamalısın.
Bir diğer örnek olarak Kosgeb desteği almak isteyen kişiler de işletmenin KOBİ uygunluğunun belirlenmesi için E-Beyanname doldurmalıdır.
E-Beyanname nasıl verilir?
E beyanname gönderme işleminin elektronik ortamda yapılması esnasında mesai saatlerine bağlı kalmak gerekmez. 24 saat boyunca hazırlanan belgelerin kabul edildiği sistemde sen de dokümanını gece saat 00:00’a kadar gönderebilirsin. Bu durum aynı zamanda kurumlarda fiziki yığılmaların da önüne geçer.
Peki bu belge sadece elektronik ortamda mı verilir? Tabii ki hayır. Belgesini elektronik ortamdan vermek istemeyen ya da buna imkanı bulunmayanlar için vergi dairesinden alınacak form ile de verilebilir. E-Beyanname kullanım kolaylığı ve gerekli düzeltmelerin yapılması için anında müdahaleye olanak tanıması nedeniyle daha sık tercih edilir.
E-Beyanname gönderdikten sonra herhangi bir hata olması durumunda ilgili döneme ait Düzeltme Beyannamesi hazırlanır. Gerekli görülürse ek belge ve bilgi eklenir. Ardından vergi dairesine fiziki başvuru yapılabilir ya da İnternet Vergi Dairesine E-Beyanname düzeltme olarak verilir. Belgenin verilmesinden sonra Vergi Dairesi tarafından gerekli inceleme yapılır. Onaydan sonra düzeltilmiş beyan üzerinden vergi ödemesi yapılır. Bir önceki tutarda fazlalık varsa mükellefe iadesi yapılır ya da gelecek dönem vergilerinden mahsup edilir.
Belge verme süreleri için belirli tarihler belirtilmişse de olağan dışı haller meydana geldiğinde (Deprem ve sel gibi doğal afetler gibi) hükümet tarafından E-Beyanname verme ve vergileri ödeme süreleri, belli bir zamana kadar uzatılabilir.
E-Beyanname avantajları
- Belgeyi daha kolay ve hızlı hazırlamaya yardımcı olur.
- Hataların azaltılması ve hata yapıldığı takdirde kısa sürede düzeltme imkanı sağlar.
- Vergi dairelerindeki evrak yığılmalarının önüne geçer.. Arşiv sisteminin geniş ve dijital olmasına olanak tanır.
- Sistemin kontrol edilebilir ve daha kolay olmasını sağlar.
- Bilgisayar, tablet, masaüstü bilgisayar ve akıllı cep telefonu gibi cihazlarla hazırlanabilir.
- İnternet bağlantısı olmadan hazırlanarak internet üzerinden gönderilebilir.
- Raporlamalarda kolaylık sağlar.
- Kağıt tasarrufu sağlar. Yazıcıların mürekkep kullanımını da aza indirir.
- Vergi dairesine gitmek için gereken yol masrafından ve harcanan zamandan tasarruf etmeye neden olur.
- Fiziki vergi dairelerinde vatandaşın yığılmasının ve sıra beklemesinin önüne geçer.
- Muhasebeci tutma zorunluluğunu ortadan kaldırır.
- Geçmiş dönemlerdeki beyan edilmiş belgelere ulaşım kolaylığı sağlar.
Bireysel olarak kazancını E-Beyanname doldurarak vergi dairesine kendin iletebilirsin, ancak şahıs şirketi veya farklı bir işletme kolunda iş yapıyorsan, bir mali müşavir ile çalışman gerekir. Söz konusu doküman vergi dairesinin formatına uygun olarak, yasal teknik gerekliliklere göre farklı dosyalar ve farklı beyan belgeleri ile üretilir. Bu işlemin elektronik ortamdan yapılması günümüzde pek çok ülkede yaygın ve pratik kullanılan bir uygulamadır.