Hükümetin büyük umutlarla hayata geçirdiği zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) yaşanan büyük hüsran sonucu sistem revize ediliyor. Beklenenden çok daha fazla çalışanın sistemden çıkması, yeni düzenlemeleri gündeme getirdi.
6740 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla kademeli olarak 1000 ve üzeri işçi çalıştıran işverenler için 1 Ocak 2017’de yürürlüğe girmiş ve yaklaşık 1 milyon 750 bin kişi BES’e dahil olmuştu. Nisan ve Temmuz dönemlerindeki işyeri kapsama sayıları da dikkate alındığında 6,5 milyon işçi ve memurun kapsama girdiği BES’te yaprak dökümü beklenenden çok daha fazla gerçekleşti.
3 çalışma bakanı eskiten yeni BES
Bireysel Emeklilik Sistemi, eski Çalışma Bakanı Faruk Çelik döneminden bu yana gündemdeydi. Faruk Çelik zamanında temeli atılmış, plan projesi yapılmış uygulama yine eski Çalışma Bakanı Mehmet Müezzinoğlu zamanında uygulamaya konmuştu. Ancak mevcut durumda hükümet beklediği verimi BES’ten ne yazık ki alamadı. Bu nedenle konuyla ilgili Ekonomi, Maliye ve Çalışma Bakanlığı yeni düzenlemeler getiriyor. Yeni düzenlemeler, Çalışma Bakanı olan Jülide Sarıeroğlu öncülüğünde gerçekleşecek. Yeni oluşum ve düzenlemelerde sadece Çalışma Bakanlığı değil, bu kez Ekonomi ve Maliye Bakanlığı da yer alacak.
Yeni düzenlemeler neler?
Öncelikle konunun çalışanlara yeterince anlaşılır bir dille aktarılması ve anlatılması planlanıyor. BES’te oluşan toplu cayma nedenlerinin başında iletişim eksikliği ve çalışanlara sistemin etkin anlatılmamasının geldiği tespit edilmiş.
Medyada, eski dönemlerde yine devlet garantisinde uygulanan ve kolay kolay kimsenin biriken fonunu alamadığı KEY ve tasarruf teşvik fon ödemeleri de yine başka bir neden olarak gündeme getiriliyor.
Cayma süresi uzatılıyor, devlet yardımı artıyor
Gönüllü olarak bireysel emeklilik sisteminde olan 6.8 milyon katılımcının 70 milyar liralık birikimi mevcut. Otomatik katılımda ise 2.5 milyon katılımcının, sekiz ay içerisinde 775 milyon lira birikimi oldu. 6,3 milyon çalışanın dahil olduğu otomatik BES’te 2,5 milyon kişi kalmış durumda. Otomatik BES’ten çıkış oranı ortalamada yüzde 60’a yaklaşırken, özel sektörde sistemden çıkış oranı yüzde 62, kamuda ise yüzde 49 oranında. Mehmet Şimşek’in sinyallerini verdiği değişim çalışmasının detayları da bu beklemeyen cayma oranından sonra belirginleşmeye başladı.
Yeni paketin Eylül-Ekim gibi hükümete sunulması beklenirken, en geç 1 Ocak 2018’de yeni düzenlemenin hayata geçirilmesi bekleniyor.
Hükümet, yüzde 25’lik devlet katkısının artırılmasını planlıyor. Mevcut sistemde 100 liralık aylık ödeme tutarı bulunan bir katılımcıya devlet 25 TL veriyor. Bu tutarın yüzde 30’a çıkarılması planlanıyor.
Sistem dahilinde bulunan cayma bedelinin kaldırılmasıyla cayma süresinin altı veya sekiz aya çıkarılması sektör temsilcileri tarafından Bakanlığa sunuldu.
Ayrıca 45 yaş üzeri ve 18 yaş altı çalışanların isteğe bağlı değil, zorunlu olarak sisteme dahil edilmesi de gündemdeki önemli başlıklardan…