30 Ağustos’la başlayan ardından Kurban Bayramı ile devam eden tatil, devlet memurları için 9 güne çıkarılırken özel sektörde genel bir birleştirme kararı yok. Peki, bayramda çalışanların durumu nedir? Bayram mesaisi maaşı etkiliyor mu? Maaşlar nasıl ödeniyor?
Bir taraftan 30 Ağustos, hemen ardından Kurban bayramı arifesi ve yazın son tatil fırsatı. Hal böyle olunca önümüzdeki hafta birçok çalışan bayram iznine ayrılacak. Bu hafta yapılan idari izin açıklamasıyla Kurban Bayramı tatili devlet memurları için 9 güne çıkartılırken özel sektör çalışanları için bu durum farklı.
Bazı iş kolları ve işyerlerinde işin devamlılığı açısından çalışanların bayram süresince de çalışması gerekiyor. Peki, bayramda çalışanların maaşları nasıl ödenir?
Bayramda çalışanlar fazla mesai alır mı gibi sorulara yanıt verelim:
Bayramda çalışanların maaşları değişiyor mu?
4857 Sayılı İş Kanununa göre bayramda çalışan sigortalıların çalıştıkları her gün için bir yevmiye tutarında ilave ücret almaları gerekiyor. Diğer bir ifadeyle çalışanın bayramdaki bir günlük çalışmasının karşılığı olarak kendisine iki günlük ücret ödenmesi gerekiyor. Zamlı bu ücret arife günü öğleden sonra yapılan çalışmayı da kapsıyor.
Durumu bir örnekle anlatalım:
Saatlik ücreti 15 TL olan Mehmet Bey, bayramın 2. ve 3. günü toplam sekiz saat çalışmıştır. Normal günlerde 120,00 TL alması gereken Mehmet Bey’in bayramdaki bu sekiz saatlik çalışması karşılığı 240,00 TL alması gerekir.
Aylık ücret üzerinden örneklendirmek gerekirse, bayramın iki günü tatil yapmayarak çalışan bir işçiye, aylık 2.400 TL brüt ücret ödendiğini varsayalım. İşçinin tatil yapmayarak çalışması halinde, günlük ücretinin (2400/30) 80 TL olması nedeniyle, bayramın 1. günü için 80 TL ve 2. günü için 80 TL olmak üzere iki genel tatil günü için toplam 160 TL ek ödeme alması gerekir.
Aynı şekilde arife günü öğleden sonra çalıştığı saat ücretinin de iki katı olarak ödenmesi gerekiyor.
Bayramda fazla mesai yapanların durumu
Bilindiği üzere 4857 sayılı İş Kanununa göre günlük çalışma süresi 7,5 saat haftalık çalışma süresi ise 45 saattir. 45 saatin üzerindeki çalışmalar ise fazla mesaili çalışma olarak nitelendirilir.
Bayramda çalışanların fazla mesai yapmaları halinde ücretlerinin bayramın zamlı ücreti ile birlikte yüzde 150 zamlı olarak ödenmesi gerekir.
Bayramda çalışanlara ücret yerine telafi izni verilebilir mi?
En çok sorulan sorulardan biridir. İşveren işçisine; “Kurban Bayramı süresince çalış, bayram sonrası sana dört gün izin kullandırayım” diyor. İşverenin bu talebi ve kullandıracağı izin mevzuata uygun değil. Bayramda çalışana ücretinin zamlı olarak ödenmesi gerekir. Bayramdaki çalışmanın karşılığı izin olarak verilemez. Ücret ödenmesi şarttır.
Bayramda çalışmak zorunlu mu?
Konuyla ilgili 4857 Sayılı İş Kanununda “Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir “ hükmü yer alıyor.
Yukarıdaki hükümden de anlaşılacağı üzere sigortalılar sözleşmelerinde aksi bir hüküm yoksa bayramda çalışmak zorunda değil. Toplu sözleşme imzalanan işyerlerinde bayramda çalışmaya dair bir hüküm yer alıyorsa işverenin talep etmesi halinde sigortalılar bayramda çalışmak zorundadır.
Çocuk ve genç işçiler bayramda çalıştırılabilir mi?
Çocuk ve genç işçiler bayramda çalıştırılamaz. Çocuk ve genç işçiden kasıt nedir:
- 14 yaşını bitirmiş ve 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişi çocuk işçi,
- 15 yaşını tamamlamış ancak 18 yaşını tamamlamamış kişi de genç işçi olarak nitelendirilir.
Yazın son demi…
Memurlara 9 gün, izni alabilen özel sektöre de son tatil fırsatı…
Turizme yılın son sihirli değneği…
Şimdiden herkese hayırlı bayramlar, kazasız belasız tatil günleri…