Uzun süredir gündemde olmasına rağmen hâlâ yeni bir kavram olan yapay zeka, İnsan Kaynakları süreçlerini de şekillendirmeye başladı. Peki, yapay zeka İK profesyonellerinin çalışmalarını nasıl etkiliyor? HR Cube Human Capital Consulting Kurucu Ortağı Aslı Özdemir, yapay zekanın İK çalışmalarına olan etkisini anlatıyor.
Personel müdürlüğünden İnsan Kaynakları yönetimine everilen İK süreçleri, hız kesmeden kendini yenilemeye devam ediyor. Müşteri odaklı işletmelerin, müşteri deneyiminde temel başarının çalışan memnuniyetinde yattığını kavramasıyla ortaya çıkan “Yetenek Ekonomisi”nde, İK süreçlerine ayrılan bütçeler ve dolayısıyla teknoloji kullanımı artıyor.
Uzun süredir gündemimizde olmasına rağmen hala yeni bir kavram olan yapay zeka İnsan Kaynakları süreçlerini de şekillendiriyor. Peki, nedir bu yapay zeka dedikleri? Zeka kullanımı gerektiren herhangi bir görevin tamamlanması için kullanılan teknolojiyi yapay zeka olarak tanımlayabiliriz. Sıradan bir yazılımdan farkı, çok büyük miktardaki kaliteli veriyi, ileri derecede gelişmiş algoritmalar ile çok kısa surede isleyebilmesi diyebiliriz. Yapay zeka henüz İK profesyonellerinin koltuğuna göz dikmiş değil, hatta koltuğunu güçlendirmek için çalışıyor. İşte yapay zekanın İK için yapabileceklerinden bazıları:
İşe Alım Süreçleri
İşe alım yöneticileri ve birim müdürlerinin adayla ilgili kararlarını mülakatın ilk 60 saniyesinde verdikleri ve geri kalan zamanı bu kararlarını destekleyen doneler aramakla geçirdikleri uzun zamandır gündemimizde. Kullanılan onca test, değerlendirme merkezi uygulamaları, çeşitli envanterlere rağmen hala hatalı işe alımlar, memnuniyetsiz ve verimsiz çalışanlarla karşılaşıyoruz. Yapay zeka ile bu hataları minimize etmek mümkün. Yüksek sayıda çalışanın teknik ve sosyal yetkinlikleri ile performansının incelenip, korele edildiği, hangi rolde hangi özelliklerin ne derece beklendiği ile ilgili çıktıları içeren algoritmalar sizin için işe alım sürecinizi yürütüyor. CV taramadan başlayıp, video mülakata varan, çeşitli envanterleri adaya ileten ve değerlendiren yapay zeka, hem iş yükünüzü hafifletip hem de doğru yeteneği bulmanıza yardımcı oluyor.
Eğitim ve Gelişim
Eğitim ve gelişim süreçlerinin çalışan bağlılığı ve performansında yarattığı etki yadsınamaz. Fakat hala neyi nasıl geliştireceğimizi ve bu yolda verdiğimiz emeklerin ne kadarının karşılığını aldığımızı bilmiyoruz desem abartmış olmam. Peki, yüksek performanslı çalışanlarımızı birileri incelese, yetkinlik, tutum ve davranışlarını analiz etse, bir model belirlese ve sonra da diğer çalışanların hangi alanlarda eksikleri olduğunu bize söylese? Fena olmazdı, değil mi? Hatta daha ileri gidip, bu eksikleri hangi eğitimlerle tamamlayabileceğimize dair önerilerde bulunsa, bir de eğitim sonrası çalışanlardaki değişimi/performans artışını ölçse? Tüm bu süreçleri sizin için yapay zeka aracılığı ile üstlenen şirketler çoktan piyasada yerini almaya başladı.
Çalışan Bağlılığı/Deneyimi
Uykulu araba kullanırken bir sinyal sesi ile irkilip arabanızın ekranında “Yorgunluk algılandı, bir kahve molası versen iyi olur” uyarısı ile karşılaşanlarınız vardır. Keşke birileri de ekibinizi izlese ve “Ahmet bağlılığını yitiriyor, ilgilensen iyi olur” gibi uyarılarda bulunsa dediğinizi duyar gibiyim. Yurt dışında kullanılmaya başlanan bazı yazılımlar ekibinizin iki yıl öncesinden itibaren tüm e-mail ve şirket içi iletişim portal yazışmalarınızı takip ederek, kişilerin kullandığı kelimeler ve emojileri inceliyor ve size çalışanınızın bağlılığı hakkında uyarılarda bulunup, bağlılığı artırmak üzere ilgili kişi özelinde öneriler de sunuyor.
Yapay zekanın İK süreçlerinde yarattığı ve yaratacağı değer ortada. Burada sadece kısıtlı bir kısmına değinebildik. İK süreçlerindeki ihtiyaç nezdinde yapay zeka ile üretilebilecek farklı çözümler geliştirilmeye devam ediyor. Peki, yapay zeka isimizi elimizden alacak mi? Kişisel görüşüm almayacağı yönünde; belli rollerin ortadan kalkması olası ancak bu devinimin yeni roller de yarattığı/yaratacağı da ortada. Yapay zekadan korkmak yerine, süreçlerimizi geliştirmek ve etkin sonuçlar elde etmek üzere yapay zekadan faydalanmaya başlamanın zamanıdır!