Woohoo Inc. kurucusu Alexander Kjerulf, iş yerinde mutlu olmanın hem çalışan hem de kurum için en önemli konuların başında geldiğini aktarıyor. Kjerulf, hayatımızın büyük bir bölümünü geçirdiğimiz iş yerlerinde mutlu olmanın sırrını ise iki unsura bağlıyor: sonuçlar ve ilişkiler.
Sabancı Center’da Power of Happiness Platformu tarafından Dünya Mutluluk Günü kapsamında “İş’in Sırrı Mutluluk” konferansı gerçekleştirildi. Konferansın konuşmacılarından olan iş hayatında mutlu olmanın yöntemleri üzerine çalışan Woohoo Inc.’in kurucusu Alexander Kjerulf, iş yerinde mutlu olmanın önemini ve yöntemlerini izleyicilere sundu. Türkiye’ye gelmişken bizim de sorularımızı yanıtlayan Kjerulf’tan hepimizin hayatının büyük bir bölümünü kapsayan çalışma sürecini daha canlı ve daha mutlu kılacak öneriler aldık.
“İş’te mutluluk” üzerinde çalışma fikri nereden çıktı?
10 yıl boyunca IT sektöründe çalıştım. Hayatın, sevmediğiniz bir işi yapmak için çok kısa olduğunu düşünüyorum. Gerçekten sevdiğiniz işi yaptığınızda ise hem iş hem de özel hayat çok daha eğlenceli bir hale geliyor. Hayattaki gerçek tutkumun IT değil de, iş yaşamındaki mutluluk olduğunu fark ettim ve 2003 yılında Woohoo Inc.’in kurucu ortaklığını yaptım. O zamandan beri konuşmalar, workshoplar ve aralarında IKEA, LEGO, Pfizer, IBM, Hilton’un bulunduğu 30 ülkede farklı birçok kurum için yönetim eğitimleri yapıyorum.
İş yerinde mutlu olmak neden önemli?
İş yerinde mutlu olmak hem çalışanlar hem de kurumlar için önemli bir konu. Çalışanlar için işyerinde mutluluğun önemini dört nedene bağlayabiliriz. İlk neden, zaman. Zamanımızın çoğunu iş yerinde harcıyoruz. Ailemiz, arkadaşlarımız gibi unsurlar bunun dışında kalıyor. Eğer zamanımızın çoğunu geçirdiğimiz ofislerimizde mutlu değilsek, hayatımızın büyük bir kısmını perişan bir biçimde geçiriyoruz demektir. İkinci neden, sağlık. İşinizden nefret etmeniz sizi hasta edebilir. Araştırmalara göre, işlerinden nefret eden insanların, kanser, kalp hastalıkları ya da şeker hastalığı gibi hastalıklara yakalanma riski daha fazla. Üçüncü neden ise hayattaki mutluluk. İşinizden hoşlanmamanız, özel hayatınıza da olumsuz şekilde etki eder ve çok mutsuz bir insan olmanıza neden olabilir. Dördüncü ve son olarak, başarı. Pek çok insan işe girip, sıkı çalışarak başarılı olacaklarını ve bu başarının da onları mutlu edeceğini düşünür. Ama gerçek hayatta bu tam böyle olmayabilir. Araştırmalar gösteriyor ki, mutlu insanlar çok daha verimli, yaratıcı ve hem iş hem özel hayatlarında çok daha başarılılar. Yani hayır, başarı insanları mutlu etmiyor, mutluluk size başarı getiriyor. Şirketler için ise mutluluk sadece bir basit neden için çok önemli; mutlu şirketler daha fazla para kazanıyor.
Bu konunun son dönemlerde bu kadar öne çıkmasını neye bağlıyorsunuz?
Bunun sebeplerinden bir tanesi işlerimizin her geçen gün hayatımızın daha fazla bir parçası haline gelmesiyle birlikte, kişisel hayatımıza ve özelliklerimize de daha fazla etki ediyor olması diyebilirim. Bir partide tanıştığınız birine ilk sorduğumuz soru; “Hayatını nasıl kazanıyorsun?” oluyor. Bunun yanı sıra, insanlar işin illa ki zor ve tatsız olması gerektiğinin yanlış olduğunun farkına varmaya başladılar. Aslında iş çok eğlenceli olabilir.
İş yerinde mutlu olabilmek için birkaç ipucu paylaşabilir misiniz?
En önemli konulardan biri, iş yerinde bizi neyin mutlu ettiğini bilmek. Araştırmaya göre bunlar, sonuçlar ve ilişkiler. Hepimiz yaptığımız işlerin sonuçlarını görmek istiyoruz. Hepimiz farklılık yaratmak, işimizin önemli olduğunu bilmek, takdir görmek ve gurur duyacağımız işler yapmak istiyoruz. En derin psikolojik ihtiyaçlarımızdan biri çevremizi kontrol edebilmemizdir. Eğer kontrolümüzün olmadığı, ne yaparsak yapalım bir şeyleri değiştiremeyeceğimiz bir konuma yerleştirilirsek, berbat hissederiz. Diğer bir yandan, farklılık yaratmayı seviyoruz. Başarı iyi hissetmemizi sağlıyor. Franklin D. Roosevelt’in söylediği gibi, “Mutluluk, başarı sevincinde, yaratıcı çabanın heyecanında yatar.” İş yerindeki ilişkiler konusunda ise, hepimiz değerli hissetmek istiyoruz ve çalışma arkadaşlarımızla, yöneticilerimizle hatta müşterilerimiz, tedarikçilerimiz, hissedarlarımızla iyi ilişkiler kurmak istiyoruz. İş yerinde ilişkiler gerçekten çok önemli çünkü buradaki insanlarla çok fazla zaman harcamak durumunda kalıyoruz.İş yerinde mutlu olmanın sırrı da bu iki unsurda yatıyor; sonuçlar ve ilişkiler.
Türkiye’deki iş yerlerini gözlemleme fırsatınız oldu mu? Ofisler hakkındaki fikirleriniz neler?
Türkiye’deki şirketlerde çalışan zeki, tutkulu insanları görmek beni gerçekten etkiliyor. Buradaki işverenler çalışanlarını önemsiyor ve onların çalışma ortamlarında mutlu olmalarını istiyorlar. Bununla birlikte, söylemeliyim ki Türkiye’deki insanlar işlerini sevmiyorlar. Türkiye’deki şirketler zorlu rekabet ortamında bulunuyor, çok uzun süre çalışıyor, zor bir ekonomik iklimin içerisinde ve biraz hiyerarşik liderlik tarzıyla yüzleşiyorlar.
Mutluluk faktörü çalışanın performansını ve bağlılığını nasıl etkiliyor?
Mutlu çalışanlar sadece daha iyi bir modda olmuyor, işlerinde de daha iyi oluyorlar. Psikolojik ve nörolojik çalışmalar gösteriyor ki, daha pozitif duygulara sahip bu insanlar şunun gibi daha faydalı işler yapıyorlar. Bu kişiler; çok daha verimliler, daha hızlı ve daha etkili çalışıyorlar. Daha az hastalanıyorlar ve işlerini aksatma durumları azalıyor. Daha yaratıcılar ve her zaman daha iyi fikirleri oluyor. Bulundukları iş yerinde daha uzun süreli çalışıyorlar ve yeni insanları işe alma konusunda efor kaybettirmiyorlar. Daha motive ve daha enerjik çalışıyorlar. Aksilikler karşısında daha çözüm odaklı düşünebiliyorlar. Takım çalışmasında çok iyi işler çıkarıyorlar. Daha iyimser ve kuruma daha bağlılar.
Sizce yöneticilerin mutluluğu yaratma sürecindeki rolü nedir?
Benim fikrime göre, liderlik zaten mutlulukla alakalı bir kavram. İyi liderler, kendileri, çalışanları, müşterileri, yatırımcıları ve dünya için mutlu bir iş yeri yaratmak isterler. Her şeyden önce, bir lider çalışanlarını tanımalı ve onların mutlu ve verimli olduğunu görebilmeli. Mutlu bir iş yeri yaratmak için elbette ki üst düzey bir yardıma da ihtiyaç var. İyi kurumlar, mutluluğu stratejik yönetim planları içine alır. Eğer CEO’nuz bu süreçte sizinle birlikte değilse, zorlu bir mücadele sizi bekliyor demektir.
Ofislerin fiziksel konumuna gelince, çalışma ortamının şartları nasıl olmalı?
İyi bir iş ortamı çalışanların iyi sonuçlar ve iyi ilişkiler ortaya koymasını sağlar. Çalışanlara uygun iş ortamını yaratmak da önemli, çünkü herkes farklı. Çalışanların bir kısmı özel çalışma odalarını tercih ederken, bir kısmı da açık ofisleri tercih edebilir.
Son olarak İK departmanları çalışanların mutlu olabilmesi için neler yapmalı?
İnsan Kaynakları, iş yerlerinde mutluluğu sağlayan şampiyon. Mutluluğu İK’nın her yönüne aşılamak gerekir. Mutluluk için işe alım yapabilirsiniz, en kalifiye elemanın yanı sıra bu işte mutlu olacak insanları seçmeniz gerekebilir. Mutluluk için eğitim verebilirsiniz, onlara iş yerinde nasıl mutlu olacaklarını öğretebilirsiniz. Hatta mutluluk için çalışanları işten çıkarabilirsiniz, kişi işe uyum gösteremiyor ve bunu çevresine de olumsuz bir şekilde yayıyor olabilir.
