Ekip lideri olarak durup bir kendinizi değerlendirmek ister miydiniz veya siz kendi müdürünüzün liderlik becerilerini gözden geçirmek ister miydiniz? Dönem dönem bu değerlendirmeleri yapmak istiyor, ama işe nasıl başlamanız gerektiğini bilmiyorsanız Çalışan Bağlılığı Uzmanı Bertay Fişekçi’nin önerileri İK Blog’da!
Aşağıdaki soruları bir tür değerlendirme testi olarak da düşünebilirsiniz, her soruya 10 üzerinden yanıt verin. 12 soru bittiğinde ortalamanız 8 ve üzerinde ise bu iyi haber! 6-8 arası ise gelişim alanları tespit edilip üzerinde çalışılabilir, 6 altında ise belki de siz liderlik için doğru kişi olmayabilirsiniz. Yine de görüşümü belirtmek isterim; liderlik öğrenilebilir beceriler bütünüdür, notunuz 6 altında olsa bile çalışarak çok iyi bir lider olabilirsiniz.
1 – Öncelikleri belirleme beceriniz var mı?
İyi bir ekip lideri ekibindeki çalışanların önceliklerini belirleyebilmeli, onların ekibin vizyonu için en etkili biçimde çalışmalarını ve önceliklerini bilmelerini sağlayabilmelidir. Siz çalışanlarınızla yaptığınız bire bir görüşmelerde, birbirine benzer ve karmaşık olabilen işler arasında hangilerinin hedeflere varmak için öncelikli olması gerektiğini çalışanınızla netleştiriyor musunuz? Çalışan iş tanımında ve iş tanımı içindeki önceliklerinden emin olamadığında bağlılığı & performansı da olumsuz etkileniyor…
2 – Çalışanlarınızın güçlü yönlerini geliştirmesini ve etkin kullanmasını sağlayabiliyor musunuz?
Çalışanlarınızı ancak onların güçlü yönleri üzerinden geliştirebilir ve bu güçlü yönlerini kullanmalarını sağlayarak şirkete ve ekibe en yüksek katkıyı vermelerini sağlayabilirsiniz. Ekibinizdeki çalışanların güçlü yanlarını biliyor musunuz? Bununla ilgili onlarla da konuşuyor, onların nelerden hoşlandıklarını, hangi işleri yaparken “kendilerinden geçtiklerini” ve hangi işleri yaparken başarı gösterdiklerini biliyor musunuz? Çalışanlarınızın güçlü yönlerini daha da güçlü hale getirmeleri ve bu yönlerini sıklıkla kullanmalarını sağlayarak onların bağlılıklarına ve verimliliklerine katkıda bulunabilirsiniz.
3 – Etkin delegasyon yapabiliyor musunuz?
Delegasyonun 5 seviyesini biliyor musunuz? Bu seviyeleri inceleyip ekibinizdeki çalışanlarınıza bireysel yaklaşımlar ile delegasyon yapabiliyor musunuz? Örneğin “işlerin çok içinde” olduğunuza dair bir geri bildirim aldınız mı hiç veya iş sahibi veya genel müdür olarak belli işleri “delege” etmekte zorlanıyor musunuz? Lider olarak etkin delegasyon sizin zamanı verimli kullanmanıza, ekibinizin sahiplenme duygusu içinde işleri yapmasına ve yönetmesine, sizin daha stratejik, daha vizyoner planlara zaman ayırabilmenize imkan sağlar.
4 – Duygularınızı yönetebiliyor musunuz?
Ekibinizdeki çalışanları dinliyor, fakat duygusal olarak yükseldiğinizde kendi duygularınızı seziyor ve kontrol edebiliyor musunuz? Ekibinizden biri yüksek duyguların etkisinde bir davranış gösterdiğinde onunla bunun etkileri ve kontrolü üzerine sakin bir diyalog kurabiliyor musunuz? Ekibinizdeki çalışanların duyguları üzerine onlarla konuşabiliyor, bu enerjinin olumluya dönmesinde onlara yardımcı olabiliyor musunuz? Sesinizi yükseltmemeyi başarabiliyor musunuz?
5 – Liderlik kararlarınız ile şirketinizin finansal sonuçlarına doğrudan etki yapabiliyor musunuz?
Her şirket belli bir misyon etrafında para kazanma amacıyla kurulmuş organizasyonlardır. Ekip lideri olarak ekibinizin eylemlerini gelire, kâra, pazar payına, büyümeye dönüştürebiliyor musunuz? Unutmayın, liderlik performansınız değerlendirilirken bu madde listenin en üstlerinde yer alacak, sizin finansal sonuçlara katkı verdiren, ekibini büyümeye, satışa, finansal performansa doğru götüren bir lider olup olmamanız en önemli kriterlerden biri olacak.
6 – İlham verebiliyor musunuz?
Ekip lideri olarak ekibinizdeki çalışanların “şu anki” görevlerinden ve işlerinden “sonraki” potansiyel işlerini hayal edebiliyor musunuz? Ekibinizin sizin çok iyi bir lider olduğunuzu düşünmesinden daha değerli olan, kendi potansiyelleri ile ilgili olumlu düşünmeleri ve bu yönde eylem planlarını canlı tutmalarıdır. İlham vermek birinin “harekete geçmesini” sağlamak, onu heyecanlandırmak ve eyleme geçmesini sağlamaktır. Ekibinden “başka liderler” çıkaran lider olmak belki de liderliğin onur damgası olarak kabul edilir. Ekibinizdeki tüm çalışanlar kendi potansiyellerini farkındalar mı?
7 – Ekibinizde güven uyandırabiliyor musunuz?
Güven karakterinizle, becerinizle ve iletişiminizle sağlanabilir ve zaman alır. Bir anda da yok olabilir. Dedikleriniz ile yaptıklarınız ne kadar uyumlu? Sizin davranışlarınız kendi değerlerinizle ve şirketin değerleriyle ne kadar uyumlu? Ekibinizi bilgilendiriyor, onlarla ayrı bir iletişim hattı oluşturuyor, olumsuz haberleri ilk sizden duymalarını sağlıyor ve size güven duyacakları bir ortamı yaratmayı başarabiliyor musunuz?
8 – Ekibinizi hesap verebilir hale getirebiliyor musunuz?
Ekibinizi kendi performanslarının sorumluluğunu alacak şekilde yönetebiliyor musunuz? Ekibinizdeki çalışanlar hangi işi hangi koşullar içinde ve hangi sorumluluklar çerçevesinde yapacaklarını biliyorlar mı? Hangi durumlarda sizden destek isteyebilecekleri net mi? Ekibinize gerektiğinde koçluk ve mentorluk veriyor musunuz? Ekibiniz yapabilecekleri en yüksek performansı onlardan isteyeceğinizi biliyor mu?
9 – Önemli kararları verebiliyor musunuz?
Liderlik gerektiğinde kararlı olmayı ve zor da olsa bazı kararları alabilmeyi gerektirir. Bu konuda kendinizi nasıl görüyorsunuz? Her karar mükemmel olmayabilir, ancak bazen de geciken kararlar olası kötü kararlardan daha zarar verici de olabilir. Kararlarınıza dönüp baktığınızda “o an elimde olan bilgiler ile en doğru kararı verdim” diyebiliyor musunuz?
10 – Empatik olabiliyor musunuz?
Ekip lideri olarak çalışanlarınızı aynalayarak dinleyebiliyor musunuz? Onları tam olarak anlayabilmek, düşüncelerinin kök sebeplerini bulmak ve tartışmak, kendinizi onların yerine koyarak çözüm yolunu birlikte bulma akışını sağlayabiliyor musunuz? Çalışanlarınız gelip size içlerini döküyor, kendilerini rahatça ifade edebiliyorlar mı?
11 – Olumlu geri bildirim (takdir) verebiliyor musunuz?
Samimi bir şekilde takdir yani olumlu geri bildirim verebiliyor musunuz? Takdir ile ilgili bir anlamlı sıklığınız var mı, gerçekten iyi davranışı gördüğünüzde samimi bir biçimde takdir verebiliyor musunuz? Çalışanlarınız sizin takdirinizi memnuniyetle alıyorlar, anlamlı buluyorlar mı?
12 – Geliştirici geri bildirim verebiliyor musunuz?
Çalışanlarınız kendi performansları ile ilgili sizden spesifik, beklenti ile uyumlu, daha önceki görüşmeleriniz ile bağlantılı geri bildirim alabiliyorlar mı? Bu, doğal bir düzen içinde çalışanlarınızın gelişimini takip etmek ve planlamak şeklinde oluyor mu?
Tüm bu sorular liderlik becerilerinizin bir resmini çıkarmak açısından faydalı olacaktır.