Star Wars deyince aklınıza sadece müthiş bir bilim kurgu serisi gelebilir. Oysaki doğru yerden bakarsanız İnsan Kaynakları için dahi öğrenecek çok şey var. Olmaz demeyin; bir usta ve çırağının hikayesiyle başlayan serüvende Yetenek Yönetimine dair çok önemli mesajlar olduğunu göreceksiniz.
Obi Wan Kenobi Star Wars aleminin en iyi Jedi ustalarından biri. Cesaret, zeka, kurnazlık, silahşörlük meziyetleri inanılmaz. Bunların yanı sıra diplomasi onda, önsezi onda, espri yeteneği onda ve elbette Jedi Mindtrick’in en iyi uygulamaları onda. Kelimenin tam anlamıyla dört dörtlük bir görev adamı.
Fakat öte yandan kötü olduğu bazı noktalar da var. Birincisi uçmayla arasının pek de iyi olmaması.
İkincisi ise koçluk konusunda zayıf kalması. Obi Wan’ın koçluk ve Yetenek Yönetimi konusundaki eksikliği kelimenin tam anlamıyla ibretlik sonuçlara yol açıyor.
Peki Obi Wan Kenobi hangi hataları yaptı da Padawan’ı Anakin Skywalker’ı kendine ve galaksiye düşman etti. İşte Obi Wan’ın bir usta ve koç olarak Anakin’in karanlık tarafa geçmesine neden olduğu ve “Yetenek nedir, nasıl kaçırılır?” konusundaki ibretlik hataları.
*Küçük bir uyarı; yazı film hakkında önemli spoiler içerir.
1- Her çırağa aynı şekilde yaklaşılması gerektiğini düşünmesi
Obi Wan, her bireyin ve her bireyin yeteneklerinin farklı olduğunun farkında değildi. Anakin’in yetenek ve hırslarından pek haberdar değildi ya da bunları görmezden geliyordu.
2- Çırağının gelişimini yeterince takdir etmemesi
Obi Wan Kenobi, padawan’ına içten bir sevgi ve hayranlık besliyordu ama bunu içinde tutuyor, Anakin’in hızlı gelişimini takdir etmiyordu. Bu durum Padawan’ını yanlış düşüncelere itti.
3- Sürekli eleştirmesi
Maalesef Jedi Ustası, Anakin’i takdir etmek bir yana sürekli eleştiriyordu. Başarılı operasyon ve girişimlerini görmezden geliyor, hataları sertçe eleştiriyordu. Bunlar Anakin’de Jedi’lık kurumuna karşı ilk hafif huysuzlanma ve atarlanmaları uyandırdı.
4- Çırağına inisiyatif vermemesi
Anakin Skywalker, çok yetenekli ve hırslı bir çocuk ve sonrasında da ergendi. Ancak kendisine hiç inisiyatif verilmiyordu. Bu yüzden yeteneklerine güvenerek bazen hatalı ve zamansız da olsa inisiyatif alabiliyordu. Bu da Obi Wan tarafından tenkit edilen bir davranıştı.
5- Çırağının kişisel sorunlarına kör olması
Obi Wan, Anakin’in annesi ve sevgilisi ile ilgili çok ciddi endişeleri ve öngörüleri olduğundan habersizdi ya da bu duruma karşı duyarsızdı. En büyük hatalarından biri bu oldu zaten. Anakin’e doğru zamanda yardım eli uzatsaydı belki de onun sevdikleriyle olan endişelerini giderme konusunda yardımcı olabilirdi. Kuralları hiç esnetmedi. Sadece “Bir Jedi mesleğiyle evlidir” demekle yetindi. Obi Wan biraz daha olayların içine girseydi Anakin de çareyi başka taraflarda aramakta bulmazdı.
6- Terfiyi zamanında vermemesi
Anakin yetenekli bir eleman olduğunun bilincindeydi. Ayrıca çok hırslıydı. Hırslı olması da onun suçu değildi. Artık usta olması gerektiğine inanıyordu ama konsey ketum davranıp onu terfi ettirmedi. Obi Wan da konseyi ikna etmek için çabalamak bir yana bunu aklına bile getirmedi.
7- Padawan’a başka yerden teklif gelmez sanması
Obi Van ne olursa olsun Anakin Jedi’lık kurumuna sadık kalacak sandı, zaten nereden teklif alacak nereye gidecekti ki çırak! Ama maalesef günümüz galaksisinde olduğu gibi bundan yıllar yıllar önce, çok çok uzaklardaki bir galakside de gerçekler böyle değildi.
İşte böyle, Obi Wan Kenobi doğru yöneticilik ve koçluk taktikleriyle hırsları ve karakteri ne olursa olsun Anakin’i kendi yanında tutabilirdi. Hiç olmazsa Anakin usta olur Jedi’lıkta kalırdı. Ama olmadı. Yapılan körlükler ve hatalar mis gibi bir Jedi ustası adayının heba olup karanlık tarafa geçmesiyle ve Galaktik Cumhuriyetin yok olmasıyla son buldu.
Kısacası çalışanlarınızın yetenekleri, hırsları ve hevesleri dikkatli değerlendirilmediğinde geri dönülmez sonuçlarla karşılaşmak son derece mümkün.
