Şirketinizin çalışmaya değer bir yer olduğunu gösterebileceğiniz en önemli konulardan biri de performans değerlendirme sisteminiz. Ne kadar objektif ve adil bir değerlendirme yaparsanız, işinizde de o kadar başarılısınız demektir. İK danışmanı ve eğitmen Tuğba Kaplan, performans değerlendirme sürecine dair en çok merak edilen 5 soruyu sizin için cevapladı.
Soru 1: Değerlendirme kriterlerini nasıl oluşturmamız gerekiyor?
Yanıt: Performans değerlendirme kriterleri yetkinlik bazlı oluşturulduğunda, kişisel ve kurumsal gelişime de fayda sağlar. Bu nedenle öncelikle kurum içerisinde yapılan işleri pozisyonlar bazında doğru şekilde yansıtan, görev tanımlarının ve görev bazlı yetkinlik çalışmalarının tamamlanmış olması gerekir. Bundan sonra yapılması gereken, görev tanımlarında bulunan yetkinliklerin baz alınarak ana yetkinlik listesinin ve alt kırılımlarının yer aldığı yetkinlik sözlüğünün hazırlanması ve en sık karşılaşılan yetkinliklerin gruplandırılmasıdır. Bu gruplar ana değerlendirme kriter listesini verir.
Soru 2: Astlar üstlerini neden değerlendiriyor?
Yanıt: Performans değerlendirmenin en önemli noktalarından biri o ana kadar olan gözlemlerin objektif şekilde sisteme yansıtılmasıdır. Yetkinlik bazlı performans değerlendirmesinde, davranışsal yetkinlikler ağırlıkta olur ve çalışanlar yöneticileriyle uzun zaman vakit geçirdikleri için onların bakış açıları ve davranışları hakkında gözlem yapma fırsatı bulurlar. Bu nedenle sadece yöneticilerin çalışanları hakkında değerlendirme yapmaları yerine, çalışanların da yöneticileri hakkında değerlendirme yaptıkları yöntem olan 180 ya da 360 derece performans sistemi uygundur.
Soru 3: KPI (Key Performance Indicators – Anahtar Performans Göstergeleri) sonuçlarını nasıl ele alabiliriz?
Yanıt: KPI’lar teknik ölçümlerle elde edilen hedeflere ulaşma dereceleridir. Bu konuda dikkat edilmesi gereken önemli konu şudur: KPI gerçek ve manipule edilmeye kapalı olmalıdır. Eğer gerçek sonuçları yansıtan KPI ölçüm sisteminiz varsa ve akılcı hedefler belirlenmişse, belirlenecek yüzde ağırlığı olarak yetkinlik bazlı ölçüm sistemi sonuçlarıyla harmanlanmalı ve öyle kullanılmalıdır.
Soru 4: Pilot çalışmayı nasıl yapmalıyız?
Yanıt: Böylesi bir çalışmanın sadece belli departmanlarda uygulanması yanıltıcı sonuçlar verebilir. Bu nedenle pilot çalışma tüm kurumu kapsamalıdır. Kaç adet pilot çalışma yapılması gerektiğiyle ilgili net bir sayı söylemek imkansızdır. Sonuçlardan emin olana dek, emin olmadığınız konularla ilgili çalışanlara bilgilendirmeler yaparak tekrarlamak önemlidir.
Soru 5: Performans değerlendirme sonuçlarını nasıl kullanabiliriz?
Yanıt: Kurum içi dönemsel eğitim ihtiyacının belirlenmesi, terfi sistemi, ücret sistemi ve ödüllendirme gibi insan kaynaklarının birçok fonksiyonunda kullanılabilir.
Konuk Yazar: Tuğba Kaplan İK Danışmanı / Kurucu Eğitmen / Koç