Her resmi ve özel işletmede, farklı pozisyonlarda görevli olan belirli sayıda personel bulunur ve bu personellere ait maliyetler ortaya çıkar. İşverenler için aylık harcamalar, belirli dönemlerde gerçekleştirilen bütçe planlamalarıyla sağlanır. İşçinin maliyetini hesaplama, bütçe planları dahilinde yasal yükümlülüklere göre yapılır. Personel maliyetlerini hesaplamaya dair detaylar yazımızda!
Her bir personel için mesleğine ve deneyimine bağlı olarak asgari ücret ve üzeri düzeyinde maliyetler bulunur. Bir personelin işletmeye olan maliyetini hesaplamak için de bazı formüller kullanılır. İşçinin işverene maliyetini hesaplama esnasında izlenen yol, brüt ücret ile çeşitli yasal kesintileri kapsar. Vergi kesintileri ve yıllık kararlaştırılan yeni asgari ücret tutarları, işletme maliyetlerinde değişime neden olur. Personel maliyetleri, işletmelerin gider kalemleri arasında yüksek paya sahip harcamalarından kabul edilir. Pek çok işveren, bu maliyetler karşısında çeşitli devlet teşviklerinden yararlanabilir. Bir çalışan olarak işvereninizden alacağınız net maaş, size ulaşmadan önce brüt miktarıyla hazırlanır. Personellerin işletmeye olan maliyeti, ilk olarak brüt maaş hesaplaması ile başlar.
2022 yılı işçi maliyetleri
Personeller için ayırılan maliyet bütçesi oluşturulurken yasal yükümlülükleri yerine getirmek önemlidir. İşverenler için her sene yeniden düzenlenen vergi ve kesinti oranları, asgari ücretlerde de değişime neden olur. İşçinin işverene maliyeti hesaplanırken göz önünde bulundurulması gereken pek çok parametre bulunur. Gelir vergisinin kümülatif ölçekte aylık olarak artması sonucunda brüt maaş ile birlikte işverenler için maliyetler de artar. 2021 yılına kıyasla işverenler için ortaya çıkan personel maliyetleri, 2022 yılı itibarıyla yükselme sergiler. İşveren olarak personel başı maliyetleri hesaplayabileceğiniz birbirine bağlı formüller mevcuttur. Her bir işçi için brütten nete maaş hesaplama ya da kesintiler içeren hesaplamalar kullanılabilir. Bu tür hesaplamaların ilki, brüt maaşın hesaplanması ile başlar. Brüt maaşı, maliyet ve SGK prim kesintileri takip eder. Brüt maaş temelde net maaşa eklenen işsizlik + SGK primiyle gelir ve damga vergilerinden oluşur. 2022 yılında, asgari ücrete vergi istisnası getirilmiştir. Bu nedenle 2022 yılı için aylık brüt ücreti hesaplarken, asgari ücretin tutarı vergiden istisna edilmelidir. Brüt maaş hesaplamalarında gereken prim değerlerine ise işveren ve işçi prim paylarının tavan ve taban SGK matrah tutarları arasında olmasına dikkat edilerek ulaşılır. İşverenler, gelir vergisine tabi olan personel maaşlarında vergi tutarını çalışanların maaşlarından keserek devlete aktarır. İşçi maliyeti 2022 yılı içerisinde gelir vergisi açısından belirli dilimlere ayrılır;
- Geliri 32.000 TL’ye kadar olanlar için %15 vergi uygulanırken,
- Geliri 70.000 TL’ye kadar olanlar için 32.000 TL’sinden 4.800 TL ve ve fazlası için %20
- Geliri 250.000 TL’ye kadar olanlar için 70.000 TL’sinden 12.400 TL ve ve fazlası için %27
- Geliri 880.000 TL’ye kadar olanlar için 250.000 TL’sinden 61.000 TL ve ve fazlası için %35
- Geliri 880.000 TL’den fazla olanlar için 880.000 TL’sinden 281.500 TL ve ve fazlası için %40 vergi uygulanır.
2022 işçi maliyetleri, yıl içerisindeki güncel asgari brüt ve net maaşla belirlenir. 2022 yılının aralık ayını takiben, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından güncel asgari ücret miktarının belirlenmesi amacıyla görüşmeler başlar. İşçi maliyeti 2022 yılı ve sonrasında önceki yıllara kıyasla net asgari ücret ve işveren maliyetleri artar.
İşçinin sigorta maliyetini hesaplamak için neler gerekir?
Sosyal güvence ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için çalışanlara sigorta imkanları sağlanır. Asgari ücret alan personeller, çalışma hayatları boyunca aylık olarak kesilen sigorta primleriyle emeklilik ve sosyal haklarını elde edebilir. İşverenler tarafından devlete vergi olarak ödenen sigorta primleri, brüt maaşlar üzerinden kesintiye uğrar. İşçi maliyetleri neler göz önünde bulundurulduğuna ve hangi oranlarda kesintiye dahil olduğuna bağlı olarak farklı şekillerde hesaplanır. 1 personelin maliyeti, brüt ücret üzerine eklenen SGK ve işsizlik primleriyle belirlenir. Sigorta maliyetleri, brüt ücretin %17,5’i kadar olan işveren payı ve işsizlik sigortası işveren payından oluşur. İşverenler için çalışanların durumu ve vergi indirimleri, vergi kesintilerinin yüzdelik oranını etkiler. İşçinin sigorta matrahı, işverenler tarafından net maaş ve işçi başı maliyet hesaplamalarında kullanılır. Bu durumda bir işçinin sigorta maliyetini hesaplayabilmeniz için SGK tavan ve taban matrahlarını kullanmanız gerekir. İşverenler, sigorta maliyetlerini teşvik durumlarına göre yeniden düzenleyebilir.
İşçilerin SGK maliyetleri hesaplanırken dikkate alınacak önemli noktalar
İşverenler için maliyet hesaplamaları, bütçe açıklarını önlemek ve etkili bir operasyon yönetmek için ciddi önem taşır. İş yeri gider kalemleri arasında bulunan personel maliyetleri, yasal yükümlülükleri ve yüksek ücret oranlarıyla dikkat çeker. İşverenler, işçi maliyeti hesaplamalarında birden fazla unsuru değerlendirmek durumunda kalır. Vergi kesintileri içerisinde SGK ödemelerini gerçekleştirirken bazı hususlar ön plana çıkar. İşçinin SGK maliyeti; teşviksiz, devlet teşvikli ve emekli olarak çeşitli prim gruplarında incelenir. SGK primlerinde genellikle işveren payı %20,5 iken %14 civarı olan işçi payı eklendiğinde toplamda %34,5 elde edilir. İşsizlik primlerinde 2022 yılı için %2 kadar işveren payı ve %1 işçi payı ile birleştirilerek toplamda %3 elde edilir. İşsizlik ve SGK primlerinin taban ve tavan tutarları brüt ücret üzerinden hesaplanır. 2022 yılı için taban ve tavan tutarlarında minimum ücret 5.004 TL, maksimum ücret 37.530 TL’dir. Emekli SGK maliyetleri, işveren payında %24,5 ve işsizlik işveren payında %0 olarak hesaplanır. Personel maliyeti hesaplanırken işverenlerin çalışan gruplarına ve medeni durumlarına uygun prim ödemeleri, brüt maaş açısından farklılık yaratır.
İşverenler için bir personelin toplam maliyeti
İşletmeye değer katmak üzere çalışan her bir personelin işverenler açısından belirli bir maliyeti söz konusudur. Personel maliyeti hesaplama faaliyetleri, işverenler tarafından çeşitli yasal unsurlar göz önünde bulundurularak gerçekleştirilirken, belirlenen oranlar çeşitli faktörlere göre değişiklik gösterir. Net maaş tutarının ötesinde işverenleri ilgilendiren brüt maaş tutarına eklenen kesinti, vergi ve prim oranları mevcuttur. Personel maliyeti nasıl hesaplanır söz konusu olduğunda belirli formül ve adımlar sıklıkla kullanılır. İşverenler için bir personelin toplam maliyeti hesaplanmak istendiğinde ilk aşamayı brüt maaş hesaplaması oluşturur. Brüt maaş SGK işsizlik, işçi primi, gelir vergisi, damga vergisi ve net maaşın toplanmasıyla ortaya çıkar. Brüt maaş tutarı elde edildiğinde brüt tutarına SGK işveren payı eklenerek işçi başına toplam maliyete ulaşılabilir. Brüt ücret 5.004 TL olduğunda; %15,5 SGK işveren payı (işverenin %5 işveren indiriminden yararlandığı varsayılmıştır) ve %2 işsizlik işveren payıyla 975,78 TL ek maliyet ortaya çıkar ve toplam 5.979,78 TL maliyet oluşur. İşçinin toplam maliyeti, işverenler için brüt asgari ücret ve diğer prim ve ek ödeme tutarlarına bağlı olarak artıp azalabilir.