İşsizlikle birlikte artan yanlış beyanlar, firmaları adayların geçmişlerini daha detaylı incelemeye itiyor. Firmalar, özellikle bir önceki iş yerinden, bir önceki yöneticiden alınan yorumları önemsiyor.
Adayların İnsan Kaynakları uzmanlarının dikkate almadığını düşündüğü referans bilgisi artık mülakatlar kadar önem taşıyor. Hatalı aday seçiminin getirdiği maliyet ve istikrarsızlık riskini göze alamayan uzmanlar son dönemde referans olarak yazılmasa da adayların eski işyerlerini arayabiliyor, adayı sosyal medyada takip edebiliyor ve hatta adayın diploma bilgilerini resmi kaynaklardan kontrol edebiliyor. Adayları tüm yönleriyle inceleyen İnsan Kaynakları uzmanları adayların özellikle bir önceki çalıştığı yerden alınacak görüşleri çok önemsiyor. Aday araştırmasını derinleştiren uzmanlara göre güvenilir ve doğru referans veren aday fark yaratıyor. Öte yandan son dönemde kapsamı sosyal medya ve resmi kanallara kadar genişletilen referans aramalarının önemi konusunda adayların çok bilinçli olmadığı gözleniyor. Kariyer.net sitesinde yapılan ankete katılan adayların yüzde 64’ü ise referanslarının aranmadığını düşünüyor.
Adaylar daha bilinçli olmalı
Kariyer.net Genel Müdürü Yusuf Azoz, bugün birçok firmanın mülakat süreci sonrasında referans kontrolü uygulamasına başvurduğunu, adayın bu süreci çok iyi yönetmesi gerektiğini vurguladı. Anket sonuçlarıyla ilgili bilgi veren Azoz, güvenilir ve tarafsız referansın büyük önem taşıdığını, ayrıca referansın vereceği bilgilerin güncelliği ve doğruluğunun aday seçiminde etkili olduğunu söyledi. Azoz, Kariyer.net sitesinde 4 bin adayın yanıt verdiği anketin sonuçlarının iş arayanların referans süreciyle ilgili daha bilinçli davranmaları gerektiğini ortaya koyduğunu belirtti. Azoz, ankete katılanların yüzde 64’nün referansların firmalar tarafından aranmadığını düşündüğünü, ayrıca özgeçmişine referans olarak eklediği kişileri durumdan haberdar etmeyen aday oranının yüzde 35 olduğunu açıkladı. Azoz, adayların yüzde 21’nin ise referansının hakkında olumsuz yorum yapabileceğini düşündüğünü bildirdi.
Adayın bilgisi çok önemli
Adecco Türkiye Satış ve Operasyon Direktörü Betül Gülmez ise referans araştırmasında en önemli noktanın aday gizliliğinin gözetilmesi olduğunu dile getirdi. Referans kontrollerinin mutlaka adayın bilgisi dahilinde yapılması gerektiğinin altını çizen Gülmez, adayın mutlaka profesyonel kişilerin verdiği bilgiler doğrultusunda araştırılması gerektiğini belirtti. Çalışmayı yaparken adayların özellikle son iki işyerinin arandığını kaydeden Gülmez, “Görüşmelerde çok olumlu değerlendirilen adayların referans kontrolünden olumsuz geri dönüşler gelmesi halinde elenmesi ihtimali her zaman söz konusudur” diye konuştu.
Özgeçmişler denetim altında
Özgeçmişlerin resmi kaynaklardan kontrol edildiği ve Türkiye için yeni bir yöntem olan “background check” uygulaması Türkiye’de İndus Danışmanlık tarafından uygulanıyor. Şirketin kurucu danışmanlarından Efsun Yüksel Tunç, uygulamalarını ‘eleman almak isteyen kurumlar için aday araştırmaları’ olarak açıklarken, kişileri özel hayatlarıyla değil eğitim bilgisi, sertifika bilgisi, referans bilgisi gibi verilerle araştırdıklarının altını çizdi.
İşsizlik yalan bilgiyi artıyor
Tunç, araştırmanın temelini adayın özgeçmişinde yalan olup olmadığının tespit edilmesi olduğunu, işsizliğin yoğun olduğu kriz dönemlerinde özgeçmişlerdeki yalan beyanların da hızla arttığını ifade etti. Tunç, “Adaylar, kriz döneminde ayakta kalabilmek ve bir işe yerleşebilmek amacıyla özgeçmişlerini daha “albenili” bir hale getirmeye çalışıyor. Bu da “yanlış” beyanları tetikliyor. Bu nedenle böyle dönemlerde bu uygulamaya olan talep de artış gösterebiliyor” diye konuştu. Özellikle üst düzey yönetici alımlarında ve çalışan devir hızının yüksek olduğu pozisyonlarda bu uygulamanın tercih edildiğini kaydeden Tunç, adayların özgeçmişlerinde yazmadıkları ancak kısa süreli çalıştıkları işyerlerinin bu araştırma sonucunda tespit edilebildiğini belirtti.
Özgeçmişte beğenilmeyen bilgi siliniyor
KRM Danışmanlık Genel Müdürü Kerim Paker, özellikle son yıllarda giderek artan internet üzerinden para karşılığı diploma temin eden yasadışı oluşumlar nedeniyle adayların eğitim geçmişlerini ve diplomalarının gerçekliğini araştırmanın çok önemli hale geldiğini anlattı. Paker, adayların bazen okul ve çalışılan firma bilgilerinde görmezden gelinemeyecek hatalar yaptıklarını ve iş geçmişinin beğenmediği bölümünü silen adaylar olduğunu kaydetti. Paker, yanlış özgeçmiş bilgileriyle ilgili şunları söyledi: “Aday örneğin beş ayrı firmada çalışmış ama en uzun süre görev yaptığı şirket ve bu şirkette yapmış olduğu işler özgeçmişinde yer almıyor. Çünkü firmadan iyi ilişkilerle ayrılmamış ve kendisi için değerlendirme sürecini olumsuz etkileyeceğini düşünüyor. Bazı adaylar da kısa süreli çalıştığı firmaları CV’de göstermemeyi tercih ediyor. Görüşmede adayın yorumundan anlıyorsunuz ki, aslında bunu yalan söylemek olarak değil, ilgisiz bir bilgi olması nedeniyle özgeçmişinde yer vermemek olarak algılıyor.”
Adaylar ne düşünüyor?
Kariyer.net’in gerçekleştirdiği anket sonuçları adayların referans bilgisine yaklaşımını yansıtıyor. İşte sonuçlardan örnekler:
Özgeçmişinizde belirttiğiniz referanslarınızın, firmalar tarafından arandığını düşünüyor musunuz?
Evet % 36
Hayır % 64
Özgeçmişinizdeki referanslarınızdan birinin sizinle ilgili olumsuz bir yorum yapma ihtimali olduğunu düşünüyor musunuz?
Evet % 21
Hayır % 79
Özgeçmişinize referans olarak eklemek istediğiniz kişiyi durumla ilgili bilgilendiriyor musunuz?
Evet %65
Hayır %35
