Y Kuşağı : “Çalışacağım firmayı ben seçerim; gelişim fırsatları en önemli kriterim”

Kariyer.net’in 18.800 bin kişinin katılımı ile gerçekleştirilen “kuşak araştırması” iş dünyasında yaşanan kuşak çatışmasına ayna tutuyor. Yöneticiler “eğlenceli” olurlarsa gençlerin kendilerini seveceğini düşünüyor ama gençler kendilerini takdir eden, olgun yöneticilerle çalışmaktan yana. Araştırmanın ortaya koyduğu en çarpıcı bulgu ise “Çalışacağım firmayı ben seçerim; gelişim fırsatları en önemli kriterim” diyen Y Kuşağı’ndan geliyor.
 
Sıkça anlayamamaktan şikayet ettiğimiz Y kuşağı aslında ne istiyor? İşlerinden, yöneticilerinden ne bekliyor? Peki, şu an X kuşağı tarafından yönetilen iş dünyası, gençleri en çok nerelerde yanlış anlıyor?
 
Araştırmaya göre;
 
İşverenler Y jenerasyonunun önceliğinin “maaş” olduğunu düşünürken, Y jenerasyonu “gelişim fırsatı” diyor. Yöneticiler onların hemen terfi istediğini düşünürken, gençler aslında işini yaparken daha fazla yetki istiyor. En önemlisi de yöneticiler,  genç çalışanların kendilerinden daha “eğlenceli” olmasını beklediğini düşünürken, Y kuşağı yöneticisinin olgun ve takdir eden bir yapıda olmasını istiyor. Tüm bu yanlış anlaşılmalar, Kariyer.net’in araştırmasıyla açığa çıktı.
 
19 bini aşkın kişi katıldı
Kariyer.net, HR Dergi ile birlikte, 18.800 aday ve 500 işverenin katılımıyla detaylı bir araştırma gerçekleştirdi. Kariyer.net üyesi işverenler ve 1980 - 2000 yılları arası doğmuş iş arayan gençler, online katıldıkları araştırmada iş yaşamıyla ilgili düşüncelerini, beklentilerini detaylı bir şekilde paylaştı.
 
Araştırma, 2011 Ocak ayı boyunca gerçekleştirildi. 1981 sonrasında doğmuş, Kariyer.net üyesi 18.800 genç ve yine Kariyer.net üyesi 500 işveren ile online olarak tamamlandı. Katılımcıların yüzde 39’u üniversite, yüzde 34’ü lise, yüzde 22’si MYO, yüzde 3’ü ilköğretim, yüzde 2’si ise master derecesindeki mezun ve öğrencilerden oluşuyor. Ankete katılan adayların yüzde 47’si kadın, yüzde 53’ü erkek. Tüm katılımcıların yüzde 4’ü 15-19, yüzde 48’i 25-30, diğer yüzde 48 ise 20-24 yaş aralığında.
 
İş dünyasında kuşak çatışması yaşanıyor
 
Kariyer.net Genel Müdürü Yusuf Azoz, bu çalışmanın Türk iş dünyası için çok önemli olduğunu belirtiyor: “Kariyer.net olarak aday ve işveren arasındaki köprü görevimiz bize hem büyük bir sorumluluk yüklüyor hem de iki tarafın istek ve ihtiyaçlarını yakından gözlemlemek için eşsiz fırsatlar sunuyor. Bu nedenle iş dünyasının en önemli gündemlerinden biri olan Y jenerasyonuyla ilgili böyle bir araştırma yapıp sonuçları iş dünyasıyla paylaşmak istedik.”
 
 “Y jenerasyonunu anlamak hepimiz için çok önemli” diyen Azoz, sözlerine şöyle devam ediyor: “80 sonrası doğumlu, internetle büyümüş olan kuşak, kendine has özeliklere ve davranışlara sahip. Artık iş dünyasına katılmaya başlayan, önemli roller üstlenen bu kuşağın öncelikleri ve değerleri, bir önceki kuşak olan X kuşağı için bazen anlaşılmaz gelebiliyor. İş dünyasında genellikte Y kuşağıyla ilgili negatif özelikler olarak sabırsızlık, her şeyi eleştirme, sorgulama, düşük bağlılık, kısa sürede terfi ve ücret artışı konusunda ısrarcılık sıralanıyor. Bunlar da insan kaynakları yöneticilerini ve yöneticileri zorluyor. Şu an iş dünyasında gerçek bir kuşak çatışması yaşandığını söylemek, yanlış olmaz. Oysa geleceğin yöneticileri bu kuşaktan olacak. Onların değerleri iş dünyasını yeniden şekillendirecek, hatta şekillendirmeye başladı. Bu yüzden şu anda Y kuşağının yöneticisi konumunda olan X kuşağı ve İK profesyonelleri bu kuşağı çok iyi anlayıp doğru değerlendirebilmeli.”
 
Gelişim çok önemli
 
Yusuf Azoz, araştırmadan çıkan iş dünyası için  en önemli sonuçları şöyle sıralıyor:
 “Gelişim Y kuşağı için kilit kelime.Yöneticilerinin kendilerine mutlaka gelişim alanı sunmasını, yaratıcılıklarını kullanabilmelerine fırsat sunmalarını istiyorlar. Sandığımız gibi eğlence değil, kariyer peşindeler.Doğru gözlemleyip değerlendirme süreçleri oturtabilirsek daha uyumlu bir çalışma ortamı kurabiliriz. Adil bir çalışma ortamında, takdir ve geribildirim bekliyorlar, sadece ücret değil.Yanlış yargılıyor ve sonuca varıyor olabiliriz. İşverenlerin sosyal medyada yer alması artık olmazsa olmaz.Önemli olan firmaların Y Kuşağı’nın ilgisini çekebilecek yeni yöntemler geliştirebilmeleri.”  
 
AYNI SORULARI HEM Y KUŞAĞI HEM İŞVERENLER YANITLADI
 
X kuşağı: “Yöneticilerinin yaratıcı ve yenilikçi olması onları etkiliyor ”
Y Kuşağı: “Gelişim fırsatı veren yönetici etkileyicidir”
Y kuşağının yöneticisinde en etkileyici bulduğu özellik, yüzde 34’le gelişim fırsatı vermesi. Bunu, yüzde 32’yle yaratıcılık ve yeni fikirlere açıklık, yüzde 18’le sorun çözme becerisi, yüzde 12’yle tecrübe takip ediyor. Zamanında geri bildirim vermek yüzde 3, ünvan yüzde 1’le önemsiz görülüyor. Yaş ise yüzde 0 ile hiç önemsenmiyor. İşverenlerin çekici sandıkları unsur ise yüzde 40’la yaratıcılık.
X kuşağı: “Çalışacakları firmada maaş ve yan hakları önemsiyorlar”
Y Kuşağı: “Gelişim fırsatlarını önemsiyorum”
Firmaların sunduğu gelişim fırsatları Y kuşağı için büyük önem taşıyor. Ankete katılan adayların yüzde 40’lık bir bölümü “Çalışacağım firmayı seçerken, bana sunulan gelişim fırsatları en önemli kriterim” yanıtını verdi. Adayların yüzde 33’ü maaş ve yan haklara, yüzde 11’i sektörünün lideri olmasına, yüzde 8’i sosyal sorumluluk projelerine katılıma, yüzde 4’ü ulaşım kolaylığına/merkez lokasyon, yüzde 3’ü çok uluslu ve yabancı firma olmasına ve yüzde 1’i ise kılık kıyafet kurallarının olmamasına dikkat ediyor. İşverenin deneyim ve gözlemlerine göre ise Y kuşağı adayları için çalışacağı firmayı seçerken en önemli kriter olarak yüzde 37 ile maaş ve yan haklar öne çıkıyor.
 
X kuşağı: “En büyük kaygıları istediği ücreti alamamak”
Y Kuşağı: “En büyük kaygım adaletsiz bir ortamda çalışmak”
Y Kuşağı adayları için yüzde 56 ile adaletsiz bir ortamda çalışmak, iş yaşamı ile ilgili kaygıların başında geliyor. Bunu yüzde 19 ile anlaşamadığı bir ekip ile çalışmak takip ediyor. Y Kuşağı’nın iş hayatı ile ilgili diğer kaygıları ise yüzde 13 ile etik olmayan bir ortamda çalışmak, yüzde 8 ile kötü bir yönetici ile çalışmak ve yüzde 4 ile istediği ücreti alamamak şeklinde sıralanıyor. İşverenler ise yüzde 33 ile Y kuşağının en çok istediği ücreti alamamaktan kaygı duyduğunu düşünüyor.
 
X kuşağı: “Takdir etmek istediğimizde herkese duyuruyoruz”
Y Kuşağı: “Yüz yüze teke tek geri bildirim istiyorum”
İşverene göre, Y Kuşağının yüzde 52’si yöneticilerinin kendilerini takdir etmek istediğinde, teke tek, yüz yüze geri bildirim vermesine önem veriyor. Gözlerinden anlarım, bir şey yapmasına gerek yok diyenlerin oranı ise yüzde 28. Bunu yüzde 14 ile diğerlerinin de duyacağı şekilde belirtmesi yeterli ve e-posta ile teşekkür mesajı yazması önemli şeklinde yanıt verenler takip ediyor. İşverenler arasında ise yüzde 52’yle en yüksek oran “herkese duyurararak takdir etme” yanıtında.
 
 
Y KUŞAĞI NE İSTİYOR?
 
İş görüşmelerinden sonra geri dönüş istiyor
Y Kuşağı adaylarının yüzde 56’sı iş görüşmelerin sonrasında kendilerine bilgi verilmemesini sevmiyor. İş görüşmelerinde uzun prosedürleri sevmediğini söyleyenlerin adayların oranı ise yüzde 25. Adayların iş görüşmesinde rahatsızlık duyduğu konuların şöyle sıralanıyor; klasik soruları sevmediğini söyleyen adayların oranı yüzde 13 ve iş görüşmelerinde kendisine zeka testi yapılmasını sevmediğini söyleyen adayların oranı ise yüzde 7.
 
İşverenlere göre ise Y Kuşağı’nın iş görüşmesi sırasında en çok rahatsızlık duyduğu konuların başında yüzde 48 ile karmaşık ve uzun prosedürler geliyor. Bunu yüzde 32 ile görüşme sonrasında bilgi verilmemesi, yüzde 15 ile klasik sorular ve yüzde 5 ile zeka testleri takip ediyor.
 
Kendilerine yatırım yapıyorlar
Y Kuşağı için iş hayatı kariyer yapmak, öncelikle kendini geliştirmek anlamına geliyor. Ankete katılan adayların yüzde 52’si iş hayatını kendisi için kariyer yapmak, öncelikle kendisini geliştirmek olarak gördüğünü belirtiyor. Ankete katılan adayların yüzde 30’u hayatının önemli bir parçası; bir amaç, yüzde 10’u sadece hayatımı kazanmak bir araç ve yüzde 7’lik bir bölüm ise statü kazanmak yanıtını veriyor.
 
Ankete katılan işverenlerin 39’una göre, Y kuşağı adayları için iş hayatı kariyer yapmak, öncelikle kendisini geliştirmek anlamına geliyor. İşverenlerin yüzde 32’sine göre Y Kuşağı için iş hayatını sadece hayatın kazanılmasını ifade ediyor. Diğer katımcıların cevapları ise şu şekilde; yüzde 20’si statü kazanmak, yüzde 9’u hayatın önemli bir parçası; bir araç.
 
Hedef terfi değil; yetki sahip olmak
Y Kuşağı adaylarının yüzde 62’si işe başladıktan bir yıl sonra yetki sahibi olmak istiyor. Bir yıl içerisinde terfi etmek isteyenlerin oranı ise yüzde 38. Bunun yanı sıra adaylardan yüzde 33’ü, yöneticimin benim için en etkileyici olan özelliği bana gelişim fırsatı vermesi yanıtını veriyor. Adaylardan yüzde 32’si yöneticilerin yaratıcı ve yenilikçi fikirlere önem vermesine dikkat ediyor. Adayların yüzde 18’i yöneticilerin sorun çözme becerisine, yüzde 12’si tecrübesine, yüzde 3’ü zamanında geri bildirim verilmesine ve yüzde 1’i mevki ve unvanına bakıyor.
 
İş hayatında giderek yükselen Y kuşağı adaylarına göre, yeni nesil için yöneticisinin en önemli özelliği yüzde 40 ile yaratıcı ve yenilikçi fikirlere açık olması. Yeni nesil için yöneticilerin en etkileyici sorusuna adayların yanıtlarının dağılımı şu şekilde; gelişim fırsatı vermesi yüzde 25, sorun çözme becerisi yüzde 13, mevki ve unvan yüzde 8, tecrübesi yüzde 7, zamanında geri bildirim verilmesi yüzde 5 ve yaş yüzde 2.
 
 
 
 
Y Kuşağı firmaların sosyal medyada olmasına önem veriyor
Bunun yanında ankete katılan adayların çalışmak istedikleri firmanın sosyal medyada yer olmasına dikkat ediyor. Buna göre katılımcıların yüzde 87’si işveren markalarının sosyal medyada olmalı yanıtını verirken, yüzde 13’lük bir bölümü işveren markası sosyal medyada olmamalı şeklinde yanıtladı.