Askeri okullarda son yıllarda yapılan düzenlemeler, yeni kurulan askeri okullarla ilgili güncel soruları da beraberinde getirmektedir. Yeni kurulan akademilerle ilgili merak edilenler olduğu gibi yeni askeri eğitim kurumlarından birisi olan Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi nedir ve Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi ne iş yapar gibi sorulara da birçok genç subay, astsubay adayları cevap aramaktadır. Subay yetiştiren Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi, Jandarma Okullar Komutanlığı'nın kapatılmasının ardından 31 Temmuz 2016 tarihinde resmi olarak kurulmuştur. Ayrıca astsubay yetiştirmek üzere Ankara Astsubay Eğitim Merkezi (ASEM) ve Bursa'da Meslek Yüksek Okulu (MYO) yapılanmaları gerçekleştirilmiştir. Bursa Işıklar Askeri Hava Lisesi 2017 tarihinde Işıklar Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulu olarak değiştirilmiştir. Akademiye ait 4 yerleşke bulunmaktadır. Ankara Beytepe Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi yerleşkesi 4 yerleşke içerisinde en büyük olandır. Diğer yerleşkelerin ikisi Bursa’da biri Aydın’da yer alır.
Ankara Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi bünyesinde bir adet Güvenlik Bilimleri Fakültesi yer almaktadır. Jandarma ve Sahil Güvenlik Fakültesi, güvenlik teşkilatında ihtiyaç duyulan subay personel yetiştirir. Eğitim lisans seviyesindedir. Mesleki eğitim ile birlikte uygulamalı bilimsel araştırmalar da yer alır. Fakülte mezunları subay diplomasına sahip olmaktadır. Güvenlik Bilimleri Fakültesi’ne aşağıdaki birimler bağlıdır:
• Yabancı Diller Bölüm Başkanlığı
• Fakülte Sekreterliği
• Sosyal Bilimler Bölüm Başkanlığı
• Güvenlik Bilimleri Bölüm Başkanlığı
• Hukuk Bilimleri Bölüm Başkanlığı
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Güvenlik Bilimleri Fakültesi’nde 'Güvenlik Yönetimi' lisans programı uygulanmakta olup, bu lisans programı aşağıdaki konuları kapsamaktadır:
• Güvenlik bilimleri,
• Sosyal bilimler
• Terörizmle Mücadele,
• Suç bilimi (kriminoloji, kriminalistik vb.)
• Soruşturma yönetimi,
• Kolluk yönetimi,
• Hukuk
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi başkan yardımcılığına bağlı 2 enstitü müdürlüğü bulunmaktadır:
• Adli Bilimler Enstitü Müdürlüğü
• Güvenlik Bilimleri Enstitü Müdürlüğü
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi yönetimi ve kademe çerçevesi, teşkilatın çalışma esasları yönetmeliğine göre belirlenir. Bu yönetmelik ile belirlenen yönetim seviyesinde 52 birim bulunur. Bu birimlerden bazıları şu şekilde listelenebilir:
• Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Meslek Yüksek Okulları
• Yönetim Kurulu ve Senato
• Personel Daire Başkanlığı
• Disiplin ve Hukuk İşleri Şube Müdürlüğü
• Bilgi Sistemleri İşletim Destek Birlik Komutanlığı
• Dış İlişkiler ve Anlaşmalar Şube Müdürlüğü
• Öğretim Başkanlığı
• Etik Kurulu, Bilimsel Denetleme Kurulu, Rehberlik ve Akademik Danışma Kurulu gibi kurullar
• Akademik Birimler Koordinasyon Şube Müdürlüğü
• Subay Eğitim Merkezi Komutanlığı
• Basın Halkla İlişkiler ve Protokol Şube Müdürlüğü
• Fakülte Dekanlığı
• Destek Kıtaları Komutanlığı
• Enstitü Müdürlüğü
• Araştırma ve Eğitim Merkezleri
• İdari Şube Müdürlüğü
• Astsubay Eğitim Merkezi Komutanlıkları
• Kurul İşlemleri Şube Müdürlüğü
• Stratejik Planlama Şube Müdürlüğü
• Güvenlik Şube Müdürlüğü
• Personel Temin Merkez Komutanlığı
• Atış ve Eğitim Merkez Komutanlığı
• Meslek İçi Eğitim Merkezi Komutanlığı
• Ölçme ve Değerlendirme Şube Müdürlüğü
• Bilimsel Araştırma Proje (BAP) ve Yayınlar Şube Müdürlüğü
• Akademik Gelişim ve Değerlendirme (AGDE) Şube Müdürlüğü
• Sağlık, Kültür ve Spor Şube Müdürlüğü
• Eğitim Teknolojileri Geliştirme Şube Müdürlüğü
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi kurumu çatısı altında ön lisans eğitimi de verilmektedir. Bu eğitimleri alan personeller astsubay rütbesine sahip olur. Astsubaylar Astsubay Eğitim Merkezi (ASEM) ve Ankara ve Bursa'da bulunan iki adet Meslek Yüksek Okulu (MYO) bünyesinde yetiştirilmektedir.
• Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Meslek Yüksek Okulu
• Bursa Işıklar Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulu
Beytepe Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi’ne bağlı Ankara'da Beytepe Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulu Komutanlığı bulunmaktadır. Bu komutanlığa bağlı bölüm başkanlıkları şunlardır:
• Hukuk Bilimleri Bölüm Başkanlığı
• Güvenlik Bilimleri Bölüm Başkanlığı
• Sosyal Bilimler Bölüm Başkanlığı
• Beden Eğitimi ve Spor Bölüm Başkanlığı
• Deniz ve Denizcilik Bölüm Başkanlığı
Diğer MYO olan Işıklar Jandarma Astsubay Meslek Yüksekokulu Komutanlığı ise Bursa/Merkez Yıldırım ilçesinde bulunmaktadır. Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Meslek Yüksek Okulları eğitim sürecini 2 yılda tamamlar.
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi yüksek lisans bölümleri ve bağlı oldukları ana bilim dalları aşağıdaki gibidir:
• Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı bünyesinde Kamu Yönetimi Tezli Yüksek Lisans Programı
• Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı bünyesinde Afet Yönetimi Tezli Yüksek Lisans Programı
• Deniz Emniyeti ve Güvenliği Ana Bilim Dalı bünyesinde Deniz Emniyeti ve Güvenliği Tezli Yüksek Lisans Programı
• Suç Araştırmaları Ana Bilim Dalı bünyesinde Suç Araştırmaları Tezli Yüksek Lisans Programı
• Güvenlik Yönetimi Ana Bilim Dalı bünyesinde Güvenlik Yönetimi Tezli Yüksek Lisans Programı
• Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Ana Bilim Dalı bünyesinde Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Tezli Yüksek Lisans Programı
Akademi bünyesinde herhangi bir açıköğretim ya da uzaktan eğitim verilmemektedir. Ancak yüz yüze eğitime alternatif olarak uzaktan online eğitim işlemlerini koordine eden uzaktan eğitim koordinatörlükleri mevcuttur.
• ASEM Uzaktan Eğitim Koordinatörlüğü
• Beytepe JAMYO Uzaktan Eğitim Koordinatörlüğü
• Bursa Işıklar JAMYO Uzaktan Eğitim Koordinatörlüğü
• Enstitü Uzaktan Eğitim Koordinatörlüğü
• Fakülte Uzaktan Eğitim Koordinatörlüğü
Jandarma ve Sahil Güvenlik Fakültesi başvuru olarak YSK puanlarını dikkate alır. Adayların sınav sonuçlarına göre yerleşim süreci için şu şartları yerine getirmesi istenir;
• TYT olarak kısaltılan temel yeterlilik testinden geçer puan almak gerekir,
• Alan yeterlilik testi değerlendirmesinde; kısaltması EA olan eşit ağırlık türünde en puan önceden belirlenen adayın diliminde olmalıdır,
• Aynı teste kısaltması SAY olan sayısal puan türünde girecek adayların önceden belirlenmiş sıradaki adayın puanını alması beklenir. Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi puan koşulu bu şekilde belirlenir.
• Bunlar dışında akademi, şehit ve gazi çocukları için eşit ağırlık ve sayısal puan türleri için oran belirler. YKS'den bu puanlara ulaşan şehir ve gazi eş ile çocukları akademiye yerleşebilir..
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi sınav soruları merkezi sınav ve akademi bünyesinde yapılan sınavlar olarak farklı aşamalarda yer almaktadır. Merkezi üniversite YKS sınavına ilaveten Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Taban Puanları kriterlerinin sağlanması için Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi alım şartları içerisinde 3 aşamalı sınavdan geçilmesi gerekmektedir. Seçme sınavlarının yapıldığı yer Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi’ne ait Çankaya Ankara yerleşkesidir.
Seçme sınavları aşağıdaki aşamaları kapsamaktadır:
• Fiziki kontrol aşaması
• Fiziki yeterlilik sınavı
• Mülâkat
Sınava giren adaylar ilk önce Fiziki Kontrol Komisyonu tarafından fiziki kontrolden geçirilirler. Bu aşamada, önceden belirlenen TSK ve Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı gibi ilgili kurumların sağlık yetenek yönetmeliği esas alınır. Adayların fiziki kontrolden geçebilmeleri için Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Öğrenci Başvuru Kılavuzu kapsamında yer alan standartlara ek olarak aşağıdaki koşulları da sağlamaları gerekir:
• Göğüs kafesi ve omurgada herhangi bir şekilsel bozukluğun olmaması,
• Düztaban rahatsızlığının olmaması,
• Kendine zarar verdiğini gösteren kesik, yanık gibi izlerin olmaması gerekmektedir.
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Öğrenci Başvuru Kılavuzu içerisinde yer alan standartları ve yukarıdaki ek koşulları sağlayan adaylar için Fiziki Kontrol Komisyonu tarafından "Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Fakültesi öğrenci adayı olabilir" yönünde karar çıkar ve bir sonraki aşama için aday bilgilendirilir.
Fiziki kontrol için kurulan komisyon adayları değerlendirir. Eğitim için istenen şartları karşılayamayan adaylar komisyon tarafından olumsuz olarak rapor edilir. Bu rapor adaya da bildirildiği gibi adayların yetkili mercilere itiraz hakları da bulunur. İtiraz süreci sonucunda da fiziki kontrol aşaması için aynı sonuç elde edilmesi durumunda adayın başvurusu iptal edilir, aday diğer aşamalara geçemez.
Fiziki kontrol aşamasını geçen adaylar, sonraki aşama olan fiziki yeterlilik sınavına alınırlar. Bu aşama uygulamalı bir aşamadır. Sınav için Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi öğrenci başvuru kılavuzunda yer alan standartlara uygun olarak parkur hazırlanır. Bu parkurda adayın fiziksel yapısı, bedensel kabiliyetleri uygulamalı olarak değerlendirilir. Bu aşamada adayın değerlendirilmesi Fiziki Yeterlilik Komisyonu tarafından yapılır. Komisyon üyeleri adayın seçme ve değerlendirmesini parkurda adayı izleyerek yapar. Parkurlar önceden belirlenmiş parkur geçiş talimatlarına uygun olarak ilerlemelidir. Komisyon tarafından yapılan puanlamada en az taban puanı alan adaylar başarılı sayılarak bir sonraki mülâkat sınavı aşamasına geçebilir. Mülâkat sınavı aşaması Mülâkat Sınav Komisyonu tarafından aşağıdaki kriterlere göre değerlendirilir ve puanlama yapılır:
• Adayın sorulan konularla ilgili bilgi düzeyi,
• Adayın kendisinden istenileni kavrama yeteneği,
• Adayın kendine olan özgüveni,
• Adayın kendini ve konuları ifade etme yeteneği,
• Adayın beden dilini kullanma yeteneği ayrı ayrı değerlendirilerek adayın mülâkat sınavı puanı elde edilir.
Tüm sınav aşamalarında Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi kaç puan kriterleri önceden belirlenen taban puanlara göre değerlendirilir. Sınav komisyonları bu taban puanlara göre değerlendirme yapar.
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi’ne yabancı öğrencilerin alımı İçişleri Bakanının onayı ile olmaktadır. İlgili devletlerle yapılacak olan ikili anlaşmalara bağlı kalınarak adayların fakülteye alınması söz konusu olur. Akademiye girmeye hak kazanan Türk öğrenciler ile yabancı uyruklu öğrenciler arasında ders ve sınav yönetmelikleri, disiplin ve cezai konular gibi idari konularda ve uygulamalarda fark gözetilmemektedir.
Ancak bazı dersler senato kararı ile farklı uygulanabilir. Yine senato kararı ile yabancı öğrencilerin fakülte ya da meslek yüksekokullarına sınavsız alınması mümkündür. Senato kurum içinde sınav kurallarını değiştirebildiği gibi sınavı kaldırabilir ya da farklı bir eleme şekli uygulayabilir.
Yabancı uyruklu öğrencilerin fakülteye alınmaları koşulları Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Lisans ve Ön Lisans Eğitim-Öğretim Yönetmeliği Madde 37 ye göre şu şekildedir:
• Eğitim dili Türkçe olan Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi’nde yabancı öğrenciler belli kriterleri sağlamak koşuluyla eğitim görebilmektedir. Bunların başında, akademide eğitim görecek olan yabancı öğrencilerin en az C1 düzeyinde Türkçe biliyor olması gelmektedir. Türkçe dil yeterlilik sınavına sokulan yabancı öğrenci adayları istenilen düzeyde başarı gösteremediklerinde bir eğitim yılı süresince Türkçe hazırlık eğitimine alınırlar.
• Türkçe hazırlık eğitimine tabi tutulan yabancı öğrenci adaylarının eğitim esasları ve başarı değerlendirmeleri Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Yabancı Dil Hazırlık Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği ve çıkarılacak ek yönergeler kapsamında ele alınır.
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi’nden mezun olan subay ve ast subaylar Jandarma ve Sahil Güvenlik teşkilatlarında atandıkları birimlerde göreve başlar. İlk atama yerleri atama otomasyon sistemi ile otomatik yapılmaktadır. Meslek yüksekokullarından ön lisans derecesinde astsubay çavuş rütbesi ile mezun olanlar, mezuniyet sonrası mesleki gelişim programlarına devam eder. Başarılı olanlar Sahil Güvenlik Komutanlığında görev yapacakları birliklerine atanır.
Ankara Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi amaçları arasında mezun olan subay ve astsubayların kariyer planlamalarına destek olmak ve mevcut eğitim sistemini sürekli geliştirmek de yer almaktadır. Gelişim ve iş imkânları için yayınlanmakta olan eğitim ve iş ilanları Kariyer.net’ten takip edilebilir.
Aşağıdaki veriler, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi mezunlarının ortak verilerine göre analiz edilmiştir.