Çay Eksperliği (MYO) Bölümü

Çay Tarımı ve İşleme Teknolojisi bölümü kültürümüzde geniş yer tutan; çay bitkisinin yetiştirilmesi, çay yetiştirilecek alanların seçilmesi, çay yapraklarının işlenmesi, yaş ve kuru çayın analiz edilmesi ve  üretilen çayın pazarlanması gibi üretimden tüketime kadar tüm süreçlerde  görev alacak, çay konusunda uzman ve nitelikli ara elemanlar yetiştirmeyi amaçlar. Bölüm, örgün eğitim veren bir ön lisans programıdır. Bölüm mezunları; çay tarımının temel prensiplerine hakim olmak, çay yetiştirilecek alanları belirlemek, çay bitkisinin ve çay yetiştirmek için uygun alanların özelliklerini bilmek, kuru çay üretimi teknolojileri hakkında teknik bilgi sahibi olmak, çayla ilgili analizleri gerçekleştirmek ve bu analizleri raporlamak gibi çay sektöründe ihtiyaç duyulan tüm yetkinliklere sahip olurlar. 

Çay Tarımı ve İşleme Teknolojisi bölümü, Türkiye’de yalnızca çay yetiştiriciliğinin en çok yapıldığı illerden biri olan Rize’de Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Pazar Meslek Yüksekokulu bünyesinde eğitim veren 2 yıllık  bir ön lisans programıdır. Programa, Temel Yeterlilik Testi (TYT) puan türü ile öğrenci kabulü gerçekleştirilir. Öğrencilerin mezun olmak için 120 AKTS ders kredisini tamamlama  ve 4.00 üzerinden en az 2.00 akademik not ortalamasını sağlama koşullarını yerine getirmesi gerekir. Öğrenciler, çay eksperliği bölümü açıköğretim sınavsız bir şekilde aç veya Dikey Geçiş Sınavı’na (DGS) girerek lisans programlarına devam edebilirler. DGS’ de gerekli başarıyı gösteren ve belli bir akademik not ortalamasına sahip olan mezunlar  ÖSYM’nin geçiş hakkı tanıdığı Tarla Bitkileri, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme, Bitki Koruma, Kültür Bitkileri Üretimi ve Pazarlaması ve Bahçe Bitkileri gibi bölümlere geçiş yapabilir böylece ön lisans mezuniyetlerini lisans derecesine yükseltebilirler. Çay Tarımı ve İşleme Teknolojisi  taban puanları yıldan yıla değişmektedir. Aday öğrenciler bölüme ilişkin; kontenjan, taban puan, başarı sıralaması ve diğer istatistiklere YÖK internet sitesinde bulunan Program Atlası bölümünden  ulaşabilirler. Çay eksperliği çift anadal bölümleri lisans tamamlama sürecine girilmesi halinde birçok bölümde yapılabilir. Çay eksperliği yatay geçiş bölümleri aynı zamanda farklı noktalarda eğitim almayı sağlar. 

Çay Tarımı ve İşleme Teknolojisi bölümünde Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Türk Dili ve Edebiyatı, Yabancı Dil gibi temel derslerin yanı sıra zorunlu ve seçmeli dersler okutulur. Öğrencilerin, bölümde dört yarıyıllık eğitim süresi boyunca teorik bilgiye ve uygulamaya dayalı olarak gördükleri dersler,  her üniversitenin kendi programı dahilinde  farklılık gösterebilmekle birlikte program kapsamında;

• Kimya
• Toprak bilgisi
• Çay Tarımı
• Botanik
• Gübreler ve Gübreleme
• Budama Tekniği
• Toprak Bilgisi
• Arazi Yönetimi
• Tarımsal Girişimcilik
• Çay Hastalık ve Zararlıları
• Organik Tarım
• Çay Ekonomisi ve Pazarlama
• Çay Analizleri
• Çay Teknolojisi
• Bitki Besleme
• Tarımsal Ekoloji
• Tarımsal Meteoroloji
• İletişim
• Araştırma ve Yöntem Teknikleri
• Tarım ve Çevre Koruma
• Staj
• Matematik
• Bilgi ve İletişim Teknolojileri
• Yaş Çay Alım Esasları
• Çayın Biyokimyası
• Alternatif Çay Ürünleri
• Çay Tadımcılığı
• Köy Sosyolojisi
• Kalite Güvence ve Standartları
• İstatistik
• Matematik Uygulamaları gibi zorunlu ve seçmeli dersler okutulur.

 Aday öğrenciler programda yer alan dersler ile ilgili bilgi sahibi olmak için söz konusu meslek yüksekokulunun internet sitesini ziyaret edebilirler. Ayrıca öğrenciler,  teorik derslerde edindikleri bilgileri mesleki staj döneminde uygulamaya geçirme ve pekiştirme imkanına sahip olurlar. Çay eksperliği staj yerleri de aynı zamanda çay tarımı ve işleme teknolojisi alanında kariyer olarak doğru adımlar atmayı sağlar. 

Programın tüm mezuniyet şartlarını yerine getirerek mezun olan kişiler ön lisans diploması almaya hak kazanırlar. Tekniker unvanı alarak mezun olan kişilerin yaptıkları iş, çalıştıkları işletmeye göre farklılık gösterebilir.  Mezun olan kişiler aldıkları kapsamlı eğitim doğrultusunda; çay tarımı yapan üreticileri kaliteli çay yetiştirilmesi konusunda bilgilendirme, üretime girecek yaş çay satın alımını gerçekleştirme,  üretim aşamalarını yürütme, üretim ekipmanlarının kontrolünü gerçekleştirme ve kullanma, üretim ortamını denetleme, çayın kıyılma, kurutma ve soldurulma işlemlerini yapma ve çayın kokusunu kontrol etme gibi pek çok görevi yerine getirebilirler. Çay eksperliği olarak da bilinen bu bölümden mezun olunduğunda ayrıca ürün tasnifleme ve ambalajlama aşamaları, çaylıklarda gübreleme yapma, çaylık alanlarda görülebilecek hastalıkları ve zararlı bitkileri kontrol etme, çay budama işlemi ve hatta yeni çaylıklar kurma gibi çalışmalar da yürütebilirler. Çay eksperliği çalışma alanları farklı noktalarda kariyer alanları sunabilir. 

Tercih döneminde bulunan tüm aday öğrencilerin bölümlerle ilgili en çok merak ettikleri konulardan biri de mezuniyet sonrası istihdam olanaklarıdır. Bölüm mezunları, özel sektörün yanı sıra  ön lisans mezunları için düzenlenen KPSS sınavına girerek devlet kadrolarında da görev alabilirler. Mezunların istihdam edildiği kurum ve  kuruluşlar arasında çay üretimi alanında faaliyet gösteren;  Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı fabrikalar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, çay borsaları,  örnek gösterilebilir. Ayrıca; çay analiz laboratuvarları, araştırma enstitüleri, çay üretimi ve pazarlaması yapan özel firmalar da mezunların diğer istihdam alanları arasında yer almaktadır.  Çalıştıkları yer eğer bir fabrika ise genellikle gürültülü, tozlu, nemli ve koku duyarlılığı olan kişileri etkileyebilecek ortamlardır. Bu alanda çalışacak kişilerin  bu ortama uygun kıyafetler giymeleri ve diğer hijyen koşullarına dikkat etmeleri gerekir. Ayrıca üretim tesislerinde görev alacak teknikerlerin İş güvenliği konularına da özenli olmaları ve alınan önlemlere uymaları gerekir. Çay Tarımı ve İşleme Teknolojisi bölümünden mezun olan teknikerlerin maaşları çalışılan yere göre farklılık gösterir. Bu alanda çalışmak isteyen adaylar Kariyer.net'te yayınlanan iş ilanlarını inceleyebilirler.