Maden Mühendisliği Bölümü

Maden mühendisliği, dünyadan doğal minerallerin çıkarılması ve bu minerallerin daha az çevresel etkiye sahip iken daha verimli, kullanıcı dostu formlara dönüştürülmesi ile ilgilenen akademik bir çalışma alanıdır. 

Maden mühendisliği; madenlerin planlanması, üretimi ve işletilmesi işlemlerini kapsayan bir mühendislik dalıdır. Maden mühendisleri madenlerde çalışanların işlerini yönetme, planlama ve koordinasyon gibi görevleri yerine getirir. Ayrıca madenlerdeki güvenlik önlemlerini geliştirmek ve madenlerdeki çevre koruma önlemlerini almak gibi görevlere de sahiptir. Günümüzde maden mühendisliği sadece cevher üretimiyle değil, seramik, yapı taşları, çimento, tünelcilik, inşaat, çevre koruma, hafriyat sektörü gibi çok değişik sektörlerle de ilgilenmektedir.

Maden mühendisliği; maden işleme, arama, kazı, jeoloji ve metalurji, jeoteknik mühendislik ve ölçme gibi diğer birçok disiplinle ilişkilidir. Bir maden mühendisi, maden kaynağının keşfi ve keşfinden fizibilite etüdü, maden tasarımı, planların geliştirilmesi, üretim ve operasyonlardan madenlerin kapatılmasına kadar madencilik faaliyetlerinin herhangi bir aşamasını yönetebilir.

Maden Mühendisliği bölümünü okumak isteyenler için bazı özellikler istenir. Maden arama, kazı çalışmaları, jeoloji ve metalurji, jeoteknik mühendislik gibi konularla bağlantılı bir bölümdür. Bu sebeple öğrencilerin matematik, fizik, kimya gibi derslere yetenekli olmaları gerekmektedir. Maden Mühendisliği bölümünden mezun olanlar yeraltı madenciliği, açık ocak madenciliği, maden jeolojisi, maden çevre yönetimi, maden finansmanı, maden yönetimi gibi birçok farklı alanda uzmanlık kazanır.

Maden Mühendisliği, üniversitelerde Mühendislik Fakültesi içerisinde eğitimini verilmekte olan 4 yıllık bir lisans bölümüdür. Bölüm her mühendislik dalında olduğu gibi sadece sayısal puan türüne göre öğrenci kabul etmektedir. Öğrenciler, madenlerdeki doğal kaynakların nasıl çıkarılacağı, nasıl işleneceği ve nasıl dağıtılacağı konularında eğitim alırlar. Bu bölüm madenlerin keşfi, çıkarılması, işlenmesi ve pazarlanması konularında eğitim vererek öğrencileri uzmanlık derecesine ulaştırır.

4 yıllık eğitim süresi içerisinde zorunlu teorik dersleri uygulayabilmek için Maden Mühendisliği staj zorunluluğu bulunmaktadır. Stajın verildiği dönem her üniversitenin kendi belirlediği dönemde verilir. Staj süreci mühendislik için önemlidir. Staj dönemi tamamlandıktan sonra stajın yapıldığı kurum tarafından staj defterine onay verilir.

Maden Mühendisliği üzerine eğitim almayı amaçlayan ve tercih listelerinde bu bölüme yer vermek isteyen aday öğrenciler;

• Fizik,
• Genel Jeoloji,
• Mineraloji ve Petrografi,
• Fizyoteknik,
• Statik,
• Elektroteknik ve Elektrik Makineleri,
• Akışkanlar Mekaniği,
• Maden Yatakları,
• Cevher Hazırlama,
• Maden Topografyası,
• Madencilikte Temel Mühendislik Pratiği,
• Kaya ve Zemin Pratiği,
• Maden İşletme,
• Açık Maden İşletmeciliği,
• Madenlerde Havalandırma
•  Mühendislik Etiği
•  Mühendislik Mekaniği
• Mühendislik Matematiği
• Sayısal Yöntemler
• Genel Jeoloji
•  Yeraltı Maden İşletmeciliği
• Jeofizik
• Mühendislik Jeolojisi
• Topoğrafya
• Maden ve Tünel Tasarımı
•  Maden Hukuku
•  Maden Ekonomisi
•  Maden Planlaması ve Tasarımı

gibi daha birçok dersin eğitiminden 8 yarıyıllık süre zarfında sorumlu olacaklardır. Tüm bu dersleri başarı ile tamamlayan öğrenciler “Maden Mühendisliği Lisans Diploması” elde etmeye hak kazanırlar ve bu diplomayı elde eden öğrenciler “Maden Mühendisi” ünvanına sahip olur.

Maden Mühendisliği ile ilgili araştırma yapıyorsan bu bilgiler işine yarayabilir: Maden Mühendisliği açık öğretim seçeneği bulunmuyor. Bölüm 4 yıllık bir lisans eğitim verdiği için Maden Mühendisliği DGS geçiş bölümleri bulunmuyor. Maden Mühendisliği yüksek lisans bölümleri ise;

• Geoteknik ve Çevre
• Maden Kaynak Yönetimi için Geomatik
• Maden ve Enerji Kaynakları olarak listelenebilir.

Maden Mühendisliği, farklı madencilik yöntemlerini tanıtarak, karmaşık madencilik sistemlerinin talebi karşılamaya yardımcı olmak için nasıl birlikte çalıştıklarını anlatır.

Maden mühendislerinin temel görevi, mineraller, metaller, petrol ve gaz gibi doğal kaynakların güvenli bir şekilde çıkarılmasını sağlayarak çıkarılan kaynakları verimli hale getirmektir. İş hayatı boyunca çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda bazı sorumluluklara sahiptirler. Maden Mühendisi, kömür, taş ve gibi cevherler ya da metalik olmayan maddelerin yerlerini tespit edecek araştırmaları yürütür. Yerlerinin tespitinden sonra yeraltı kaynaklarını çıkarmak için yöntemler belirler. Çalışma alanı içerisinde kullanılan ekipmanın güvenliğini araştırmak ve onay vermek, yönetim kadrosu ve teknik ekiple çalışarak danışmanlık görevini üstlenir. Maden Mühendisliği kendi alanında uzman personel açığına sahiptir. Geniş bir iş alanına sahip olmasıyla ve personel açığı olmasıyla mezunlar özel sektörde ve devlette kadrolu bir şekilde çalışma imkânı sunar.

Maden mühendisleri, petrol ve gaz dahil olmak üzere birçok doğal kaynakları çıkarabilen, işleyebilen ve bunları mümkün olduğunca verimli bir şekilde kullanabilen uzman kişilerdir.

Maden mühendisliği öğrencileri mezun olduktan sonra maden sektöründe yer alan ulusal veya uluslararası şirketlerde çalışır. Madencilik üzerine tüm firmalarda, danışmanlık firmalarında ve üniversitelerde de yer alırlar. Tüm yeraltı ve yerüstü maden ocaklarında, endüstriyel ham madde tesislerinde, mermer ve yapı taşları sektöründe, çimento, seramik, tünelcilik ve hafriyat sektöründe iş istihdamına sahiptir. Ayrıca araştırma merkezlerinde ve eğitim kurumlarında da iş imkanına sahiptir.

Son yıllarda mermer ve doğal yapı taşlarına karşı ilginin ve kullanımının artışıyla maden mühendislerinin ve araştırmacıların çalışma alanlarına dahil olmaktadır.

Maden Mühendisliği çalışma alanları kamu kurumu ve kuruluşlarında oldukça fazladır. Mezunlar;

• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı,
• Su ve Orman Bakanlığı,
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,
• Maden Tetkik Arama (MTA),
• Devlet Su İşleri (DSİ),
• Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ),
• Türk Taşkömürü Kurumu (TTK),
• Maden İşletmeleri,
• Belediye gibi birçok yerde çalışabilirler.

İş imkanlarından devlet kurum ve kuruluşlarında yer alanlar için adayların Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) ile elde edeceği puan belirleyici olacaktır.