Sapma (Deviation), bir iş veya üretim sürecinde planlanan ile gerçekleşen arasındaki farkı ifade eder. Hedefin ya da normların dışına çıkılması durumunda oluşan farklılıklar sapma olarak adlandırılabilir.
Sapma (Deviation), satış ve üretim süreçlerinde sıkça karşılaşılan bir kavramdır. İlk olarak istatistik alanında kullanılan sapma, verilerin standart normlardan ne kadar uzaklaştığını gösterir. Satış süreçlerinde sapma, belirlenen satış hedefleri, bütçe veya belirlenen zaman dilimi ile gerçekleşen sonuçlar arasındaki farkları ifade eder. Örneğin, bir şirketin aylık satış hedefine ulaşmaması bir sapmadır. Tarihsel olarak, sapma analizi, kalite kontrol süreçlerinin geliştirilmesi ve sürekli iyileştirme çalışmalarıyla bağlantılı olarak sanayi devriminden bu yana önemli bir yere sahiptir. Bu terim, ayrıca işletmelerin beklenmedik durumlara karşı stratejiler geliştirmelerine yardımcı olur.
Sapma (Deviation), modern satış süreçlerinde kritik bir öneme sahiptir. İşletmeler, satış ve üretim süreçlerindeki sapmaları izleyerek performanslarını değerlendirebilir ve stratejilerini güncelleyebilir. Sapmalar, potansiyel problemleri erken aşamada belirlemeyi ve çözüm üretmeyi mümkün kılar, böylece operasyonel verimlilik artırılır. Ayrıca, müşterilerin beklentilerini karşılamak ve memnuniyeti sağlamak için müşteri geri bildirimleriyle ilişkili sapmaların belirlenmesi işletmelerin müşteri odaklı stratejiler geliştirmesine olanak tanır. Sektöre getirdiği yeniliklerle, sapma analizi sayesinde şirketler, uzun vadeli planlamalar yaparak rekabet avantajı elde edebilir.
Bir teknoloji şirketi, yeni bir cihazın lansmanını yapmaya hazırlanırken, satış tahminleri doğrultusunda üretim planını oluşturur. Ancak, cihaz beklenenin çok üstünde bir ilgi görür ve talep beklentilerin üzerine çıkar. Bu durumda, üretilen miktar ile talep edilen miktar arasında oluşan fark sapma olarak değerlendirilir. Şirket, bu sapmayı hızlı bir şekilde çözmek için üretim kapasitesini artırma yoluna gider ve böylece müşteri taleplerini karşılamak adına stratejik bir adım atar.