İzlenebilirlik, bir ürün veya hizmetle ilgili bilgilerin, kaynağından son kullanıcıya kadar olan süreç boyunca izlenmesini ve takip edilmesini ifade eder.
İzlenebilirlik, tedarik zincirinden başlamak üzere ürün veya hizmetin her aşamasının kaydedilmesi ile ilgilidir. Örneğin, gıda sektöründe, üretim tarihinden nakliye koşullarına kadar her ayrıntının izlenebilirlik sayesinde takip edilebildiği görülür. İzlenebilirlik kavramının tarihsel gelişimi, özellikle tüketici güvenliği üzerine yoğunlaşmıştır. Farklı sektörlerde farklı yorumlamaları vardır; otomotiv sektöründe, örneğin, izlenebilirlik, parça ve bileşenlerin geri çağrılması gerektiğinde hayati önem taşır.
İzlenebilirlik, tüketici güvenliği ve şeffaflık için kritik bir konumdadır. İşletmeler açısından operasyonel verimliliği artırmada, hataları azaltmada ve süreçleri iyileştirmede yardımcı olabilir. Müşteriye sağladığı şeffaflıkla marka güvenilirliğini yükseltebilir. Özellikle geri çağırma süreçleri ve kalite kontrol gibi alanlarda izlenebilirlik aracılığıyla daha etkin yönetim sağlanabilir. Dijital dönüşümle birlikte, veri yönetimi ve analitik alanında yeniliklere yol açan bir terimdir.
Bir gıda üreticisi, bir partide kontaminasyon tespit eder. İzlenebilirlik sayesinde, üretim hattının hangi aşamasında sorunun ortaya çıktığını belirleyebilir, problemi hızla çözebilir ve etkilenen ürünleri piyasadan hızlıca geri çekebilir. Bu, hem müşteri güvenini korur, hem de operasyonel kayıpları minimize eder.