Rotalama, ürünlerin veya hizmetlerin en verimli ve etkili şekilde son kullanıcıya ulaşmasını sağlamak için önceden belirlenmiş bir rotanın veya güzergahın planlanması ve uygulanmasıdır.
Rotalama, özellikle lojistik ve taşımacılık sektörlerinde, malların veya bilgilerin belirli bir hedefe en kısa, en hızlı veya en ekonomik şekilde nasıl taşınacağını belirleme sürecidir. Tarihsel olarak, Rotalama, malların taşınmasında verimliliği artırmak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. Başlangıçta temel bir algoritmik çözüm olarak geliştirilen Rotalama, günümüzde yapay zeka ve makine öğrenimi gibi ileri teknolojilerle daha karmaşık hale getirilmiştir. Rotalama, kentsel trafik yönetiminden, teslimat hizmetlerine, hatta internet veri paketlerinin yönlendirilmesine kadar geniş bir kapsamda kullanılmaktadır. Farklı yaklaşımlar arasında, zaman-odaklı Rotalama, maliyet-odaklı Rotalama, ve kapasite-odaklı Rotalama gibi çeşitler yer almaktadır.
Rotalama, modern satış süreçleri ve lojistik yönetiminde hayati bir rol oynar. Daha iyi müşteri memnuniyeti, maliyetlerin düşürülmesi ve rekabet avantajı sağlanmasına yardımcı olur. Müşterilere etkisi, daha hızlı ve doğru teslimatlar ilen sonuçlanırken, işletmelere etkisi ise sevkiyat sürelerinin ve masraflarının optimize edilmesi, stok yönetiminin iyileştirilmesi ve iş süreçlerinin verimliliğinin artırılması şeklinde görülür. Ayrıca, teknolojinin gelişimiyle birlikte Rotalama sistemleri, zaman ve kaynak israfını en aza indirgeyerek sürdürülebilir iş modellerine katkı sağlamaktadır.
Büyük bir e-ticaret şirketi, günlük olarak binlerce siparişi farklı bölgelere gönderiyor. Rotalama sistemi sayesinde, bu siparişler en kısa ve hızlı rota üzerinden dağıtılıyor. Sistem, trafik yoğunluğunu, hava durumu gibi etkenleri göz önüne alarak rotalarını sürekli güncelleyerek dağıtım araçlarının optimal şekilde çalışmasını sağlıyor.