Tarih Öncesi Arkeolojisi Bölümü

Tarih Öncesi Arkeolojisi Bölümü nedir sorusu şöyle cevaplanabilir; arkeolog adayları yetiştiren bölümdür. Ancak bu bölüm ile Arkeoloji bölümü arasında bazı farklar bulunur. Tarih Öncesi Arkeolojisi bölümü, Anadolu ve Ön Asya'nın M.Ö. 8000- 750 yılları arasına odaklanmış, bahsi geçen bölge ve zaman üzerinde uzmanlaşmış arkeologları yetiştiren bölümdür. Tarih Öncesi Arkeolojisi Bölümü, Prehistorya ve Ön Asya Arkeolojisi olarak da tanımlanır. Tarih Öncesi Arkeolojisi mezunları, arkeolog ünvanı alırlar.

Bölümde okumak istiyorsan tarih ve arkeoloji gibi alanlara meraklı olmanın yanında araştırmayı seven ve ezber yeteneğine sahip olman önemlidir.

Tarih Öncesi Arkeolojisi bölümü 4 yıllık bir lisans bölümüdür. Üniversitelerin Edebiyat ya da Dil Tarih ve Coğrafya Fakültelerinde okutulan bölüme eşit ağırlık puanı ile öğrenci kabul edilir. 

Bölüm eşit ağırlık puanı ile öğrenci alımı yaptığı için TYT sınavı dışında alan sınavına da girmen gerekir. Bölüme giriş yapman için Tarih Öncesi Arkeolojisini eğitim kapsamına alan üniversitelerin taban puanı ve başarı sıralamasını tutturman gerekir. 

Ülkemizde birkaç üniversitenin eğitim programında yer alan bölümün taban puanı ve başarı sıralaması yıllara göre değişkenlik gösterir. Bu sebeple bölümü tercih listene aldınsa bu üniversitelerin yıllara göre taban puanı ve başarı sıralamasını incelemen gerekir. 

Tarih Öncesi Arkeolojisi bölümü için en yüksek taban puanını isteyen üniversiteleri araştırarak dilediğin üniversiteyi hedefleyebilirsin.  

Tarih Öncesi Arkeolojisi iş imkanları çok çeşitlidir. Mezunlar akademik kariyerlerine devam ederek öğretim üyesi, doçent, profesör olabilir ya da bilim insanı olarak çeşitli çalışmalarda bulunabilirler. Arkeolojik kazılarda çalışmalarında ya da müzelerde görev almaları mümkündür. Restorasyon ya da konservasyon konularında uzmanlaşabilirler. Turizm alanında çalışmaları da mümkündür. Arkeoloji ve kültür varlıkları ile ilgili çalışmalar yapan yayınevlerinde, araştırma yapan kurumlarda ve kuruluşlarda, dergilerde görevlendirilebilirler. 

Tarih Öncesi Arkeolojisi iş olanakları mezunların kariyer planlamalarına, aldıkları eğitimlere ve kendilerini geliştirdikleri alana göre şekillenir. Tarih Öncesi Arkeolojisi çalışma alanları ilgili bakanlıklar, üniversiteler, vakıflar, müzeler ya da belediyelerdir. Arkeolog olarak veya araştırmacı olarak görev yapmaları mümkündür. Gerekli eğitimleri tamamlamaları durumunda rehberlik yapabilir, turizm seyahat acentelerinde çalışabilirler. Arkeolojik kazılarda çeşitli pozisyonlarda bu bölümden mezun olmuş kişilere ihtiyaç duyulduğundan kazı alanlarında da görev alabilirler. 

Bölümden mezun olduktan sonra alacağın maaş çalışma alanına ve kamu veya özel sektörde çalışmana göre değişiklik gösterir. Müzede çalışırken alacağın maaşla vakıf ya da belediyelerin ilgili alanlarında çalışırken alacağın maaş aynı olmaz.

Sen de bu alanda kariyer sahibi olmak istiyorsan Kariyer.net sitesinden arkeolog iş ilanlarına bakabilirsin.

Tarih Öncesi Arkeolojisi bölümünün dört yıl, sekiz yarıyıldan oluşan eğitim müfredatı içerisinde zorunlu ve seçmeli dersler yer alır. İlgili derslerden bazıları şunlardır;

• Neolotik Çağ Kültürleri
• Ana Hatlarıyla Tarih Öncesi 
• Klasik Arkeolojiye Giriş 
• Malzeme Bilgisi 
• Ön Asya Arkeolojisine Giriş
• Arkeolojide Yöntembilim
• Neolitik Ve Kalkolitik Çağ Kültürleri
• İlk Tunç Çağı Batı ve Orta Anadolu Kültürleri
• Arkeolojide İnsan ve Çevre İlişkileri
• Arkeolojik Çizim Yöntemleri 
• Bilgisayar Destekli Çizim Teknikleri
• Sumer-Akkad Kültürleri
• İlk Tunç Çağı Doğu Anadolu Kültürleri
• Assur Ticaret Kolonileri Çağı Arkeolojisi
• Babil-Assur Kültürleri
• Protohistorik Dönemde Anadolu Ölü Gömme Gelenekleri
• Anadolu’da Protohistorik Çağ Çömlekçiliği 
• Eski Ön Asya Mitolojisi Hitit Arkeolojisi I (Mimarlık)
• Ön Asya Miken Sanatı
• Anadolu Göçebe Sanatı 
• Suriye-Filistin Arkeolojisi I (Neolitik ve Kalkolitik Çağlar)
• M.Ö.3. Ve 2. Binyıl Anadolu Tarihi Coğrafyası
• Medeniyet Tarihi
• Prohistorik Çağ Madenciliği
• Anadolu Protohistorik Dönem Arkeolojik Kazıları 
• Erken Demir Çağı Anadolu Arkeolojisi
• Frig Sanatı
• Geç Hitit Sanatı
• Yeni Asur Sanatı
• Akhamenid Sanatı Semineri
• Eski Ön Asya Mühürcülük Sanatı
• İran Arkeolojisi
• Tabal Sanatı
• Urartu Sanatı

Bu dersleri başarıyla verdikten sonra stajını da tamamlayarak bölümden mezun olabilir ve arkeolog ünvanını alabilirsin. Bölüm sadece teorik dersleri değil kazı alanlarındaki uygulama derslerini de kapsadığı için mezun olmak için staj şartı çok önemlidir. Tarih Öncesi Arkeolojisi staj yerleri arasında Kültür Bakanlığına bağlı kurumlar, belediyeler ve müzeler yer alır.

Tarih Öncesi Arkeolojisi DGS geçiş bölümleri mevcut değildir. Bölüm 4 yıllık lisans programı olduğu için ön lisansı lisansa tamamlamak isteyen öğrencilerin girdiği dikey geçiş sınavına girmene gerek yoktur.

Okuduğun üniversiteden memnun değilsen ya da bölümünü değiştirmek istiyorsan yatay geçiş sınavına girebilirsin. Bölümde en az iki dönem okuduktan sonra yatay geçiş sınavına girip başarılı olursan Tarih Öncesi Arkeolojisi yatay geçiş bölümleri arasında yer alan Müzecilik, Klasik Arkeoloji gibi bölümlere geçiş yapabilirsin.

Bölümde okurken çift ana dal yapma hakkın olduğu için mezun olduğunda çift diplomaya sahip olabilirsin. Bölümden çift ana dal yapabilmen için notlarının yüksek olması gibi bazı şartları yerine getirmen gerekir. Tarih Öncesi Arkeolojisi çift ana dal bölümleri arasında yer alan Arkeoloji ve Sanat Tarihi, Müzecilik gibi bölümlerden çift ana dal yaparak 4 yılın sonunda çift diplomaya sahip olabilirsin. Özellikle iş ararken çift diploma sana daha fazla avantaj sağlar.

Bölümden mezun olduktan sonra üniversitede kalmak istiyorsan akademik kariyer yapabilirsin. Bunun için de yüksek lisans ve doktora gibi lisansüstü programlara katılman gerekir.